Đường sắt Fangdong, giáp Việt Nam, kết nối với mạng lưới đường sắt của Trung Quốc

Tuyến đường sắt Phòng Thành Cảng-Đông Hưng ở Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây phía nam Trung Quốc Ảnh: Được phép của Tập đoàn Đường sắt Nhà nước Trung Quốc

Hôm thứ Ba, nhà điều hành đường sắt nhà nước cho biết, tuyến đường sắt Fangdong, nối Fang Chenggang (Phòng Thành Cảng 防城港) và Dongxing (Đông Hưng 东兴) ở Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, miền Nam Trung Quốc, sẽ đi vào hoạt động vào thứ Tư, kết nối thành phố Dongxing ở biên giới Trung Quốc-Việt Nam với mạng lưới đường sắt quốc gia của Trung Quốc.

Tuyến đường sắt có chiều dài 47 km và có tốc độ thiết kế 200 km/h. Đường sắt là tuyến đường đa năng phục vụ cả vận chuyển hành khách và hàng hóa.

Tuyến đường sắt bắt đầu xây dựng vào tháng 3 năm 2019 sẽ cắt giảm thời gian di chuyển giữa hai thành phố từ một giờ xuống chỉ còn 19 phút.

Theo công ty, việc vận hành đường sắt sẽ tối ưu hóa mạng lưới đường sắt trong khu kinh tế Vịnh Bắc Bộ Viêt Nam, đồng thời thúc đẩy các hoạt động thương mại và du lịch ở khu vực biên giới, đóng một vai trò quan trọng trong việc kết nối Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường.

Tuyến đường sắt Fangdong bắt đầu vận hành thử nghiệm vào ngày 2 tháng 12.

Đường sắt này được đưa vào vận hành trong bối cảnh Trung Quốc và Việt Nam đồng ý hợp tác hơn nữa trong một số dự án đường sắt dọc biên giới, bao gồm đẩy nhanh xây dựng tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và đẩy mạnh nghiên cứu tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Đồng Đăng nối Hà Nội, Móng Cái, Hạ Long và Hải Phòng.

Sun Zhang, chuyên gia đường sắt từ Đại học Tongji Thượng Hải, nói với Global Times hôm thứ Ba rằng việc bổ sung tuyến đường sắt Fangdong sẽ thúc đẩy hơn nữa thương mại của Trung Quốc với các nước ASEAN láng giềng và khai thác thêm những lợi ích do hiệp định thương mại Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) mang lại, mang lại sự thúc đẩy thương mại trong bối cảnh những cơn gió ngược chống toàn cầu hóa của một số quốc gia.

Sun cho biết, khả năng kết nối được tăng cường trong khu kinh tế Vịnh Bắc Bộ sẽ giúp các tỉnh nội địa của Trung Quốc ở phía tây nam đất nước, bao gồm các tỉnh Quý Châu và Vân Nam, tiếp cận thương mại đường biển hiệu quả về mặt chi phí.

Dữ liệu hải quan hồi đầu tháng 12 cho thấy trong 11 tháng đầu năm nay, thương mại của Trung Quốc với các nước ASEAN đạt 5,8 nghìn tỷ nhân dân tệ (811,64 tỷ USD), tăng 0,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Khối lượng thương mại của nước này với ASEAN chiếm 15,3% tổng ngoại thương của Trung Quốc.

Một phái đoàn chính thức của Cục Đường sắt Việt Nam đã đến thăm Cục Đường sắt Quốc gia Trung Quốc và tham quan CRRC Changchun Railway Vehicles Co vào tuần trước, nghiên cứu tàu cao tốc với tốc độ tối đa 350 km/h và 160 km/h, đồng thời bày tỏ mong muốn công ty này tham gia. trong việc soạn thảo báo cáo nghiên cứu khả thi cho các dự án đường sắt và đường sắt cao tốc (HSR) tại Việt Nam, theo tuyên bố của nhà sản xuất tàu gửi đến Global Times hôm thứ Ba.

Nhiều đoạn đường sắt cao tốc đã được bổ sung vào mạng lưới HSR của Trung Quốc, mạng lưới đường sắt dài nhất thế giới, trong những ngày gần đây.

Đoạn dài 142 km nối Sán Đầu và Shanwei ở tỉnh Quảng Đông phía Nam Trung Quốc và đoạn dài 261 km nối Thành Đô và Yibin ở tỉnh Tứ Xuyên phía Tây Nam Trung Quốc đã được đưa vào hoạt động hôm thứ Ba.

Một đoạn khác trải dài 92 km ở phía tây tỉnh Phúc Kiến ở miền Đông Trung Quốc đã được bổ sung vào mạng lưới HSR của Trung Quốc trong cùng ngày.

Mạng cáp quang dưới lòng Bắc Băng Dương : Nga mời Trung Quốc nhập cuộc

Nghe phầm âm thanh: 

Thế giới rồi đây sẽ sử dụng Internet của Trung Quốc ? Trong cuộc chiến về công nghệ với Hoa Kỳ, Trung Quốc được Nga hậu thuẫn để xây dựng hệ thống cáp quang dưới lòng Bắc Băng Dương, thực hiện tham vọng Con Đường Tơ Lụa Mới Digital. Trong thời đại công nghệ số và các hoạt động gián điệp phổ biến, để mở rộng ảnh hưởng và thay thế Mỹ làm chủ mạng internet toàn cầu trong thế kỷ 21, Bắc Kinh muốn kiểm soát « xa lộ thông tin » từ Bắc Cực.

Ảnh minh họa: Nhờ dịch vụ của công ty Pháp, các tài của Công ty Vận tải Bắc cực được kết nối dọc theo Đường Biển Bắc. © AFP/Orange Business Services

Vì sao Bắc Cực trở thành một mặt trận trong cuộc chiến công nghệ digital Mỹ -Trung ? Bắc Kinh tính toán những gì và đã được Nga hậu thuẫn như thế nào ? RFI tiếng Việt mời chuyên gia về hệ thống cáp quang dưới lòng biển, Michael Delaunay, giảng dậy tại đại học Versailles - Saint Quentin en Yvelines trả lời các câu hỏi trên. Các công trình nghiên cứu của giáo sư Delaunay tập trung vào Bắc Cực và ông là tác giả bài tham luận mang tựa đề : Con Đường Tơ Lụa Kỹ Thuật Số, công cụ để Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng, kể cả tại Bắc Cực. Bài viết đăng trên tạp chí Nghiên Cứu Quốc Tế - Tập 51, số 1/2020.

