Showing posts with label Thời sự. Show all posts
Showing posts with label Thời sự. Show all posts

1/28/24

Tại sao phương Tây không thể ngăn chặn các cuộc tấn công tên lửa của phiến quân Houthi vào tàu

 Phân tích của   Business Insider


  • Mỹ đang khám phá ra có rất ít lựa chọn tốt để ngăn chặn người Houthis.
  • Vũ khí chống hạm hiện đại mạnh mẽ nhưng đủ đơn giản để một nhóm chiến binh có thể vận hành chúng.
  • Phiến quân Houthi nắm giữ lãnh thổ gần eo biển quan trọng mà họ có thể đe dọa bằng máy bay không người lái và tên lửa.


Khi nói đến sức mạnh quân sự thô sơ, Mỹ và các đồng minh sẽ không gặp vấn đề gì trong việc tiêu diệt lực lượng Houthi đang tấn công các tàu chở hàng ở Biển Đỏ.

Nhưng khi tên lửa của Houthi tiếp tục làm gián đoạn các tuyến đường vận chuyển và chuỗi cung ứng toàn cầu, Mỹ nhận thấy có rất ít lựa chọn tốt để ngăn chặn Houthi. Các cuộc tấn công liên tục của lực lượng Mỹ và Anh - bao gồm cả việc đánh chìm một số thuyền của Houthi - dường như không ngăn cản được Houthis, một nhóm nổi dậy người Shiite ở Yemen, một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới bị chiến tranh tàn phá.

Người Houthis không phải là một cường quốc quân sự lớn, nhưng họ không cần phải như vậy. Họ có ba lợi thế giúp tăng cường khả năng tạo ra sự tàn phá và gây khó khăn cho phương Tây trong việc ngăn chặn chúng.
Đầu tiên, đó là địa lý. Thiên nhiên đã quyết định rằng con đường tắt tốt nhất cho tàu bè di chuyển giữa Châu Âu hoặc bờ biển phía đông Hoa Kỳ tới Ấn Độ và Đông Á là Kênh đào Suez ở Ai Cập, nối liền Biển Địa Trung Hải và Ấn Độ Dương. Đó là lý do tại sao các quốc gia đã chiến đấu hết mình để kiểm soát đường thủy trong Thế chiến thứ nhất và thứ hai. Người ta ước tính rằng có tới 15% thương mại thế giới và 20% đến 30% hàng hóa đến các cảng bờ đông Hoa Kỳ đi qua Kênh đào Suez dài 120 dặm.

Kênh đào này luôn dễ bị tổn thương, bằng chứng là khi con tàu container khổng lồ Ever Given mắc cạn vào năm 2021, làm gián đoạn thương mại toàn cầu trong nhiều tuần. Nhưng vấn đề ngày nay không phải là kênh đào Suez mà là mối đe dọa mà các tàu thuyền phải đối mặt khi đi qua Biển Đỏ và eo biển Bab el Mandeb ("cổng nước mắt" trong tiếng Ả Rập), giáp với Eritrea và Djibouti ở phía tây, và Yemen ở phía đông.

Bab el Mandeb chỉ dài 70 dặm và rộng 20 dặm, nằm trong tầm bắn dễ dàng của tên lửa chống hạm trên đất liền, máy bay không người lái và thậm chí cả pháo bắn đạn pháo tầm xa. Không giống như hầu hết các đường cao tốc, không có đường tránh nếu eo biển bị chặn.

Vấn đề thứ hai là công nghệ. Vũ khí chống hạm hiện đại mạnh mẽ nhưng đủ đơn giản để ngay cả một nhóm chiến binh cũng có thể vận hành chúng ( Hezbollah đã sử dụng tên lửa hành trình C-802 do Trung Quốc sản xuất để làm hư hại một tàu chiến của Israel vào năm 2006). Máy bay không người lái rất rẻ và ngay cả một chiếc máy bay không người lái nhỏ cũng có thể gây ra thiệt hại nhỏ cho một con tàu lớn.

Theo Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, người Houthis có một loạt tên lửa diệt tàu đa dạng , chủ yếu là từ Iran nhưng với các mẫu cũ hơn của Liên Xô và Trung Quốc, theo Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế. Tên lửa hành trình chống hạm bao gồm P-21 Termit thời Liên Xô và C-801 của Trung Quốc (với tầm bắn lên tới 80 dặm), cũng như Ghadir của Iran (185 dặm) và Quds Z-0 (được báo cáo là lên tới 500 dặm). ). Houthis cũng có tên lửa đạn đạo chống hạm do Iran sản xuất với tầm bắn khoảng 300 dặm, cũng như máy bay không người lái.

Những tên lửa này được bắn từ các bệ phóng di động có thể nhanh chóng thay đổi địa điểm. Họ có thể bắn một tên lửa rồi bỏ chạy trước khi Hải quân Mỹ có thể xác định chính xác địa điểm phóng và tấn công nó bằng tên lửa hành trình Tomahawk. Người Houthi đã quen với những chiến thuật này từ cuộc chiến kéo dài 9 năm với liên minh do Saudi dẫn đầu đã ném bom không ngừng vào họ.

Địa lý tạo nên mối đe dọa công nghệ. Cách phòng thủ tốt nhất của con tàu không phải là súng hay thiết bị gây nhiễu mà là không gian rộng mở. Ngay cả một tàu sân bay khổng lồ cũng khó bị phát hiện giữa đại dương bao la và radar trên tàu của tên lửa chống hạm chỉ có thể quét một khu vực nhỏ .

Đó là lý do tại sao Mỹ và các quốc gia khác đầu tư rất nhiều công sức vào vệ tinh, máy bay tuần tra và cảm biến: để cung cấp dữ liệu theo dõi theo thời gian thực nhằm dẫn đường cho tên lửa đến gần một con tàu đang di chuyển. Nhưng Bab el Mandeb chỉ rộng 20 dặm, có nghĩa là tàu có thể được theo dõi bằng radar mặt đất, thuyền nhỏ, máy bay không người lái nhỏ hoặc thậm chí là người quan sát trên đỉnh đồi với một cặp ống nhòm tốt.

Vấn đề thứ ba là chính trị. Người Houthi tuyên bố họ chỉ tấn công các tàu của Israel vì tình đoàn kết với Gaza, mặc dù nhiều tàu không liên quan gì đến Israel . Nguyên nhân thực sự có vẻ là nỗ lực của Iran trong việc sử dụng lực lượng ủy nhiệm để trở thành cường quốc thống trị ở Vịnh Ba Tư và Trung Đông. Mặc dù người Houthis không phải là con rối của Iran, nhưng họ có một nhà tài trợ mạnh mẽ ở Iran gần đó và chính phủ theo đường lối cứng rắn của người Shiite , và cuộc đối đầu của họ với Israel là một lập trường phổ biến với người dân của họ và trên khắp các quốc gia Ả Rập nói chung. Tehran không chỉ hỗ trợ lực lượng Houthi bằng vũ khí và tiền bạc: Các báo cáo cho biết các tàu Iran đang cung cấp cho lực lượng Houthi thông tin về hoạt động di chuyển của tàu ở Biển Đỏ.

Giống như viện trợ của Liên Xô và Trung Quốc đã hỗ trợ miền Bắc Việt Nam, sự hỗ trợ của Iran có thể duy trì lực lượng Houthi vô thời hạn. Các biện pháp trừng phạt chống lại người Houthis, chẳng hạn như động thái của Hoa Kỳ tái chỉ định họ là một tổ chức khủng bố, khó có thể có hiệu quả đối với một nhóm bị ám ảnh bởi sự tử đạo và dường như không quá lo lắng rằng người dân của họ đang chết đói.

