Dòng Dõi Dài Ngàn Dặm

Các bạn thân mến,

Bài này viết vào đầu tháng 7, vì hơi bận và có vài sự việc xảy ra, nên mãi đến hôm nay mới chia sẻ với các bạn.


Dòng Dõi Dài Ngàn Dặm (一表三千里)


Nếp sống xã hội văn minh căng thẳng tất tả, nhất là sinh hoạt tại Mỹ thì càng bận rộn khẩn trương hơn. Có được bao nhiêu người có thể sống nhàn hạ như tại quê nhà ngày xưa, bà con họ hàng liên lạc thường xuyên, quan tâm thân thiết.

Chị tôi có ý kéo mối quan hệ lại gần nhau vì đã xa cách bấy lâu, nên chị đã tổ chức một buổi liên hoan vào ngày Nguyên Đán năm ngoái. Nhiều anh em họ hàng lâu năm không gặp, vì vậy có cơ hội sum họp hàn huyên, nhất là những cháu trẻ phải lo đi làm không có dịp gặp mặt.

Hôm đó tôi đến nhà chị dự tiệc, đứa cháu ra tận cửa đón tôi, một cháu khác khoảng mười ba mười bốn tuổi đứng phía sau chào tôi:" chào cố ! " tôi giật mình, nghĩ là cháu gọi lộn người.

Vào nhà hỏi chị cho rõ tự sự, mới biết cháu là chắt của ông anh họ cư ngụ tại tiểu bang miền đông, cháu theo học tại Ohio, gần đây đến San Jose tham dự hoạt động liên trường.

Biết được đầu đuôi câu chuyện, tôi bùi ngùi xúc động, ngày tháng thấm thoát qua mau, tôi không ngờ đã vinh thăng bậc " cố ". Đó là vì mối quan hệ của dòng dõi gia tộc. Ba tôi có tám anh chị em, mẹ tôi cũng có tám anh chị em, cộng thêm ông chú bà bác, cô cậu dì dượng, nhân số trong bốn đời, nhất ít phải hơn trăm người.

Buổi tối trò chuyện với chị, chị nói một câu truyền khẩu của người Quảng:" Đời thứ nhất thân, đời thứ hai sơ, đời thứ ba bẽn lẽn."(一代親,二代表,三代散了了). Có nghĩa là cảm tình của bà con thân thuộc sẽ dần dần phai nhạt, đời thứ ba, con cháu sẽ không còn quen biết nhau, đến đời thứ tư thì xem như người dưng nước lã.

Tôi nghĩ đến ý nghĩa của một giọt nước trong biển cả. Đứng trước dòng sông mênh mông chúng ta thường quên sự tồn tại của giọt nước, nhưng nhìn theo chiều dài của thời gian, mỗi một giọt nước trong biển cả đã từng lau lách qua từng ngõ ngách của dòng sông; mỗi một giọt nước cùng hòa vào dòng sông tuôn chảy không ngừng. Thực ra, biển cả là sự tập họp của mỗi giọt nước, cũng như dòng dõi của một gia tộc là sự kết hợp của mỗi một thành viên, nói rộng hơn, mỗi người trong xã hội đều có quan hệ mật thiết với nhau.

Một dòng dõi dài ngàn dặm và thường có nhiều chi phái, trong những người không quen biết qua lại hằng ngày, biết đâu chừng ai đó là người có cùng huyết thống với chúng ta. Bởi thế, chúng ta phải thương mến nhau. Có ai biết được chuyện bốn đời trước. Cũng như tôi đã giật mình khi cháu chắt chào tôi:" cố! "

Thời buổi động loạn vô thường, lòng người đổi trắng thay đen, nhiều biến cố đổ máu xảy ra khắp nơi trên thế giới.

Xung đột chủng tộc giữa da trắng và da đen tại Mỹ.

Xung đột lãnh thổ tại biên giới Trung Quốc và Ấn Độ.

Xung đột chính trị giữa đảng phái đỏ và xanh tại Đài Loan.

Xung đột quyền lợi giữa Nam Bắc Hàn.

Xung đột quân dân trong các cuộc biểu tình tại Hong Kong.

Xung đột dân tộc và mối thù truyền kiếp giữa Do Thái và Palestine.

Ngọn lửa hận thù đã phá hủy tình thương êm đẹp, vết máu của căm thù đã làm ô uế lòng trong sạch của loài người.

Tôi nghĩ đến bài kệ ngũ ngôn của Tào Trực:

Huynh Đệ Tương Tàn (兄弟相殘)

Chử đậu nhiên đậu ky (煮豆燃豆萁)
Đậu tại phủ trung khấp (豆在釜中泣)
Bổn thị đồng căn sinh (本是同根生)
Tương tiên hà thái cấp (相煎何太急)

Anh Em Sát phạt ( thơ dịch ý )

Đốt nhánh đậu khô để nấu đậu
Đậu khóc nức nở hận đau đáu
vốn cùng một gốc đâu xa lạ
Hà tất tương tàn nghĩa thâm sâu

Có nghĩa là đốt nhánh đậu nấu đậu, đậu bị đun nấu như khóc nức nở trong nồi, đậu và nhánh đều cùng từ một gốc, tại sao lại cắng đắng dữ dội với nhau như thế?

Nắng chiều như lửa hạ, nhuộm đỏ bầu trời, nhuộm đỏ vạn vật, nhuộm đỏ cả cây ngô đồng ngoài cửa. Nắng chiều vẫn hồng lên mỗi ngày, và cuộc đời cứ chuyển biến thay đổi, câu chuyện yêu thương thù hận cứ tiếp diễn mãi mãi, có kết thúc hay không? Không, chắc chắn là không, chuyện đời nay chấm dứt, chuyện đời sau lại tiếp diễn, cứ thế mà luân chuyển mãi mãi...

Ngày nào lòng người còn chưa thức tỉnh, thì chuyện đau lòng buồn phiền vẫn tiếp diễn như hình với bóng.

Huynh đệ tương tàn, được Tào Trực ví von trong bài kệ ngũ ngôn vừa kể nói lên lòng thù hận, ganh tị xâu xé nhau. Nghĩ đến những cuộc xung đột đổ máu, trong nhóm người chúng ta chống đối thù hằn với nhau, biết đâu có ai đó là người cùng dòng máu tổ tiên với mình. Đậu và nhánh sát phạt nhau, huynh đệ tương tàn, nghĩ như vậy, trong lòng cảm thấy nao nao bồn chồn.


Lý Trinh Trường (k5) tại cư thất

07-09-2020