..........

---

Đọc bài viết trên RFI tiếng Việt:

Mạng cáp quang dưới lòng Bắc Băng Dương 

Khí đốt phục vụ tham vọng ngoại giao của Qatar

Nghe phần âm thanh:

Là một quốc gia có diện tích chỉ gấp 2 lần Singapore, nhưng lại là nguồn dự trữ khí đốt lớn thứ ba trên thế giới - sau Nga và Iran, Qatar, trong chưa đầy 50 năm, trở thành một trong bốn nước có thu nhập đầu người cao nhất thế giới và Doha đã liên tục sử dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên này để khẳng định vị trí trong khu vực và trên trường quốc tế.

Đối với đại đa số, Qatar, được biết đến nhờ hãng hàng không Qatar Airways. Trong giới truyền thông, quốc gia nhỏ tí trong vùng Vịnh này nổi tiếng nhờ hai kênh truyền hình có uy tín và có nhiều khán giả theo dõi Al Jazeera và beIn Sport.

........

Đọc toàn bài viết:

Khí đốt phục vụ tham vọng ngoại giao của Qatar

Trung Quốc: Khi cơ sở hạ tầng quy mô quá khổ đè nặng lên kinh tế

 RFI tiếng Việt - Thùy Dương, Đăng ngày: 20/10/2023

Những dự án bất động sản của Evergrande tại Bắc Kinh, Trung Quốc. Ảnh chụp ngày 15/09/2021.

Mức tăng trưởng trong lĩnh vực bất động sản, cơ sở hạ tầng giao thông, các cấu trúc công nghiệp, vốn là cột trụ tăng trưởng và thường được thúc đẩy nhờ đầu tư công, cũng có dấu hiệu giảm nhẹ. Đặc biệt, đầu tư vào bất động sản trong 9 tháng đầu năm 2023 đã giảm 9,1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo nhà nghiên cứu về Trung Quốc, Pierre-Antoine Donnet, trong hơn hai thập niên, say sưa với tốc độ tăng trưởng theo cấp số nhân, Trung Quốc đã đầu tư những khoản tiền khổng lồ vào các dự án cơ sở hạ tầng thường là vô dụng, khiến tình trạng nợ nần bùng nổ nghiêm trọng và giờ đây đè nặng lên kinh tế của đất nước. Các tỉnh của Trung Quốc đã tự do vay mượn tiền để đầu tư vào hàng ngàn dự án xây dựng hạ tầng như sân bay, đường cao tốc, cầu treo, và đặc biệt là các khu nhà ở. Lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc hiện đang gặp nhiều khó khăn trong khi các tòa nhà chung cư thì trống rỗng, không người ở.

Trong bài viết « Trung Quốc : bằng cách nào ảo tưởng điên rồ về sự vĩ đại đẩy kinh tế vào cảnh sụp đổ » đăng trên trang mạng nghiên cứu về châu Á Asislyst, Pierre-Antoine Donnet trích dẫn một cựu quan chức chế độ Trung Quốc, theo đó tính đến cuối năm ngoái có 648 triệu m2 nhà ở chưa bán được, tương đương với 7,2 triệu căn hộ. Con số nhà ở bị bỏ trống mà các chuyên gia đưa ra rất khác nhau, và theo con số cao nhất thì số nhà đó đủ cho... 3 tỷ người ở. Ngày 25/09/2023, Reuters trích dẫn ông He Keng, 81 tuổi, cựu phó giám đốc Cơ quan Thống kê Quốc gia Trung Quốc ước tính số nhà bỏ trống đủ cho 1,4 tỷ người ở. Nhưng đó là chưa kể đến các khu chung cư đã được bán, nhưng việc xây dựng chưa hoàn tất vì các công ty bất động sản gặp khó khăn tài chính.

Trên mạng xã hội Trung Quốc đã lan truyền nhiều phản ánh của những chủ sở hữu nhà mới, khi chuyển đến ở thì không có nước sinh hoạt, không có điện. Chung cư giống như những tòa nhà ma. Tuy nhiên, theo lệ thường, các thông tin này đã nhanh chóng bị cơ quan kiểm duyệt xóa bỏ chỉ sau vài phút. Về mặt chính thức, chính quyền Trung Quốc vẫn đánh giá là thị trường địa ốc có khả năng chống đỡ được cú sốc. Bộ Ngoại Giao Trung Quốc thì khẳng định đó không phải là vấn đề có thể khiến kinh tế Trung Quốc sụp đổ.

Nhờ sự tăng trưởng kinh tế đáng kinh ngạc kể từ cuối những năm 1970, người dân Trung Quốc đã chứng kiến một bước tiến thực sự trong cuộc sống hàng ngày và họ có quyền chính đáng tự hào về điều đó. Những cải cách cũng tạo ra một tầng lớp trung lưu và đưa Trung Quốc vào thời hưng thịnh chưa từng có. Tuy nhiên, niềm hân hoan chung về sự giàu có của đất nước đã tạo ra một làn sóng lạc quan quá mức và hậu quả là việc xây dựng quá đáng, không phù hợp với thực tế.

Nhiều nạn nhân là người cao tuổi

Pierre-Antoine Donnet cho rằng ảo tưởng điên rồ về một sự vĩ đại đã tạo ra hàng ngàn công trình nghệ thuật vô dụng và hàng triệu ngôi nhà không có người ở. Theo một ước tính hồi năm 2018 của chính quyền Trung Quốc, 1/5 số căn hộ tại các vùng đô thị bị bỏ trống và ít nhất 130 triệu căn nhà được các công ty bất động sản rao bán cho đến nay vẫn chưa tìm được người mua.

Thảm họa này không hề nhỏ, bởi vì chỉ riêng bất động sản đã chiếm tới 25-30% GDP của Trung Quốc, vì thế mà lĩnh vực này đè nặng lên tăng trưởng kinh tế của nước này, hiện đang ở mức thấp chưa từng thấy kể từ công cuộc cải tổ kinh tế hồi năm 1978, và ảnh hưởng đến hàng trăm ngàn người có tiền tiết kiệm, thường là người cao tuổi. Họ bị thuyết phục là đầu cơ bất động sản sẽ mang lại lợi nhuận lớn, nên dồn hết tiền tiết kiệm, vốn dĩ là tiền phòng thân khi về già, vào mua nhà.