Điều này không có nghĩa là người Houthis là bất khả chiến bại. Có lẽ các cuộc tấn công của phương Tây vào nền tảng quân sự và giám sát của họ - và thậm chí chống lại các nhà lãnh đạo của họ - có thể tạo ra sự khác biệt (Mỹ đã tiến hành nhiều cuộc tấn công bằng máy bay không người lái chống lại Al Qaeda ở Yemen). Một thỏa thuận hòa bình đang diễn ra nhằm chấm dứt cuộc nội chiến ở Yemen, mà Liên Hợp Quốc ước tính đã khiến 227.000 người thiệt mạng, có thể ảnh hưởng đến hành vi. Hoặc, có lẽ người Houthis sẽ quyết định tập trung vào nhu cầu của một quốc gia nghèo đến mức một nửa dân số sống sót với số tiền tương đương 2 đô la một ngày.



Link: Đọc bản tiếng Anh.

10/16/23

10 năm Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường của Trung Quốc

Jevans Niabiage SCMP ngày 16.10.2023

Trung Quốc sẽ tổ chức Diễn đàn Vành đai và Con đường lần thứ ba vào thứ Ba 17.10.2023 và thứ Tư 18.10.2023 để kỷ niệm 10 năm sáng kiến ​​đầu tư khổng lồ này trong bối cảnh có nhiều nghi ngờ về lợi ích và tính bền vững của nó.

Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường của Trung Quốc sắp hết hơi?

  • Một thập kỷ sau khi sáng kiến ​​này bắt đầu, số tiền đầu tư vào các dự án ở Châu Phi đã giảm xuống mức thấp nhất;
  • Trong khi các nhà quan sát nói rằng chiến lược này sẽ tiếp tục, có vẻ như 'nhỏ và đẹp' là điểm thu hút mới của nó đối với các nhà phát triển.

 Trung Quốc đăng cai Diễn đàn Vành đai và Con đường lần thứ ba trong tuần này, đánh dấu kỷ niệm 10 năm sáng kiến ​​đầu tư đa quốc gia. Trong phần thứ hai của loạt bài gồm ba phần , Jevans Nyabiage xem xét liệu những lo ngại về gánh nặng nợ nần và nền kinh tế trong nước trì trệ có thể ảnh hưởng đến đầu tư hay không.

Tại ga xe lửa Miritini của Kenya, gần thành phố ven biển Mombasa, một bức tượng của nhà thám hiểm huyền thoại Trung Quốc Zheng He (鄭和 Trịnh Hòa) ngồi trên cột chào đón hành khách, hơn 600 năm sau chuyến hành trình của ông tới thị trấn Malindi, xa hơn trên bờ biển.

Tấm bảng trên bức tượng giải thích mối quan hệ giữa Kenya và Trung Quốc bắt đầu từ chuyến thăm của Zheng vào năm 1418, nói rằng: “Hạm đội của Zheng đã đến thăm Mombasa bốn lần, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa Trung Quốc và Kenya và tăng cường trao đổi hữu nghị Kenya-Trung Quốc”.

Đừng bận tâm rằng hồi đó không có quốc gia nào tên là Kenya, và trên thực tế, Trung Quốc là triều đại nhà Minh.

Giờ đây, nhiều thế kỷ sau, Trung Quốc đang tiếp tục những gì Đô đốc Zheng đã bắt đầu, kết nối lịch sử với các dự án như Đường sắt khổ tiêu chuẩn (SGR) của Kenya khi Bắc Kinh thắt chặt quan hệ với khu vực này của châu Phi .

Trung Quốc tài trợ và xây dựng tuyến đường sắt chạy từ Miritini cho tàu chở khách và từ cảng Mombasa cho tàu chở hàng đến thủ đô Nairobi, kéo dài đến Naivasha, một thị trấn ở Thung lũng Tách giãn Trung tâm.

Đây là một phần trong kế hoạch lớn nhằm tái tạo Con đường tơ lụa cổ xưa theo Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường trị giá hàng tỷ USD của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình .
Trước khi Ngân hàng Exim Trung Quốc trở nên thận trọng hơn về khả năng thương mại của dự án, ngân hàng này đã ứng trước 5 tỷ USD để xây dựng tuyến đường sắt dài 590km. Nhưng Trung Quốc đã từ chối tài trợ cho đoạn này tới Malaba, ở biên giới Uganda, cũng vì lo ngại về khả năng thương mại.
SGR của Kenya là đại diện cho cả hai loại hình phát triển trong Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường – trong đó Trung Quốc đã đổ hàng tỷ USD vào các dự án lớn như cảng, đường cao tốc, đập thủy điện và đường sắt – cũng như xu hướng thu hẹp trong việc cho vay của Trung Quốc đối với các dự án lớn. dự án.

Ở Ethiopia, Trung Quốc đã tài trợ và xây dựng tuyến đường sắt Addis Ababa-Djibouti trị giá 4,5 tỷ USD, trong khi ở Djibouti, Trung Quốc đổ tiền vào lĩnh vực hàng hải, bao gồm các cảng và khu thương mại tự do của nước này, đồng thời xây dựng căn cứ quân sự đầu tiên ở nước ngoài gần khu vực chiến lược. Eo biển Bab el-Mandeb giữa Vịnh Aden và Biển Đỏ.

Sau khi bắt đầu vào năm 2013 để thúc đẩy thương mại và thương mại toàn cầu bằng cách cải thiện cơ sở hạ tầng và kết nối với châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latinh, Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường đã chứng kiến ​​Trung Quốc chi hơn 1 nghìn tỷ USD trong thập kỷ qua.
Tính đến cuối tháng 6 năm nay, Trung Quốc đã ký hơn 200 văn kiện với 152 quốc gia và 32 tổ chức quốc tế như một phần của sáng kiến ​​này . Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, trong 10 năm qua, hơn 3.000 dự án hợp tác đã được phát triển và tạo ra hàng nghìn việc làm tại địa phương.

Nhưng gần đây, ngày càng nhiều người chỉ trích, đặc biệt là các quan chức ở Washington và một số nước phương Tây khác, cáo buộc Trung Quốc đã đẩy nợ của một số quốc gia lên mức không bền vững. Các nhà phê bình cáo buộc Bắc Kinh tham gia vào “ngoại giao bẫy nợ” – khiến các quốc gia phải gánh những khoản vay mà họ không đủ khả năng chi trả.

Nguồn tài trợ cho các dự án Vành đai và Con đường cũng bị nghi ngờ khi nền kinh tế Trung Quốc vẫn đang phải đối mặt với những cơn gió ngược. Bắc Kinh đã công bố một gói chính sách vào mùa hè này nhằm ngăn chặn rủi ro suy thoái hơn nữa sau khi tăng trưởng kinh tế chỉ tăng 0,8% trong quý II. Đã có những dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đã ổn định, nhưng sự phụ thuộc lâu dài vào nó đã trở thành mối lo ngại toàn cầu.

Tuy nhiên, Trung Quốc đã bác bỏ cáo buộc “bẫy nợ”. Thay vào đó, họ đổ lỗi cho các tổ chức tài chính đa phương và các chủ nợ thương mại chiếm hơn 80% nợ công của các nước đang phát triển.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết vào đầu năm nay: “Họ là nguồn gánh nặng nợ lớn nhất đối với các nước đang phát triển”.
Để đáp lại Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường của Trung Quốc, năm ngoái Hoa Kỳ và các thành viên G7 khác đã khởi động Quan hệ đối tác đầu tư và cơ sở hạ tầng toàn cầu (PGII) trị giá 600 tỷ USD để “phát triển cơ sở hạ tầng minh bạch, có tác động cao và định hướng giá trị” ở các khu vực có mức độ phát triển thấp. và các nước có thu nhập trung bình.

Austin Strange, trợ lý giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Hồng Kông, cho biết nỗ lực tài trợ cho cơ sở hạ tầng toàn cầu của Trung Quốc đang chậm lại sau tốc độ chóng mặt trong thập kỷ qua.

Có vẻ như chắc chắn rằng các khoản vay cơ sở hạ tầng lớn từ các ngân hàng chính Trung Quốc đã đạt đỉnh về khối lượng toàn cầu và chính phủ Trung Quốc ngày càng nhấn mạnh giá trị của các dự án quy mô nhỏ hơn,” Strange nói.

Đường sắt Mombasa-Nairobi đưa hàng hóa đến cảng. Nó được xây dựng theo kế hoạch vành đai và con đường. Ảnh: Tân Hoa Xã

Tuy nhiên, các nước đang phát triển vẫn rất quan trọng đối với lợi ích chiến lược của Trung Quốc, cả chính trị lẫn kinh tế, và việc cho vay cơ sở hạ tầng ít hơn không có nghĩa là thu hẹp chiến lược, Strange nói.

Mandira Bagwandeen, nhà nghiên cứu cấp cao tại Trường Quản trị công Nelson Mandela của Đại học Cape Town, cho biết với những khó khăn tài chính hiện tại của Trung Quốc , nước này không có khả năng cho vay số tiền lớn cho các dự án cơ sở hạ tầng trên toàn thế giới.

Năm 2016, Trung Quốc đã ứng trước 28,5 tỷ USD cho các nước châu Phi, số tiền cao nhất từ ​​trước đến nay, phần lớn là đến Angola. Kể từ đó, các khoản cho vay của Trung Quốc đối với châu Phi đã giảm xuống mức thấp 994,5 triệu USD vào năm ngoái, theo Cơ sở dữ liệu về các khoản cho vay châu Phi của Trung Quốc tại Đại học Boston.

Nhưng điều này không có nghĩa là Trung Quốc sẽ ngừng tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng ở nước ngoài. Bagwandeen cho biết: “Chúng tôi có thể sẽ thấy số lượng dự án giảm, đặc biệt là việc tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng lớn trị giá hàng tỷ đô la, điển hình là đầu tư vào cơ sở hạ tầng vành đai và con đường”.

Các nhà quan sát cho rằng Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường vẫn tiếp tục tồn tại - ít nhất là chừng nào ông Tập còn nắm quyền, vì đây là dự án chính sách đối ngoại đặc trưng của ông và nó đã được nâng lên thành hiến pháp.

"Các khoản đầu tư và cho vay vào [Vành đai và Con đường] đã trở nên có chọn lọc hơn để tránh rơi vào tình trạng nợ nần và phản ứng dữ dội về chính trị
Tim Zajontz, Đại học Stellenbosch

Tim Zajontz, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Chính trị Quốc tế và So sánh tại Đại học Stellenbosch của Nam Phi, cho biết Bắc Kinh sẽ tiếp tục cố gắng điều chỉnh sáng kiến ​​này cho phù hợp với thực tế kinh tế đang thay đổi cũng như những diễn biến địa chính trị.

Zajontz, đồng thời là cộng tác viên nghiên cứu tại Đài quan sát Chiến tranh Lạnh lần thứ hai, một tập thể nghiên cứu toàn cầu chuyên điều tra tác động của cường quốc, cho biết: “Các khoản đầu tư và cho vay [Vành đai và Con đường] đã trở nên có chọn lọc hơn để tránh rơi vào tình trạng nợ nần và phản ứng dữ dội về chính trị”. sự ganh đua. “Chúng ta có thể mong đợi ít dự án cơ sở hạ tầng quy mô lớn hơn và nhiều khoản đầu tư của Trung Quốc hơn vào các liên doanh sản xuất và chế biến công nghệ thấp trên khắp châu Phi.”

Ông cho biết, Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường cũng sẽ dấn thân vào các lĩnh vực hợp tác phi kinh tế để tăng cường ảnh hưởng của Trung Quốc trong các lĩnh vực văn hóa, giáo dục và kỹ thuật số trên khắp châu Phi.

Zajontz cho biết: “Chúng tôi cũng có thể thấy sự hợp tác nhiều hơn trong lĩnh vực an ninh giữa Trung Quốc và các nước châu Phi”.

Theo Kanyi Lui, luật sư tài chính dự án quốc tế và là người đứng đầu văn phòng Pinsent Masons tại Trung Quốc, kế hoạch Vành đai và Con đường là sự hợp tác dựa trên lợi ích chung, đồng thời các khoản đầu tư và tài chính của Trung Quốc được cung cấp để đáp ứng nhu cầu được xác định bởi chính phủ sở tại và địa phương. điều kiện.

Do đó, Lui cho biết các điểm nóng về hoạt động Vành đai và Con đường có xu hướng thay đổi trên khắp thế giới.

Ông cho biết nếu một số quốc gia hoặc khu vực trở nên khó khăn hơn hoặc có ít nhu cầu đầu tư hơn, thì trọng tâm sẽ tự nhiên chuyển sang các quốc gia hoặc khu vực khác – chẳng hạn như Trung Đông hiện đang chứng kiến ​​​​sự bùng nổ .

“Chúng tôi đã chứng kiến ​​ít nhất hai sự thay đổi tương tự liên quan đến Châu Phi và Châu Mỹ Latinh trong thập kỷ qua và nhu cầu phát triển kinh tế ở Nam bán cầu vẫn rất mạnh mẽ”.

Lui cho biết đã có sự tập trung mạnh mẽ vào phát triển cơ sở hạ tầng cơ bản như điện và giao thông trong thập kỷ đầu tiên thực hiện sáng kiến ​​này vì phát triển kinh tế không thể diễn ra nếu thiếu cơ sở hạ tầng cơ bản, vốn từng là một trong những trở ngại chính đối với nhiều nước đang phát triển. Tuy nhiên, các quốc gia ở các giai đoạn phát triển khác nhau có những nhu cầu và thách thức khác nhau.

Kể từ khi Tập công bố ý tưởng “nhỏ là đẹp” trong Hội nghị chuyên đề về Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường lần thứ ba vào tháng 11 năm 2021, cụm từ này đã trở nên phổ biến trong các luận điệu chính thức.

Trung Quốc hiện đang tăng cường tài trợ cho các dự án có thời gian trả nợ nhỏ và ngắn hơn. Theo Viện Quan hệ Quốc tế Nam Phi (SAIIA), những dự án này thường được tài trợ bằng các khoản vay nhỏ hơn với thời hạn trả nợ ngắn. Xu hướng này đã chứng kiến ​​quy mô giao dịch trung bình của các dự án xây dựng giảm từ 558 triệu USD vào năm 2021 xuống còn 325 triệu USD vào năm 2022.

 Lui cho biết có khả năng các nước đang phát triển đã đầu tư vào cơ sở hạ tầng cơ bản quan trọng sẽ bắt đầu nhận thấy sự quan tâm ngày càng tăng đối với các dự án “nhỏ và đẹp” bền vững hơn nhằm thúc đẩy khả năng sản xuất địa phương, công nghiệp hóa, thương mại quốc tế và phát triển kinh tế địa phương.

Lui nói: “Tôi kỳ vọng chúng ta sẽ tiếp tục thấy Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường đóng một vai trò quan trọng trong đầu tư cơ sở hạ tầng ở các nước đang phát triển, những nước vẫn chưa có cơ sở hạ tầng cơ bản cần thiết để phát triển hơn nữa”.

Bagwandeen đồng ý rằng các dự án vành đai và con đường trong tương lai có thể sẽ “nhỏ và đẹp”, ít tốn kém hơn và có nhiều khả năng sử dụng các khoản vay thương mại thay vì các khoản vay hoặc trợ cấp ưu đãi.

“Người Trung Quốc cũng có thể sẽ trở nên kỹ lưỡng hơn trong việc xem xét tính khả thi và khả thi của dự án – họ không thể để mất nhiều tiền hơn ở nước ngoài,” Bagwandeen nói.

Ovigwe Eguegu, nhà phân tích chính sách tại Development Reimagined có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường đang và sẽ tiếp tục phát triển tại các nút quan trọng nhất xét từ quan điểm chiến lược và an ninh kinh tế của Trung Quốc. Ông giải thích đây không phải là một chương trình khổng lồ mà là một tập hợp các giao dịch và dự án phi tập trung, tất cả đều nằm trong cùng một khuôn khổ phát triển cơ sở hạ tầng.