Vào năm 2021, khi tập đoàn bất động sản Evergrande thừa nhận không có khả năng thanh toán nợ đáo hạn, vài trăm khách hàng đã tập trung suốt nhiều ngày trước trụ sở chính của hãng ở Thâm Quyến và đòi được trả lại tiền, nhưng đã bị công an giải tán thô bạo. Họ hầu hết là con cái của những người già có tiền gửi tiết kiệm bị dụ dỗ mua nhà và nay thì mất trắng. Khi khủng hoảng nổ ra vào năm 2021, tập đoàn bất động sản Evergrande có 1,5 triệu căn hộ chưa xây dựng còn dang dở.

Đối với Lý Đạo Quỳ (Li Daokui), một nhà kinh tế từng là cố vấn cho Ngân hàng Trung ương Trung Quốc, được trang web Passe-Muraille trích dẫn hôm 27/09, « thị trường bất động sản có thể mất ít nhất một năm mới hồi phục ». Ông nhấn mạnh chính quyền phải cho các chủ đầu tư vay nhiều hơn để hạn chế rủi ro thị trường sụp đổ. Theo Bloomberg, khoản tiền vay giai đoạn tháng 04- 08/2023 vẫn tiếp tục giảm khoảng 25% so với năm ngoái. Nhà kinh tế này nhấn mạnh là để hồi phục, thị trường bất động sản cần được bơm thanh khoản khẩn cấp khoảng 13 tỷ euro.

Chính quyền Trung Quốc thận trọng không công bố số nợ của các tỉnh và các cơ quan tài chính trung gian (LGFV), vốn chuyên trách các khoản vay trên thị trường tài chính, đặc biệt là trái phiếu, tạo thành các khoản nợ ngoại bảng không xuất hiện trong các bảng cân đối kế toán công. Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế ước tính những khoản nợ « ẩn » này lên tới 8,3 ngàn tỷ đô la trong năm 2022 (khoảng 48% GDP). Trên thực tế, đây là vấn đề hiển nhiên ai cũng biết nhưng không nói ra, để tránh tạo tình huống khó xử. Lợi nhuận trung bình của tài sản được đảm bảo bởi các trái phiếu này đã trở nên rất thấp, nên với sức ảnh hưởng và liên quan đến các tác nhân kinh tế khác nhau, các cơ quan tài chính trung gian LGFV là mối nguy cơ lớn đối với sự ổn định tài chính ở Trung Quốc.

Tuy nhiên, theo Hồ Gia Âm (Hu Jiayin), phó giáo sư kinh tế tại Trường Phát triển Quốc gia (NSD) thuộc Đại học Bắc Kinh, được Nikkei Asia trích dẫn, khoản nợ tích lũy của riêng các cơ quan tài chính địa phương nói trên đã tăng bùng nổ lên tới 54,6 ngàn tỷ Nhân Dân Tệ (7.000 tỷ euro) vào cuối năm 2022, so với 32.600 tỷ Nhân Dân Tệ (4.235 tỷ euro) 4 năm trước đó. Theo số liệu chính thức, đến cuối tháng 06/2023 khoản nợ của của các địa phương lên tới 38.000 tỷ Nhân Dân Tệ (4.930 tỷ euro). Con số thực về khoản nợ của Trung Quốc được giữ bí mật, không minh bạch, nên càng làm gia tăng sự ngờ vực của các định chế tài chính lớn của nước ngoài đối với Trung Quốc.

Theo tính toán các nhà kinh tế của ngân hàng Mỹ JPMorgan Chase công bố hồi tháng 08/2023, tổng nợ của Trung Quốc, kể cả nợ của các tổ chức tư nhân và nợ của chính phủ trung ương, chiếm tới 282% GDP toàn quốc, so với mức trung bình 256% ở các nước công nghiệp phát triển và 257% của Mỹ. Điều đáng nói hơn là tốc độ nợ tăng so với tầm vóc thực của nền kinh tế Trung Quốc đã lên mức rất cao trong những năm gần đây. Nợ của Trung Quốc đã tăng hơn gấp đôi sau 15 năm, cao hơn nhiều so với Mỹ hoặc Nhật Bản, hai nước vốn nổi tiếng là có mức nợ cao.

Các tính toán khác của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) có trụ sở tại Basel, Thụy Sỹ, cho thấy tổng nợ chính quyền trung ương và địa phương của Trung Quốc thực tế lên tới gần 300% GDP trong năm 2022, so với tỷ lệ dưới 200% hồi năm 2012. Tình hình nghiêm trọng đến mức các thành phố miền nam hồi năm 2021-2022 đã phải đặt thuốc nổ phá hàng chục tòa nhà chưa hoàn thiện bị bỏ hoang. Tuy nhiên các video quay cảnh cho nổ các tòa nhà đã bị gỡ bỏ.

Giao thông : Kỳ tích gây tốn kém

Sự quản lý yếu kém cũng ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực kinh tế khác tại Trung Quốc. Giao thông là một ví dụ. Trong vòng chưa đến 20 năm, Trung Quốc đã xây dựng hơn 42.000 km đường tàu lửa cao tốc cực kỳ hiện đại, một số tuyến tàu đạt vận tốc trên 360 km/h và kết nối hầu hết các thành phố lớn ở miền đông Trung Quốc (Trong vòng hơn 30 năm, Pháp chỉ xây được bằng 1/10 Trung Quốc).

Thế nhưng, kỳ tích đáng kinh ngạc về xây dựng đường sắt của Trung Quốc cũng có cái giá phải trả : khoản nợ lớn của công ty đường sắt Trung Quốc, cũng như sự quá khổ của mạng lưới. Theo truyền thông trong nước, việc xây nhà ga TGV ở Đan Châu, một thành phố cỡ trung bình ở tỉnh Hải Nam, miền trung, dù ngốn tới 5,5 tỷ đô la nhưng chưa từng được đưa vào sử dụng vì thiếu hành khách, nên chính quyền đã phải phá hủy vì nếu cứ duy trì nhà ga thì sẽ gây « tổn thất lớn ».

Một trong số nhiều ví dụ điển hình được nhà nghiên cứu Pierre-Antoine Donnet nêu lên là Quý Châu, một trong những tỉnh nghèo nhất, nằm ở miền đông Trung Quốc, với GDP bình quân đầu người trong năm 2022 là 7.200 đô la. Tỉnh Quý Châu có hơn 1.700 cây cầu và 11 sân bay, nhiều hơn số sân bay của 4 thành phố lớn nhất Trung Quốc. Khoản nợ tồn đọng của Quý Châu ước tính lên tới 388 tỷ đô la vào cuối năm 2022. Chính quyền tỉnh không còn khả năng tự trả lãi một mình, hồi tháng 04/2023 đã phải nhờ đến sự trợ giúp của trung ương để khôi phục cán cân tài chính.

Hồi chuông báo động của Tập Cận Bình

Sự quản lý yếu kém gây hậu quả năng nề đối với kinh tế Trung Quốc trong thời gian dài. Hồi năm 2022, chính Tập Cận Bình đã gióng chuông báo động, tuyên bố trước các quan chức của đảng rằng mô hình phát triển kinh tế của Trung Quốc trong những thập niên qua đã đạt đến giới hạn : « Một số người cho rằng phát triển có nghĩa là đầu tư vào các dự án và đầu tư ngày càng nhiều. Nhưng quý vị không thể dùng giày kiểu mới để đi theo con đường kiểu cũ ». Đối với Kenneth Rogoff, giáo sư kinh tế tại Đại học Harvard, Trung Quốc đã tính quá đà và giờ đây rơi vào một tình cảnh khó xử, bởi một phần lớn cơ sở hạ tầng là vô dụng nhưng chi phí bảo trì lại tốn kém, và vấn đề chính là Trung Quốc hiện giờ phải đối mặt với tình trạng lợi nhuận các công trình xây dựng đã giảm.

Một số nhà kinh tế chỉ ra rằng, do chi phí khai thác các cơ sở hạ tầng quá lớn đã tăng mạnh trong khi lợi nhuận giảm sút, để đạt 1 đô la tăng trưởng GDP, Trung Quốc hiện phải đầu tư khoảng 9 đô la, so với 5 đô la cách đây 10 năm và 3 đô la hồi những năm 1990. Các khoản vay mượn thường dựa trên những dự báo kinh tế quá lạc quan, đến mức các địa phương không có khả năng thanh toán lãi cho các khoản vay này. Theo Rhodium Group, một công ty phân tích tài chính có trụ sở tại New York, Mỹ, chỉ khoảng 20% ​​công ty tài chính mà chính quyền các địa phương ở Trung Quốc vay để tài trợ cho các dự án xây dựng có đủ dự trữ để đáp ứng các khoản cho vay ngắn hạn, chủ yếu là để trả nợ trái phiếu cho người dân Trung Quốc và nước ngoài.

Kinh tế Trung Quốc đang đứng trước bài toán khó giải, mắc kẹt giữa các khoản chi tăng bùng nổ và tiêu dùng hộ gia đình ổn định, nếu không muốn nói là đã giảm do những bất trắc hiện tại. Thay vì tiêu dùng, người dân có thói quen tiết kiệm để đề phòng những khó khăn trong tương lai. Theo Ngân hàng Thế giới, mức tiêu dùng của các hộ gia đình tại Trung Quốc chỉ chiếm khoảng 38% GDP, và duy trì ở mức không thay đổi so với tỉ lệ 68% ở Mỹ.

Ai cũng biết rằng Tập Cận Bình ưu tiên an ninh và ổn định theo hướng bất lợi cho nền kinh tế. Các chuyên gia kinh tế Trung Quốc cũng nhấn mạnh đến việc các cố vấn của ông Tập không muốn áp dụng mô hình tiêu dùng kiểu phương Tây, mà thích mô hình truyền thống, ưu tiên khu vực công và công nghiệp, nhất là chất bán dẫn, lĩnh vực mà Trung Quốc đang tụt hậu so với phương Tây, ngoài ra cũng ưu tiên lĩnh vực trí thông minh nhân tạo.

Khoản nợ ngày càng tăng và tình hình bấp bênh của các chính quyền địa phương làm suy yếu hệ thống ngân hàng của Trung Quốc. Mùa đông năm 2022, 21 ngân hàng Trung Quốc đã đồng ý gia hạn trả nợ cho chính quyền địa phương miền tây nam và các cơ quan tài chính trung gian của họ lên thành 20 năm với thời gian ân hạn nợ gốc 10 năm. Nhưng sự dàn xếp đó, cũng như nhiều thỏa thuận ở các nơi khác, đã gây thiệt hại cho các ngân hàng này.

Nhà nghiên cứu Pierre-Antoine Donnet kết luận là thời kỳ kiếm tiền dễ dàng ở Trung Quốc đã kết thúc, thay vào đó là sự khởi đầu một thời kỳ khó khăn. Sự lạc quan đã nhường chỗ cho sự bi quan. Có sự tương phản rõ rệt giữa cảm giác hưng phấn và yên tâm là Trung Quốc không thể bị tổn thương kéo dài hơn 30 năm, khi người dân Trung Quốc đã quen với siêu tăng trưởng mà họ từng nghĩ sẽ là vĩnh viễn, và cảm giác hoài nghi, ngờ vực của một nước Trung Quốc đang gặp khó khăn.

Hứa Gia Ấn: Sự nghiệp thăng trầm của nhà sáng lập tập đoàn Evergrande

Mariko Oi, Phóng viên kinh doanh, 1 tháng 10 2023

Ông Hứa Gia Ân là người sáng lập tập đoàn bất động sản Evergrande

Hứa Gia Ấn, sáng lập viên và chủ tịch tập đoàn bất động sản khổng lồ Evergrande của Trung Quốc, từng là người giàu nhất châu Á.

Người đàn ông 64 tuổi phất lên từ gia cảnh khiêm tốn để trở thành người dẫn dắt đế chế kinh doanh khổng lồ. Tài sản của ông được ước tính là 42,5 tỷ USD khi ông đứng đầu danh sách người giàu nhất châu Á của tạp chí Forbes hồi 2017. Giờ đây, ông bị điều tra vì nghi vấn đã “phạm pháp hình sự” trong khi tập đoàn của ông phải gánh khoản nợ chừng 300 tỷ USD.

Hứa Gia Ân là ai?