Ông cho biết một số dự án chủ yếu có liên quan đến địa chiến lược với Trung Quốc như dự án đường sắt cao tốc Lào-Trung Quốc, Hành lang kinh tế Trung Quốc-Pakistan và Hành lang kinh tế Trung Quốc-Myanmar, nối tỉnh Vân Nam của Trung Quốc với tuyến đường buôn bán dầu mỏ ở Ấn Độ Dương, do đó cho phép Trung Quốc giải quyết các lỗ hổng chiến lược về nguồn cung dầu và sự cạnh tranh của nước này với Mỹ và Ấn Độ tại eo biển Malacca.

Eguegu chỉ ra rằng “nhỏ và đẹp” báo hiệu sự thay đổi về quy mô của dự án – chứ không phải là chấm dứt hoàn toàn việc cấp vốn cho các dự án.

Ông nói: “Bắc Kinh sẽ ưu tiên hơn nữa các dự án có giá trị chiến lược trực tiếp đối với Trung Quốc hoặc có liên quan đến chiến lược của quốc gia tiếp nhận”.



Tựa tiếng Anh: 

10/11/23

Xung đột Israel-Hamas - Tại sao Dải Gaza là tâm điểm của xung đột giữa Israel và Palestine ?

 RFI Tiếng Việt - Đăng ngày 9/10/2023. Chi Phương

Cuối tuần vừa qua, tổ chức Hamas (Phong trào kháng chiến Hồi giáo) đã bất ngờ tấn công Israel, phóng hàng ngàn tên lửa, các nhóm chiến binh đột nhập vào nhiều nơi sát gần dải Gaza. Theo thống kê sơ bộ, hàng trăm người Israel thiệt mạng, hàng ngàn người bị thương và rất nhiều người bị bắt làm con tin. Đây là cuộc xung đột mới nhất giữa hai hai kẻ thù « không đội trời chung » từ hàng thập kỷ qua. 

Ảnh hinh họa

Kể từ khi nhóm phiến quân Hồi giáo Hamas vào năm 2007 kiểm soát được dải Gaza (Gaza) nhỏ bé với hơn 2 triệu dân sinh sống, nơi đây trở thành điểm xung đột quân sự đẫm máu giữa Israel và người Palestine.     

Hamas là gì ?
Hamas dịch từ tiếng Ả Rập có nghĩa là phong trào kháng chiến Hồi Giáo, được thành lập vào năm 1987 trong cuộc nổi dậy chống lại sự chiếm đóng của Israel ở Gaza và Cisjordanie (Bờ Tây Jordanie) – hai lãnh thổ “tị nạn” chủ yếu của người Hồi giáo Palestine.

Sau khi được thành lập, Hamas đã soạn ra Hiến Chương, tuyên bố rằng “Palestine được Thượng Đế ban tặng cho người Hồi giáo” và yêu cầu tất cả người Hồi giáo chống lại những kẻ thù “chiếm đoạt” những vùng đất đó. Hamas muốn xoá bỏ Israel và khôi phục Palestine thành một quốc gia Hồi giáo. Vào năm 2017, theo trang Sky News, có thông tin cho rằng Hamas đã sửa đổi Hiến Chương, chấp nhận Nhà nước Palestine nằm trong các biên giới đã tồn tại trước Chiến tranh Israel Sáu ngày năm 1967.

Hiện nay, tổ chức Hamas do Ismail Haniyeh lãnh đạo, kiểm soát và quản lý dải Gaza. Tổ chức này bị Israel và hầu hết các nước phương Tây như Mỹ, Canada và các nước thuộc Liên Hiệp Châu Âu coi là khủng bố. Tuy nhiên một số nước khác như Iran công nhận Hamas là chính quyền hợp pháp tại Gaza. Theo trang Wall Street Journal, Iran cũng được cho là nước đã hỗ trợ Hamas trong cuộc tấn công quy mô lớn và công phu của tổ chức này vào Israel cuối tuần vừa qua.

Theo một số chuyên gia, Iran muốn hỗ trợ xung đột để ngăn Ả Rập Xê Út xích gần lại Israel.

Dải Gaza là khu vực như thế nào ?
Dải Gaza dài 40 km và rộng khoảng 14 km, được bao quanh bởi Israel, Ai Cập và biển Địa Trung Hải. Vùng đất này từng nằm dưới sự cai trị của đế chế Ottoman và sau đó là đế quốc Anh. Dải Gaza đã trở thành nơi tị nạn của hơn 200 000 người Palestine, phải rời bỏ quê hương sau Chiến tranh Ả Rập – Israel năm 1948. Ai Cập cai trị Gaza cho tới khi khu vực này rơi vào tay của Israel trong cuộc Chiến 6 ngày 1967. Năm 2005, Israel rút quân khỏi Gaza, từ bỏ các khu định cư cho người Israel.

Trong khoảng một thập kỷ, cho đến năm 2006, dải Gaza nằm dưới sự quản lý của cơ quan quyền lực Palestine, cơ quan này cũng quản lý Bờ Tây Jordanie. Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) với nòng cốt là phong trào Fatah, đã chi phối mạnh mẽ cơ quan quyền lực Palestine và đã ký một thỏa thuận hòa bình với Israel.

Tháng Giêng năm 2006, Hamas chiếm được đa số trong cuộc bầu cử lập pháp. Vốn không thừa nhận sự tổn tại của Nhà nước Do Thái và chống Israel cực đoan, Hamas đã xung đột với Fatah. Và đến năm 2007, Hamas rút sang Gaza. Israel ban hành lệnh phong tỏa, với lý do “bảo vệ người dân của mình”.

Kể từ đó, các cuộc đối đầu đẫm máu đã xảy ra giữa Israel và Hamas ở Gaza. Trong khi Hamas kiểm soát an ninh ở Gaza, nguồn tài trợ cho y tế, năng lượng và các dịch vụ khác chủ yếu đến từ Liên Hiệp Quốc và các nước ngoài, trực tiếp hoặc thông qua chính quyền Palestine.

Tại sao Hamas lại tổ chức cuộc tấn công có quy mô lớn vào Israel cuối tuần vừa qua ?

Theo trang The Guardian, hiện vẫn chưa rõ lý do chính xác, nhưng có thể nói rằng tình trạng bạo lực đã gia tăng từ nhiều tháng qua giữa quân đội cũng như người Israel và người Palestine ở Bờ Tây.

Tuần trước, một số người Do Thái đã đến cầu nguyện bên trong Nhà thờ Hồi giáo Al-Aqsa ở Jerusalem, vốn được gọi là một trong ba nơi linh thiêng nhất của người theo đạo Hồi (sau Mecca và Medina ở Ả Rập Xê Út). Nhưng trong đạo Do Thái đây cũng là một địa điểm linh thiêng. Những người Hồi giáo cho rằng hành động cầu nguyện là khiêu khích. Hamas gọi chiến dịch tấn công hiện tại là trận « Mưa bão al-Aqsa ».

Ngoài ra, việc bị Ai Cập và Israel phong toả trong gần 16 năm đã khiến kinh tế của dải Gaza kiệt quệ, người dân khốn đốn.

Hamas và Israel đã 4 lần gây chiến, nguồn căn của các cuộc xung đột là do đâu ?

Kể từ khi Israel rút quân khỏi dải Gaza, đây là cuộc chiến thứ năm giữa Hamas và Israel. Bốn cuộc chiến trước đó xảy ra vào những năm 2008, 2012, 2014 và 2021. Cuộc xung đột đẫm máu nhất là năm 2014, kéo dài 7 tuần, khiến hơn 2000 người Palestine và 74 người Israel (trong đó 68 người là binh sĩ) thiệt mạng.