Sinh năm 1958 trong một gia đình nông thôn nghèo, tuổi thơ của ông bị tác động bởi cuộc Đại Nhảy Vọt – chương trình nhằm công nghiệp hóa nhanh chóng nền kinh tế vốn phụ thuộc vào nông nghiệp của ông Mao Trạch Đông khiến hàng triệu người chết đói.

Ông Hứa được bà nuôi nấng ở một ngôi làng thuộc tỉnh Hà Nam, Trung Quốc, sau khi mẹ ông qua đời vì nhiễm trùng máu khi ông mới tám tháng tuổi.

Sau khi tốt nghiệp đại học năm 1982, ông làm kỹ thuật viên trong ngành sắt chừng 10 năm rồi trở thành một người bán hàng cho một công ty bất động sản ở Quảng Châu, phía nam Trung Quốc. Đó là nơi ông thành lập Evergrande năm 1996.

Tập đoàn phát triển nhanh chóng khi nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng mạnh nhờ các khoản vay lớn.

Ông Hưa tại một thượng đỉnh doanh nghiệp năm 2019 ở Quảng Châu

"Ông ấy là một ví dụ cho thấy ai cũng có thể trở nên giàu có nếu đủ thông minh và làm việc đủ chăm chỉ,” Alicia Garcia Herrero, kinh tế gia trưởng phụ trách khu vực Châu Á- Thái Bình Dương của Ngân hàng Đầu tư Pháp Natixis.

Ông Hứa, người đã là đảng viên hơn ba chục năm, được bầu làm thành viên Nhóm Cố vấn Chính trị Nhân dân Trung Quốc. Nhóm tinh túy này gồm các quan chức chính phủ và lãnh đạo doanh nghiệp và là cơ quan cố vấn hàng đầu của Trung Quốc.

Một bức ảnh chụp ông tại đại hội đảng đeo một chiếc thắt lưng vàng của hãng thời trang xa xỉ Hermès trở nên viral trên mạng xã hội hồi 2012, mang lại cho ông biệt hiệu “ông anh thắt lưng”.

Tăng trưởng ấn tượng

Nhờ phát triển nhanh chóng, tập đoàn Evergrande đã thu hút được 9 tỷ USD hồi 2009 khi niêm yết trên thị trường chứng khoán Hong Kong.

Sự tăng trưởng này sau đó được đẩy nhanh bằng cách làm “dùng đòn bảy tối đa” của ông Hứa, theo Jackson Chan từ trang nghiên cứu thị trường tài chính Bondsupermart.

"Evergrande phát triển nhanh nhưng còn nhanh hơn sau khi ông Hứa kết bạn với một nhóm các tài phiệt bất động sản giàu có nhất ở Hong Kong và tập đoàn được niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hong Kong,” ông Chan nói.

"Ông nhận được rất nhiều sự ủng hộ từ những người bạn này vì họ mua cổ phiếu và trái phiếu để giúp công ty tăng trưởng.”

Mô hình kinh doanh của Evergrande là vay các khoản tiền rất lớn sau đó bán ráo riết các căn hộ còn chưa xây. Đơn vị bất động sản của tập đoàn có hơn 1300 dự án tại hơn 280 thành phố của Trung Quốc, theo trang web của họ.

Đế chế kinh doanh của ông Hứa phát triển không dừng lại ở bất động sản mà còn lấn sang cả quản lý tài sản (wealth management), sản xuất xe điện và chế biết thực phẩm và đồ uống.

Họ cũng có cổ phần lớn trong đội bóng từng đứng đầu Trung Quốc, Quảng Châu FC.

Xuống dốc

Năm 2020, Bắc Kinh đưa ra luật mới để kiểm soát khoản tiền mà các công ty bất động sản lớn vay mượn.

Các biện pháp mới này khiến Evergrande phải bán bất động sản với giá giảm rất nhiều nhằm giữ doanh nghiệp khỏi phải đóng cửa. Nhưng giờ đây họ chật vật trả nợ.

Khủng hoảng này khiến định giá thị trường của tập đoàn giảm tới 99% và tài sản của ông Hứa tụt xuống chỉ còn 3,2 tỷ USD.

Nổi tiếng với lối sống xa hoa, ông Hứa Gia Ấn được cho là chủ sở hữu du thuyền này

Evergrande ngưng kinh doanh cổ phiếu ở Hong Kong khi ông Hứa trở thành tỷ phú mới nhất bị chính quyền điều tra.

Một số chuyên gia thấy có mối liên hệ giữa giới tinh hoa giàu có Trung Quốc bị điều tra và chính sách Thịnh vượng Chung của Chủ tịch Tập Cận Bình, một chính sách nhằm làm giảm bất bình đẳng trong thu nhập.

Ông Hứa là “biểu tượng của sự giàu có tột cùng nhất là với lối sống xa hoa của ông ta, bay khắp thế giới bằng phi cơ riêng,” Dexter Roberts, Giám đốc các vấn đề TQ tại Trung tâm Manfield, Đại học Montana, nói với BBC.

"Ông Tập đã làm rõ rằng sự giàu có tột cùng, nhất là khi được thể hiện công khai như ông Hứa, không tốt cho nền kinh tế và xã hội TQ,” ông Roberts bình luận, nói thêm rằng ông Hứa được “coi là một mục tiêu tất nhiên”.

Mặc dù chưa có thông cáo chính thức nào về vụ điều tra ông Hứa, một bài tham luận trên tờ Hoàn cầu Thời báo chỉ ra rằng lợi ích của những công dân bình thường được đặt lên trên.

“Giảm thiểu tổn thất bằng mọi giá cho người mua nhà phải là mối quan tâm lớn nhất khi xử lỷ cuộc khủng hoảng Evergrande,” Hồ Tích Tiến, cựu tổng biên tập tờ Hoàn cầu Thời báo viết.

• Vai trò,

Biden cùng đối tác G20 lập tuyến vận chuyển thuỷ bộ nối trục Ấn-Âu

New Delhi, Ấn Độ (NV) – Tổng Thống Joe Biden và các đồng minh hôm Thứ Bảy, 9 Tháng Chín, công bố một kế hoạch đầy tham vọng nhằm xây dựng tuyến đường vận chuyển hoả xa và đường biển kết nối Ấn Độ với Trung Đông và Châu Âu. 

Nỗ lực to lớn này, được công bố trong Hội Nghị Thượng Đỉnh G20 năm 2023, nhằm mục đích thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tăng cường hợp tác chính trị trên quy mô toàn cầu.

Tổng Thống Joe Biden (giữa) được ông Narendra Modi (bìa phải), thủ tướng Ấn Độ, mời vào chỗ ngồi tại hội nghị G20. (Hình: EVAN VUCCI/POOL/AFP via Getty Images)

Tổng Thống Biden bày tỏ tầm quan trọng của dự án này, nói rằng: “Đây là một kế hoạch lớn. Đây thực sự là một sự kiện lớn,” theo AP.

Hành lang vận chuyển được đề xuất này, trải rộng trên nhiều quốc gia, bao gồm Ấn Độ, Saudi Arabia, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Jordan, Israel và Liên Âu, sẵn sàng tăng cường thương mại, tạo thuận lợi cho việc vận chuyển các nguồn năng lượng và cải thiện kết nối kỹ thuật số.

Ông Jake Sullivan, cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ, nhấn mạnh dự án này là sự thể hiện “hiệu quả” của sức mạnh Mỹ, qua tầm nhìn của Tổng Thống Biden về “các khoản đầu tư sâu rộng” và hợp tác quốc tế hiệu quả.

Cố Vấn Sullivan nhấn mạnh tác động tích cực của cơ sở hạ tầng được cải thiện đối với tăng trưởng kinh tế, sự gắn kết khu vực và biến Trung Đông thành trung tâm hoạt động kinh tế, chống lại mối liên hệ lịch sử của khu vực này với những thách thức, xung đột và khủng hoảng.

Ông Narendra Modi, thủ tướng Ấn Độ, nhấn mạnh tăng cường kết nối là ưu tiên hàng đầu của Ấn Độ, không chỉ nhằm thúc đẩy thương mại lẫn nhau mà còn xây dựng niềm tin lẫn nhau giữa các quốc gia. 

Tổng Thống Joe Biden (hàng đầu, trái) cùng ông Narendra Modi, thủ tướng Ấn Độ, dẫn đầu đoàn lãnh đạo G20 đến đài tưởng niệm cố Thủ Tướng Mahatma Gandhi ở Raj Ghat, New Dehli. (Hình: -/PIB/AFP via Getty Images)

Tuyến hành lang hoả xa và vận tải đường biển, cùng sự cung cấp kết nối kỹ thuật số được dàn trải trên khắp các khu vực địa lý rộng lớn, thúc đẩy thương mại. Dự án này cũng sẽ là giải pháp thay thế cho các sáng kiến cơ sở hạ tầng rộng lớn được Trung Quốc đưa ra trước đây trong kế hoạch “Một vành đai, một con đường.”

Trong khi chi tiết chi phí và tài chính của dự án vẫn chưa được tiết lộ, Thái Tử Mohammed bin Salman của Saudi Arabia đã đề cập đến con số $20 tỷ trong một thông báo, tuy nhiên hiện không rõ liệu khoản ngân quỹ này có áp dụng riêng cho cam kết của Ả Rập Saudi hay không.

Bà Ursula von der Leyen, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu, mô tả dự án hoả xa và vận tải biển là “cây cầu xanh và kỹ thuật số xuyên lục địa và các nền văn minh”, bao gồm các dây cáp để truyền cả điện và dữ liệu. Bà cũng tiết lộ “Hành lang xuyên châu Phi” kết nối cảng Lobito của Angola với các khu vực không giáp biển của Cộng Hòa Congo và Zambia.

Ông Amos Hochstein, điều phối viên về cơ sở hạ tầng toàn cầu và an ninh năng lượng của Tổng Thống  Biden, đã vạch ra một mốc thời gian dự kiến cho dự án. Trong 60 ngày tới, các nhóm làm việc sẽ xây dựng một kế hoạch toàn diện và đặt ra các mốc thời gian.

Giai đoạn đầu tiên sẽ liên quan đến việc xác định các khu vực cần đầu tư và kết nối cơ sở hạ tầng vật chất giữa các quốc gia. Ông Hochstein hy vọng rằng những kế hoạch này có thể được thực hiện trong năm tới, tiến tới tài trợ và xây dựng.

Cố Vấn Sullivan giải thích rằng nguồn gốc của dự án bắt đầu từ chuyến thăm của ông Biden tới Saudi Arabia vào Tháng Bảy, 2022, tại đó tổng thống nhấn mạnh tầm quan trọng của hội nhập kinh tế khu vực.

Các cuộc trò chuyện với các đối tác trong khu vực đã bắt đầu vào Tháng Giêng và các đánh giá chi tiết về cơ sở hạ tầng hoả xa hiện có đã được tiến hành vào mùa Xuân. Sau đó, các cuộc đàm phán và hợp tác giữa các quốc gia đã lên đến đỉnh điểm khi công bố dự án.

Lãnh đạo khối G20 trong giây phút tưởng niệm cố Thủ Tướng Mahatma Gandhi. (Hình: -/PIB/AFP via Getty Images)

Mặc dù dự án hoả xa và vận tải biển không phải là tiền đề cho việc bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa Israel và Ả Rập Saudi, nhưng có sức nặng địa chính trị đáng kể. 

Tất cả các quốc gia tham gia đều nhấn mạnh sự tập trung vào kết quả thiết thực, phát triển kinh tế và cải thiện khả năng kết nối để mang lại lợi ích cho người dân của họ. Sự tham gia của Israel và Jordan đã được đặc biệt chú ý như một khía cạnh quan trọng của sáng kiến.

Tổng Thống Biden tận dụng hội nghị thượng đỉnh G20 như một cơ hội để vận động tăng cường đầu tư vào giảm thiểu biến đổi khí hậu và nhấn mạnh những tác động bất lợi toàn cầu của cuộc chiến của Nga ở Ukraine, dẫn đến giá lương thực và năng lượng tăng cao, cũng như lãi suất nợ cao hơn đối với nhiều quốc gia. (MPL) [kn]

 

Dân số Việt Nam : 100 triệu người

Yếu tố cơ bản của tăng trưởng và phát triển kinh tế xã hội một đất nước chính là nguồn nhân lực. Trong khi nguồn nhân lực luôn gắn liền với sự biến đổi dân số, nói một cách dễ hiểu thì dân số vừa là mục tiêu vừa là động lực của sự phát triển một quốc gia.