Cũng giống như nhiều nước ở Trung Đông, Hamas phẫn nộ với việc thành lập nước Israel năm 1948, sau Đệ Nhị Thế Chiến, vốn được nhiều nước phương Tây ủng hộ. Theo trang Skynews, Hamas và các nhóm Palestine khác cho rằng lãnh thổ của họ bị đánh cắp, và người Palestine là chủ sở hữu, người chiếm đóng hợp pháp.

Tuy nhiên, những người ủng hộ Israel cho rằng khu vực này là quê hương tổ tiên của người Do Thái, vốn đã bị lưu đày sau cuộc xâm lược của Đế quốc Babylon hơn 2.500 năm trước.

Vào ngày 29/11/ 1947, Liên Hiệp Quốc đã ra nghị quyết, khuyến nghị phân chia lãnh thổ của người Israel, từng là thuộc địa của Anh Quốc thành khu vực cho Nhà nước Do Thái, các nước Ả Rập và khu vực Thánh địa tách biệt. Tuy nhiên bạo lực đã nổ ra ngay lập tức giữa phe Do Thái và phe Ả Rập. Israel được tuyên bố độc lập ngày 14/05/1948 thì ngay hôm sau các quốc gia láng giềng Ả Rập đã tham chiến. Cuối cùng Israel đã chiếm được một nửa lãnh thổ mà Liên Hiệp Quốc vốn chia cho các Nhà nước Ả Rập.

Theo Sky News, tại khu vực Bờ Tây mà Israel đã chiếm được, nhiều khu vực định cư của người Do Thái được xây dựng khiến Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc từng lên án Israel « vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế ».

Cuộc xung đột đã khiến hàng ngàn người thiệt mạng từ hàng thập kỷ qua, cả người Palestine lẫn người Do Thái. Ai là bên vi phạm nhân quyền ?

Hamas đã bị cáo buộc vi phạm quyền con người ở Gaza qua các vụ hành quyết, tra tấn, bắt cóc. Tổ chức từng có liên hệ với phong trào Huynh đệ Hồi giáo, cũng bị cáo buộc bởi các tổ chức nhân quyền vì hạn chế quyền tự do ngôn luận, hội họp.

Vào năm 2022, chính quyền Hamas ở Gaza đã hành quyết 5 người Palestine vì bị cáo buộc làm gián điệp cho Israel. Nhiều tổ chức phi chính phủ và các phương tiện truyền thông đã cung cấp bằng chứng về việc Hamas bắn tên lửa vào các khu đông dân cư, sử dụng người dân làm bia đỡ đạn.

Tuy nhiên, Israel cũng bị cáo buộc vi phạm nhân quyền. Tổ chức Amnesty International đã cáo buộc Israel « áp bức » người dân Palestine, phân biệt chủng tộc, cả ở Israel và các vùng đã chiếm đóng. Amnesty International đã cáo buộc Israel « chiếm giữ đất đai, tài sản, gây thương tích nghiêm trọng » đối với người Hồi giáo Palestine.

9/22/23

Chủ tịch Hội đồng Bảo an LHQ nói Nga 'dừng chiến tranh' thì Ukraine không phải lên tiếng

 BBC - 21.09.2023


Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc trong cuộc họp cấp bộ trưởng về cuộc khủng hoảng ở Ukraine tại trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York, ngày 20/9/2023

Đây là lần đầu tiên Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xuất hiện trực tiếp tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc lên án cuộc xâm lược của Moscow. Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc, Vassily Nebenzia đã phản đối ông Zelensky phát biểu khi ở đầu cuộc họp.

Thủ tướng Albania Edi Rama, với tư cách là chủ tịch của phiên họp căng thẳng này, đã đáp trả bằng lời lẽ châm biếm nhằm vào Moscow, nước từ lâu đã nói rằng cuộc xâm lược không phải là chiến tranh mà chỉ là "chiến dịch quân sự đặc biệt".

“Tôi muốn đảm bảo với các đồng sự người Nga của chúng ta và toàn thể mọi người ở đây rằng đây không phải là một chiến dịch đặc biệt của chủ tịch Albania,”
Rama, người nổi tiếng với sự hài hước sắc sảo, nói trong tiếng cười thầm lặng khắp khán phòng.

“Có một giải pháp cho vấn đề này,” Rama tiếp tục, nói thẳng với ông Nebenzia: “Nếu ông đồng tình thì, ông dừng chiến tranh và Tổng thống Zelensky sẽ không phát biểu gì.”

Nebenzia không đồng ý. Ông tiếp tục nói rằng phiên họp là một màn kịch và chỉ trích Rama, cho rằng những gì ông Rama nói là những tuyên bố mang tính chính trị hơn là đóng vai trò một người giám sát quy trình một cách trung lập.

Sau phiên họp, Zelensky cảm ơn Rama trên mạng xã hội, nói rằng cầu thủ người Albania, vừa là một nghệ sĩ kiêm cựu cầu thủ bóng rổ, đã "cho thế giới thấy cách hành xử đúng đắn với Nga, những lời dối trá và đạo đức giả của quốc gia này."

Để tìm cách biện minh cho cuộc xâm lược của mình, Moscow đã nói rằng tham vọng của Ukraine muốn hội nhập với Phương Tây - bao gồm cả Nato - là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia của Nga, một tuyên bố mà Kyiv và các đồng minh phủ nhận và cho là một tiền đề vô căn cứ để khai chiến.

Khi phát biểu sau cuộc cuộc đối đáp căng thẳng, ông Zelensky yêu cầu tước quyền phủ quyết của Nga với tư cách là một trong năm thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, như một hình phạt vì tấn công Ukraine.

Xuất hiện trong phòng họp sau khi Zelensky rời đi, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov biện minh cho việc Moscow sử dụng quyền phủ quyết và nói đó là hợp pháp, cáo buộc Kyiv và phương Tây chỉ tuân theo các nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc năm 1945 một cách có chọn lọc để phục vụ cho ý chí của họ.



Thủ Tướng Albany Edi Rama* kể chuyện vui về Putin:

*Edi Rama (sinh ngày 4 tháng 7 năm 1964) là một chính trị gia, nghệ sĩ, nhà văn và cựu cầu thủ bóng rổ người Albania, người đã trở thành Thủ tướng thứ 42 của Albania kể từ năm 2013. Rama cũng là Chủ tịch Đảng Xã hội Albania từ năm 2005.

“Tôi không biết bạn có nghe nói rằng Nga đang nghĩ đến việc thống nhất các múi giờ hay không. Bởi vì họ có sự chênh lệch 9 giờ giữa đầu này và đầu kia của đất nước."

Thủ tướng đến gặp Putin và nói: 'Thưa ngài Tổng thống, chúng tôi có một vấn đề. Gia đình tôi đang đi nghỉ hè, tôi gọi điện để chúc họ ngủ ngon, nhưng họ đã ở giữa buổi sáng và họ đang ở bãi biển. Tôi đã gọi cho Olaf Scholz để chúc mừng ngày kỷ niệm của anh ấy và anh ấy nói: Đó là ngày mai. Tôi gọi cho Tập Cận Bình vào ngày đầu năm mới và ông ấy nói: Vẫn là năm cũ.

Và Putin nói: 'Vâng, điều đó cũng đã xảy ra với tôi. Tôi đã gọi điện cho gia đình Prigozhin để bày tỏ lời chia buồn về sự mất mát của họ, nhưng máy bay vẫn chưa cất cánh.'**

Khán giả trong video có thể nghe thấy tiếng cười. Bản thân Rama ngả người ra sau câu nói cuối cùng và cười sảng khoái.😃😃😃

**Người đứng đầu đội lính đánh thuê Wagner, Yevgeny Prigozhin, chết trong một vụ tai nạn máy bay vào tháng 8, khoảng hai tháng sau cuộc nổi dậy thất bại của ông . Điều này làm dấy lên suy đoán rằng chiếc máy bay có thể bị bắn hạ theo lệnh của Putin.

9/11/23

Biden cùng đối tác G20 lập tuyến vận chuyển thuỷ bộ nối trục Ấn-Âu

New Delhi, Ấn Độ (NV) – Tổng Thống Joe Biden và các đồng minh hôm Thứ Bảy, 9 Tháng Chín, công bố một kế hoạch đầy tham vọng nhằm xây dựng tuyến đường vận chuyển hoả xa và đường biển kết nối Ấn Độ với Trung Đông và Châu Âu. 

Nỗ lực to lớn này, được công bố trong Hội Nghị Thượng Đỉnh G20 năm 2023, nhằm mục đích thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tăng cường hợp tác chính trị trên quy mô toàn cầu.



Tổng Thống Joe Biden (giữa) được ông Narendra Modi (bìa phải), thủ tướng Ấn Độ, mời vào chỗ ngồi tại hội nghị G20. (Hình: EVAN VUCCI/POOL/AFP via Getty Images)


Tổng Thống Biden bày tỏ tầm quan trọng của dự án này, nói rằng: “Đây là một kế hoạch lớn. Đây thực sự là một sự kiện lớn,” theo AP.

Hành lang vận chuyển được đề xuất này, trải rộng trên nhiều quốc gia, bao gồm Ấn Độ, Saudi Arabia, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Jordan, Israel và Liên Âu, sẵn sàng tăng cường thương mại, tạo thuận lợi cho việc vận chuyển các nguồn năng lượng và cải thiện kết nối kỹ thuật số.

Ông Jake Sullivan, cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ, nhấn mạnh dự án này là sự thể hiện “hiệu quả” của sức mạnh Mỹ, qua tầm nhìn của Tổng Thống Biden về “các khoản đầu tư sâu rộng” và hợp tác quốc tế hiệu quả.

Cố Vấn Sullivan nhấn mạnh tác động tích cực của cơ sở hạ tầng được cải thiện đối với tăng trưởng kinh tế, sự gắn kết khu vực và biến Trung Đông thành trung tâm hoạt động kinh tế, chống lại mối liên hệ lịch sử của khu vực này với những thách thức, xung đột và khủng hoảng.

Ông Narendra Modi, thủ tướng Ấn Độ, nhấn mạnh tăng cường kết nối là ưu tiên hàng đầu của Ấn Độ, không chỉ nhằm thúc đẩy thương mại lẫn nhau mà còn xây dựng niềm tin lẫn nhau giữa các quốc gia. 

Tổng Thống Joe Biden (hàng đầu, trái) cùng ông Narendra Modi, thủ tướng Ấn Độ, dẫn đầu đoàn lãnh đạo G20 đến đài tưởng niệm cố Thủ Tướng Mahatma Gandhi ở Raj Ghat, New Dehli. (Hình: -/PIB/AFP via Getty Images)

Tuyến hành lang hoả xa và vận tải đường biển, cùng sự cung cấp kết nối kỹ thuật số được dàn trải trên khắp các khu vực địa lý rộng lớn, thúc đẩy thương mại. Dự án này cũng sẽ là giải pháp thay thế cho các sáng kiến cơ sở hạ tầng rộng lớn được Trung Quốc đưa ra trước đây trong kế hoạch “Một vành đai, một con đường.”

Trong khi chi tiết chi phí và tài chính của dự án vẫn chưa được tiết lộ, Thái Tử Mohammed bin Salman của Saudi Arabia đã đề cập đến con số $20 tỷ trong một thông báo, tuy nhiên hiện không rõ liệu khoản ngân quỹ này có áp dụng riêng cho cam kết của Ả Rập Saudi hay không.

Bà Ursula von der Leyen, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu, mô tả dự án hoả xa và vận tải biển là “cây cầu xanh và kỹ thuật số xuyên lục địa và các nền văn minh”, bao gồm các dây cáp để truyền cả điện và dữ liệu. Bà cũng tiết lộ “Hành lang xuyên châu Phi” kết nối cảng Lobito của Angola với các khu vực không giáp biển của Cộng Hòa Congo và Zambia.

Ông Amos Hochstein, điều phối viên về cơ sở hạ tầng toàn cầu và an ninh năng lượng của Tổng Thống  Biden, đã vạch ra một mốc thời gian dự kiến cho dự án. Trong 60 ngày tới, các nhóm làm việc sẽ xây dựng một kế hoạch toàn diện và đặt ra các mốc thời gian.

Giai đoạn đầu tiên sẽ liên quan đến việc xác định các khu vực cần đầu tư và kết nối cơ sở hạ tầng vật chất giữa các quốc gia. Ông Hochstein hy vọng rằng những kế hoạch này có thể được thực hiện trong năm tới, tiến tới tài trợ và xây dựng.

Cố Vấn Sullivan giải thích rằng nguồn gốc của dự án bắt đầu từ chuyến thăm của ông Biden tới Saudi Arabia vào Tháng Bảy, 2022, tại đó tổng thống nhấn mạnh tầm quan trọng của hội nhập kinh tế khu vực.

Các cuộc trò chuyện với các đối tác trong khu vực đã bắt đầu vào Tháng Giêng và các đánh giá chi tiết về cơ sở hạ tầng hoả xa hiện có đã được tiến hành vào mùa Xuân. Sau đó, các cuộc đàm phán và hợp tác giữa các quốc gia đã lên đến đỉnh điểm khi công bố dự án.

Lãnh đạo khối G20 trong giây phút tưởng niệm cố Thủ Tướng Mahatma Gandhi. (Hình: -/PIB/AFP via Getty Images)

Mặc dù dự án hoả xa và vận tải biển không phải là tiền đề cho việc bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa Israel và Ả Rập Saudi, nhưng có sức nặng địa chính trị đáng kể. 

Tất cả các quốc gia tham gia đều nhấn mạnh sự tập trung vào kết quả thiết thực, phát triển kinh tế và cải thiện khả năng kết nối để mang lại lợi ích cho người dân của họ. Sự tham gia của Israel và Jordan đã được đặc biệt chú ý như một khía cạnh quan trọng của sáng kiến.

Tổng Thống Biden tận dụng hội nghị thượng đỉnh G20 như một cơ hội để vận động tăng cường đầu tư vào giảm thiểu biến đổi khí hậu và nhấn mạnh những tác động bất lợi toàn cầu của cuộc chiến của Nga ở Ukraine, dẫn đến giá lương thực và năng lượng tăng cao, cũng như lãi suất nợ cao hơn đối với nhiều quốc gia. (MPL) [kn]

 

12/24/22

TỪ CON TIM MỘT BẬC LÃO NIÊN

Hoàng Ngọc Nguyên
Ngày 22-12, hai ngày trước Lễ Giáng Sinh, Tổng thống Joe Biden đã có những lời tâm sự gởi gắm đến người dân Mỹ. Ông đã khá dũng cảm khi thẳng thắn nêu lên hiện trạng chia rẽ, phân hóa nơi người dân. Ông là chính khách đầu tiên, tổng thống đầu tiên, dám nói: “Chính trị của chúng ta đã trở nên quá cuồng nộ, quá hạ cấp, quá đảng phái. Chúng ta thường xem nhau như kẻ thù, không phải như láng giềng; với tư cách là đảng viên đảng Dân Chủ hoặc đảng Cộng Hòa, thay vì với tư cách là những người Mỹ đồng bào. Chúng ta trở nên quá chia rẽ”.

Chọn thời điểm mùa Giáng Sinh để nói lên những lời tâm huyết này, ông Biden muốn người dân Mỹ, trong ánh sáng Phúc Âm, biết tin cậy nhau, thương yêu nhau, hợp quần, đoàn kết, tránh sự oán thù, chia rẽ - như những chân lý của cuộc sống. Sống trong đất nước, trong xã hội, người dân phải nghĩ, phải biết cách đến với nhau và mở rộng vòng tay cho nhau. Chân lý nằm trong lý tưởng đó, khi chúng ta sống trong một đất nước đa chủng, đa nguồn, đa văn hóa, người ta cần nhau hơn bao giờ hết, nhưng cảm thấy xa lạ, không cần biết đến nhau hơn bao giờ hết.