Dân số Việt Nam tính theo tăng trưởng cơ học đã đạt đến 100.000.000 người vào thời điểm tháng Tư vừa qua mà số liệu chính thức sẽ được công bố trong đợt thống kê dân số tới đây. Dấu mốc này đưa Việt Nam trở thành quốc gia đông dân thứ 15 trên thế giới và là một trong ba quốc gia khu vực Đông Nam Á có quy mô 100 triệu người, sau Indonesia và Philippines.

Quỹ dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tại Việt Nam cho rằng thế giới đang thay đổi nhanh chóng và Việt Nam cũng không nên để tụt lại phía sau. Với dân số 100.000.000 người, đồng nghĩa với việc Việt Nam sẽ có một thị trường nội địa rộng lớn và khả năng thu hút vốn đầu tư trực tiếp của nước ngoài càng nhiều hơn.

Tuy vậy đây chỉ là một nhận định mang tính lý thuyết, cho dù dân số Việt Nam được xem là còn trẻ với 21% thuộc thành phần thanh thiếu niên từ 10 – 24 tuổi. Trong thực tế, vấn đề không hề đơn giản bởi còn tùy thuộc vào một số yếu tố như nguồn lao động phải khỏe mạnh, trình độ học vấn và tay nghề cao, có tư duy sáng tạo để tiếp cận với những tiến bộ của thế giới và có quyết tâm xây dựng đất nước. Những yếu tố này chúng ta đang thiếu, dù dân số Việt Nam được xem là trong thời kỳ vàng và hy vọng thời kỳ này sẽ còn tiếp diễn đến năm 2029 khi dân số tăng lên 104 triệu người.

Thế nhưng không ít chuyên gia khuyến cáo rằng dân số 100 triệu người vừa là cơ hội mà cũng là thách thức. Trước hết là vấn đề an ninh lương thực và năng lượng, nhất là khi diện tích đất đai bình quân đầu người còn thấp và đứng trước tình hình biến đổi khí hậu, đặt ra nhiều bài toán khó khăn lâu dài.

Tiếp đến là vấn đề giáo dục và đào tạo. Sau mấy thập niên cải tiến phương thức, thay đổi chiến lược, lực lượng lao động có trình độ cao vẫn vào khoảng 11,5%, chỉ hơn ba nước thấp nhất trong ASEAN. Đây là một trong những lý do không hấp dẫn đối với nhà đầu tư nước ngoài. Mục tiêu của giáo dục không chỉ là “đào tạo con người XHCN” như phát biểu hường có trước đây, mà phải xây dựng một lực lượng nhân lực thích nghi với chiến lược phát triển kinh tế xã hội của đất nước và thế giới.

Thị trường lao động trong kỷ nguyên số thường phải đối phó với việc giải quyết việc làm và nạn thất nghiệp. Do đó cần linh hoạt áp dụng các chương trình nâng cao kỹ năng xây dựng các chiến lược đào tạo có tầm nhìn dài hạn, để lực lượng lao động có thể đảm nhiệm các công việc hiện tại và cả những vị trí sẽ xuất hiện trong tương lai.

Một thách thức không nhỏ khác mà Quỹ dân số Liên Hợp Quốc đặt ra cho chúng ta là thực tế hiện nay cho thấy sinh suất và tử suất đều giảm.

Theo các số liệu thống kê, trong vòng 30 năm qua, mức sinh của Việt Nam giảm gần phân nửa, từ 3,8 con/1 phụ nữ vào năm 1989, xuống còn 2,09 con/1 phụ nữ vào năm 2019; tỷ lệ giới tính là 115,3 bé trai/100 bé gái. Dự báo đến năm 2034, nước ta sẽ dư thừa 1,5 triệu nam giới trong độ tuổi 15 – 49 và con số này sẽ lên đến 2,5 triệu vào năm 2059. Điều này có ý nghĩa trong khâu bố trí việc làm, bảo đảm công bằng đời sống người dân.

Trong khi đó tử suất của Việt Nam giảm dần theo thời gian, đặc biệt trong thập niên 1989 đến 1999 đã giảm nhanh từ 8,4 phần ngàn xuống còn 5,6 phần ngàn. So sánh sinh suất và tử suất thì dân số Việt Nam ngày càng già đi do phụ nữ có xu hướng giảm sinh, trong khi tuổi thọ của người dân tăng lên nhờ điều kiện chăm sóc y tế và đời sống được cải thiện. Theo tính toán của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc, tình trạng này khiến dân số già di nhanh chóng, dự kiến vào năm 2036, số người từ 65 tuổi trở lên sẽ vào khoảng 15,5 triệu, chiếm 14% tổng số dân.

Những dữ liệu trên đây cho thấy con số 100 triệu người vượt lên trên khái niệm về con số mà quan trọng hơn đó chính là tầm nhìn của một đất nước.

Nên nhìn số dân tăng lên ấy là cả trăm triệu niềm tin cho tương lai phát triển.

Trần Trọng Thức

Hạn chế xuất khẩu đất hiếm, khúc quanh mới trong chiến tranh công nghệ Mỹ -Trung

 FRI tiếng Việt, Tạp chí Kinh tế, Thanh Hà

Nghe Bản tin: Thời sự ngày 11.07.2023

Những thách thức phía trước đối với Trung Quốc

Wendy Wu
Chủ biên, Kinh tế Chính trị SCMP

Khi đập Baihetan, nhà máy thủy điện lớn thứ hai thế giới , nằm ở tỉnh Tứ Xuyên, Tây Nam Trung Quốc, đi vào hoạt động hoàn toàn vào tháng 7 và bắt đầu đưa điện đi qua Trung Quốc hơn 2.000 km - về phía đông đến tỉnh Giang Tô thông qua một đường mới được thành lập lưới điện siêu cao áp - ít ai có thể lường trước rằng một cuộc khủng hoảng điện do hạn hán đang rình rập.

Các đợt nắng nóng gay gắt từ tháng 7 đến tháng 8 - chưa từng thấy trong sáu thập kỷ - cùng với lượng mưa giảm mạnh xuống khoảng 60% so với mức trước đó, đã làm giảm lượng nước đổ vào các hồ chứa, làm khô một số hồ và cản trở việc vận chuyển quanh lưu vực sông Dương Tử, nơi nhiều trung tâm kinh tế của đất nước.