Những lời tâm tình của Ông Biden chưa quá 19 phút, ghi lại chưa quá 1.200 chữ, cho nên chỉ làm cho người nghe, người đọc lắng dịu trong tâm tư, tâm tình, nhưng chưa đủ khả năng khai sáng tâm trí. Lối sống Mỹ thường giới hạn quan hệ giữa người và người trong câu chào hỏi “How are you”, nhưng ít khi đi xa hơn đến mức con người có thể gần nhau. Ngược lại, ngay từ thời xa xưa, quan hệ giữa người và người trong nước Mỹ đã có những “uẩn khúc” về màu da, về chủng tộc, về tôn giáo, về giàu nghèo, về quyền lực chính trị và về quan hệ liên bang-tiểu bang…

Sự thù oán đầu tiên đã phát sinh từ cuộc Nội chiến 1961-65 đã khiến cho hơn 700.000 người thuộc hai miền phải nằm xuống, nhưng cuộc Nội chiến này cũng có nguyên ủy trong cơ cấu và định chế chính trị liên bang-tiểu bang và lưỡng đảng của nước Mỹ. Vì là một đất nước của cơ hội (land of opportunities), là “vùng đất hứa” (land of promises), cho nên nước Mỹ, “vùng đất của di dân” (land of immigrants) bao giờ cũng có những bất ổn với khả năng trở thành một vấn đề tiềm tàng chính trị. Nước Mỹ lúc thì mở cửa (lúc cần người) lúc thì đóng (lúc không kham nổi). Đối với thành phần dân chúng khốn cùng (underprivileged), chính phủ lúc thì mở rộng hầu bao, lúc thì siết lại… Những vấn đề đại loại như thế làm cho xã hội khó có tiếng nói chung.

Đặc biệt từ dưới thời Tổng thống Barack Obama (2009-2016), từ năm 2010, một phong trào da trắng cực hữu đã nổi lên ngày càng mạnh như một loại “Tea Party”, được trang bị bằng chủ thuyết “Christian nationalism”, để tấn công vào đường lối phúc lợi xã hội của ông cùng lớp người da đen mà họ cho rằng đang mạnh lên nhờ ông Obama. Những phe nhóm da trắng siêu đẳng (white supremacist) này ngày càng phát triển, nhất là trong khu vực nông thôn và lao động ngoại ô, và được thúc đẩy khuyến khích mạnh từ ngày Donald Trump vào Tòa Bạch Cung đang tìm cách tạo một sự ủng hộ bảo thủ cực đoan trong phía quần chúng Cộng Hòa. Cụ thể là những nhóm Qanon, Proud Boys, Oath Keepers, Patriots… mở rộng thế lực “bạch chủng siêu đẳng”… và không ngại trang bị vũ khí khi xuống đường, dựa vào “Đệ nhị Tu chánh án”. “Chủ nghĩa dân tộc Cơ đốc giáo” đã khiến cho giới chính trị dân cử của Cộng Hòa một phần phải theo đuôi, theo đuổi “chính sách MAGA”. Và cũng cần nói rằng trong khi đa số người Mỹ gốc Á tránh xa những xu hướng chính trị nguy hiểm và phiêu lưu này, một số Mỹ gốc Việt “thức thời” - nhất là những nhà chính trị ở O.C., đã không ngại khoác chiếc áo cầm chuông lên mình.

Đó là những vấn đề ông Biden không tiện nói trong những lời tâm tình hòa giải đơn giản này. Và khi ông không nói ra “vì lý do chính trị không tiện nói”, đương nhiên, người ta chưa thể thấy được có khả năng nào, khi nào và trong điều kiện nào, nước Mỹ tìm lại sự bình yên - nếu có.

Tuy nhiên, bài nói chuyện với những lời lẽ tâm tình tha thiết của lão trượng Joe Biden đã cho thấy con người của ông. Chúng ta chưa hề nghe những lời lẽ nhân bản từ tốn đó từ một con người như Donald Trump cho dù ông ta đã ở trong Tòa Bạch Cung cũng bốn mùa Giáng Sinh – trước khi gần đất xa trời. Chúng ta cũng chưa hề nghe từ bất cứ người lãnh đạo nào trong đảng Cộng Hòa nói lên mối quan tâm, xót xa, lo ngại trước sự phân hóa ngày càng tan nát nơi nơi giữa hai đảng, giữa các tiểu bang, giữa các tôn giáo, giữa các chủng tộc.

Nay thì chúng ta đã nghe từ Tổng thống Joe Biden. Chúng ta nay có thể thấy niềm vui tràn lên lồng ngực, và sau đó là nỗi buồn chìm lắng trong tâm tư.

Giữa nói và làm, đó là một con đường chông gai và bình thường không thiếu gì người phải bỏ cuộc.

Tuy nhiên, mọi chuyện phải bắt đầu từ nhận thức.

Dù sao, hãy nghe ông Biden nói:

Good afternoon.

“Món Quà kỳ diệu đã được ban tặng một cách âm thầm, lặng lẽ làm sao.”

Trung tâm của câu chuyện Giáng sinh là một sự tĩnh lặng. Một đêm tĩnh lặng khi tất cả thế giới trở nên tĩnh lặng và tất cả sự lôi cuốn, tất cả tiếng động, tất cả những gì chia rẽ chúng ta, những gì khiến chúng ta chống đối nhau, tất cả - tất cả mọi thứ dường như rất quan trọng nhưng thực sự không phải thế, tất cả đều tan biến trong tĩnh lặng của buổi tối mùa đông.

Và chúng ta nhìn lên bầu trời, nhìn vào một ngôi sao đơn độc, tỏa sáng hơn tất cả những ngôi sao còn lại, dẫn dắt chúng ta nhìn về sự ra đời của một đứa trẻ - đứa trẻ mà những người theo đạo Cơ đốc tin là con của Chúa; giờ đây, thật kỳ diệu, ở đây giữa chúng ta trên Trái đất này, đang mang lại hy vọng, tình yêu, hòa bình và niềm vui cho thế giới.

Vâng, đó là một câu chuyện đã hơn 2.000 năm rồi, nhưng vẫn còn rất sống động cho đến ngày nay. Chỉ cần nhìn vào mắt trẻ thơ vào buổi sáng Giáng Sinh, hoặc lắng nghe tiếng cười của một gia đình bên nhau trong mùa lễ này sau bao nhiêu năm — sau bao nhiêu năm xa cách. Chỉ cần cảm thấy hy vọng dâng lên trong lồng ngực khi chúng ta cất tiếng hát “Bài ca ca ngợi Thánh thần,” cho dù trước đó đã hát chẳng biết bao nhiêu lần.

Vâng, cho dù sau 2000 năm, Lễ Giáng Sinh vẫn có sức mạnh nâng chúng ta dậy, đưa chúng ta đến với nhau, thay đổi cuộc đời, thay đổi thế giới.

Câu chuyện Giáng sinh là trọng tâm của lễ Giáng sinh - đức tin Kitô giáo. Những thông điệp về hy vọng, tình yêu, hòa bình và niềm vui, cũng mang tính phổ quát cho tất cả mọi người.

Nó nói với tất cả chúng ta, cho dù chúng ta theo đạo Cơ đốc, Do Thái, Ấn Độ giáo, Hồi giáo, Phật giáo hay bất kỳ đức tin nào khác, hay không có đức tin nào cả. Nó nói với tất cả chúng ta là những con người ở trên thế gian này phải quan tâm đến nhau, đùm bọc nhau và yêu thương nhau.

Thông điệp Giáng Sinh luôn quan trọng, nhưng nó đặc biệt quan trọng trong những thời điểm nhiều thử thách, như thời điểm chúng ta đã trải qua trong vài năm qua.

Đại dịch đã cướp đi của chúng ta quá nhiều thứ. Chúng ta đã mất quá nhiều thời gian lẽ ra để sống với nhau. Chúng tôi đã mất quá nhiều người - những người chúng ta yêu quý. Hơn một triệu sinh mạng bị mất chỉ riêng ở Mỹ. Một triệu chiếc ghế nay để trống làm tan nát trái tim các gia đình trên khắp đất nước.

Chính trị của chúng ta đã trở nên quá cuồng nộ, quá hạ cấp, quá đảng phái. Chúng ta thường xem nhau như kẻ thù, không phải như láng giềng; với tư cách là đảng viên đảng Dân Chủ hoặc đảng Cộng Hòa, thay vì với tư cách là những người Mỹ đồng bào. Chúng ta trở nên quá chia rẽ.

Nhưng dù thời thế này có khó khăn đến đâu, nếu nhìn kỹ hơn một chút, chúng ta sẽ thấy những điểm sáng trên khắp đất nước: sức mạnh, sự quyết tâm, khả năng phục hồi đã định hình lâu dài cho nước Mỹ.

Chúng tôi chắc chắn đang đạt được tiến bộ. Mọi việc đang trở nên tốt hơn. COVID không còn kiểm soát cuộc sống của chúng ta. Trẻ đã trở lại trường học. Mọi người đã trở lại làm việc. Trên thực tế, nhiều người đang làm việc hơn bao giờ hết.

Người Mỹ đang xây dựng lại, đang đổi mới trở lại, mơ ước trở lại.

Vì vậy, tôi hy vọng trong mùa Giáng Sinh này, chúng ta hãy dành một vài phút tĩnh lặng để suy ngẫm và tìm thấy sự tĩnh lặng trong tâm điểm của Giáng Sinh — đó là tâm điểm của Lễ Giáng Sinh. Và hãy nhìn xem — hãy thực sự nhìn nhau, không phải với tư cách là đảng viên Dân Chủ hay đảng viên Cộng Hòa, không phải như thành viên của “Nhóm Đỏ” (CH) hoặc “Nhóm Xanh” (DC), nhưng thực sự nhìn nhau để hiểu chúng ta là ai: những người Mỹ đồng bào. Những người đồng bào xứng đáng được đối xử với phẩm giá và sự tôn trọng.

Tôi chân thành hy vọng kỳ nghỉ lễ này sẽ rút cạn chất độc đã lây nhiễm nền chính trị của chúng ta và khiến chúng ta chống lại nhau.

Tôi hy vọng mùa Giáng sinh này đánh dấu một khởi đầu mới cho đất nước chúng ta, bởi vì có rất nhiều lý do kết hợp chúng ta lại với nhau tư cách là người Mỹ, rất nhiều điều đoàn kết chúng ta hơn là chia rẽ chúng ta.

Chúng ta thực sự may mắn được sống ở đất nước này. Cho nên tôi thực sự hy vọng chúng ta dành thời gian nhiều hơn để quan sát - để quan tâm đến nhau. Không phải cho mình mà là cho nhau.

Rất nhiều người điêu đứng trong mùa Giáng Sinh. Đó có thể là khoảng thời gian vô cùng đau đớn và cô đơn khủng khiếp. Tôi biết điều này, như nhiều bạn cũng biết.

Vào tuần này, 50 năm trước, tôi đã mất người vợ đầu tiên và đứa con gái nhỏ trong một tai nạn xe hơi, hai đứa con trai thì bị thương nặng khi đi mua cây thông Giáng Sinh. Cho nên tôi hiểu thời gian này trong năm có thể khó khăn như thế nào.

Nhưng đây là điều tôi đã hiểu được từ lâu: Không ai — không ai có thể biết được người khác đang trải qua những gì, điều gì đang thực sự xảy ra trong cuộc sống của họ, họ đang phải vật lộn với điều gì, họ đang cố gắng vượt qua điều gì.

Đó là lý do tại sao đôi khi một hành động tử tế nhỏ nhặt lại có ý nghĩa rất lớn. Một nụ cười đơn giản. Một cái ôm. Một cú điện thoại bất ngờ. Một tách cà phê yên tĩnh. Những hành động tử tế đơn giản có thể nâng đỡ tinh thần, mang lại sự an ủi và thậm chí có thể cứu sống một mạng người.

Vì vậy, trong mùa Giáng Sinh này, chúng ta hãy mở rộng một chút lòng tử tế.

Mùa Giáng Sinh này, hãy làm điều đó – làm bàn tay giúp đỡ, làm bờ vai mạnh mẽ nơi nương tựa, giọng nói thân thiện đó trong khi dường như người khác không để ý đến những người đang gặp khó khăn, hoạn nạn, cần giúp đỡ. Đó có thể là món quà tốt nhất ta có thể tặng.

Và chúng ta chắc chắn phải nhớ đến những phụ nữ cũng như nam giới dũng cảm trong quân phục đã chiến đấu bảo vệ đất nước. Nhiều người nay đang phải xa gia đình vào thời điểm này trong năm. Hãy nhớ đến họ trong lời cầu nguyện của chúng ta.

Bạn biết, và tôi cũng tin rằng Giáng Sinh là mùa của hy vọng. Và trong suốt lịch sử của đất nước này, trong những tuần của tháng 12 - ngay cả giữa những ngày khó khăn nhất của chúng ta - thì một số chương hay nhất trong lịch sử của chúng ta đã được viết ra.

Chính trong những tuần này vào năm 1862, Tổng thống Lincoln đã chuẩn bị Tuyên bố Giải phóng, và ông đã ban hành vào ngày đầu năm mới.

Vào Giáng Sinh năm 1941, trong tuần — vài tuần sau trận Trân Châu Cảng, Tổng thống Franklin Delano Roosevelt đã tiếp đón Thủ tướng Winston Churchill tại Nhà Trắng. Cùng nhau, họ hoạch định chiến lược Đồng Minh để đánh bại chủ nghĩa phát xít và chế độ chuyên quyền.

Và vào năm 1968, năm khủng khiếp nhất — trong nhiều năm — năm ám sát và bạo loạn, chiến tranh và hỗn loạn — khi các phi hành gia của Apollo 8 bay vòng quanh Mặt trăng và nói chuyện với chúng ta trên Trái đất.

Từ sự tĩnh lặng của không gian, trong một đêm tĩnh lặng của đêm Giáng Sinh, họ đọc câu chuyện Giáng Sinh—Sự sáng tạo từ Kinh thánh Vua James. Chuyện kể rằng: “Ban đầu Đức Chúa Trời dựng nên Trời và Đất. Và khi Đức Chúa Trời phán, ‘Hãy có ánh sáng,’ thì có ánh sáng.”

Ánh sáng đó vẫn ở bên chúng ta, soi sáng con đường phía trước của chúng ta, những người Mỹ và là công dân của thế giới. Một ngọn đèn cháy sáng lúc ban đầu và tại Bêlem. Một ánh sáng vẫn còn chiếu sáng ngày hôm nay trong thời đại của chúng ta, trong cuộc sống của chính chúng ta.

Khi chúng ta hát bài “Đêm Thánh Vô Cùng” — “Luật pháp của Ngài là tình yêu, và Phúc âm của Ngài là hòa bình” — tôi có thể chúc bạn và cho bạn, và cho đất nước của chúng ta, bây giờ và mãi mãi, chúng ta sẽ sống trong ánh sáng — ánh sáng của tự do và hy vọng, của tình yêu và sự rộng lượng, của lòng tốt và lòng trắc ẩn, của phẩm giá và sự đứng đắn.

Vì vậy, từ gia đình Biden, chúng tôi cầu chúc bạn và gia đình bình an, vui vẻ, sức khỏe và hạnh phúc. Giáng sinh vui vẻ. Ngày lễ vui vẻ. Và tất cả những điều tốt đẹp nhất trong năm mới. Thượng Đế ban phước cho tất cả chúng ta. Và xin Chúa bảo vệ quân đội của chúng ta.

Cảm ơn các bạn.