Kết quả là, Trung Quốc đã phải hứng chịu một cuộc khủng hoảng điện năng khác trong vòng một năm, sau khi tình trạng thiếu điện xảy ra tại hơn 20 tỉnh trong quý 3 năm 2021, một phần do quản lý yếu kém trong việc thúc đẩy phát thải các-bon thấp của Bắc Kinh.

Tứ Xuyên, nhà sản xuất và cung cấp thủy điện lớn nhất ở Trung Quốc, bị ảnh hưởng nặng nề nhất, cùng với thành phố Trùng Khánh lân cận. Việc phân chia quyền lực và đóng cửa nhà máy đã được thực thi , đồng thời các sự kiện công cộng và các chuyến công tác đã bị hủy bỏ hoặc hoãn lại để ưu tiên nguồn điện cho khu dân cư.

Tình trạng thiếu điện, sự kiểm soát cứng nhắc của zero-Covid và cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài đang đặt ra những thách thức đối với sự ổn định kinh tế và xã hội trước thềm đại hội đảng lần thứ 20 trong khi kiểm tra khả năng của Bắc Kinh để đối phó với những hậu quả không mong muốn trong bối cảnh triển vọng kinh tế vốn đã ảm đạm.

Mặc dù các đợt nắng nóng đã giảm bớt, nhưng hạn hán vẫn chưa rút hoàn toàn dọc theo sông Dương Tử, gây rủi ro cho vụ thu hoạch mùa thu , vốn chiếm khoảng 75% sản lượng ngũ cốc của Trung Quốc.

Và tình hình có nguy cơ trở nên tồi tệ hơn khi mùa mưa năm nay đã kết thúc. Trung tâm thời tiết của bang đã cảnh báo rằng hạn hán có thể kéo sang mùa thu, trong khi lo ngại vẫn tồn tại rằng việc vận chuyển đường thủy sẽ bị ảnh hưởng cho đến mùa xuân năm sau, và nguồn cung cấp nước cho các nhà sản xuất cũng có thể bị thiếu hụt.

Việc xây dựng một cụm siêu đô thị đã bắt đầu ở Tứ Xuyên và Trùng Khánh để tiếp thêm sức mạnh cho tăng trưởng ở phía tây nam và dự kiến ​​sẽ dẫn đến sự gia tăng nhu cầu điện trong khu vực và làm giảm khả năng cung cấp của Tứ Xuyên cho miền đông Trung Quốc.

Vì vậy, những gì tiếp theo? Không còn nghi ngờ gì nữa, chúng ta đang phải đối mặt với một bản chất khó đoán hơn. Năng lượng sạch, chẳng hạn như năng lượng mặt trời, gió và thủy điện, vẫn chưa trở thành một giải pháp thay thế bền vững cho nhiên liệu hóa thạch.

Những đột phá về công nghệ về lưu trữ năng lượng tái tạo, cùng với khả năng duy trì nguồn cung cấp điện ổn định trong điều kiện bất lợi, vẫn chưa nằm trong tầm tay đối với Bắc Kinh, mặc dù họ đã kiên định với mục tiêu khử cacbon vào năm 2060, điều này có thể dẫn đến một cuộc chiến giữa an ninh năng lượng. và năng lượng sạch.

Bắc Kinh đã nhiều lần nhấn mạnh rằng an ninh năng lượng và lương thực là trụ cột cho chiến lược an ninh rộng rãi của họ, sau khi căng thẳng và cạnh tranh với các quốc gia phương Tây do Mỹ dẫn đầu leo ​​thang trong những năm gần đây.

Vấn đề càng trở nên cấp thiết hơn trong bối cảnh thị trường toàn cầu hỗn loạn do việc Nga xâm lược Ukraine và suy thoái kinh tế toàn cầu đang rình rập.

Cuộc khủng hoảng cũng thúc đẩy các cuộc thảo luận về việc giảm đầu tư vào các mạng lưới điện cao áp, cung cấp điện từ phía tây giàu tài nguyên sang phía đông sử dụng nhiều năng lượng. Một hỗn hợp năng lượng hiệu quả hơn và cơ cấu quyền lực phi tập trung có thể là một trong những lựa chọn, cho phép chính quyền địa phương linh hoạt hơn và tự túc hơn trong việc sử dụng điện trong các trường hợp khẩn cấp.

Nó cũng có nghĩa là một thách thức mới đối với cải cách ngành điện theo hướng thị trường của Trung Quốc đã bắt đầu cách đây 20 năm, nhưng vẫn chưa thiết lập một thị trường điện chức năng.

Ý kiến nói Putin khó khuất phục châu Âu bằng vũ khí năng lượng

Nguyễn Đức Đại Vượng
Bài đã đăng trên trang Facebook cá nhân, thể hiện quan điểm riêng của tác giả.
Gửi bài cho BBC từ Hà Nội
5 tháng 4 2022, 08:46 +07

Nhà máy lọc dầu Mazeikiai ở Lithuania. Nước này vừa tuyên bố ngưng nhập khí đốt từ Nga

Hiện nay Nga đang cung cấp khoảng 40% tổng nhu cầu về khí đốt của EU, đặc biệt là cho Đức, nên Moscow nghĩ Phương Tây sẽ phản ứng yếu ớt trước hành động Nga xâm lược Ukraine.

Thế nhưng Nga đã nhầm. Cơn mưa "lệnh cấm vận" ngay lập tức trút xuống Nga sau khi cuộc xâm lược nổ ra được vài ngày, cắt đứt hầu như hoàn toàn nền kinh tế nước này với phần còn lại của thế giới.

Nay, ông Vladimir Putin bắt khách hàng mua khí đốt phải trả bằng rouble, kèm lời đe dọa sẽ cắt nguồn cung nếu không chấp nhận với 1/4 là thời hạn cuối cùng.

Chỉ một ngày sau lời đe dọa của Nga, G7 ra tuyên bố dứt điểm với Nga rằng họ tôn trọng hợp đồng đã ký, tức không trả bằng Rúp mà vẫn thanh toán bằng đồng tiền như đã được các bên định rõ trong hợp đồng.

Tới ngày 3/4, tức đã vượt qua hạn chót mà Nga đưa ra là 2 ngày, dòng chảy khí đốt từ Nga vẫn tuôn ồ ạt vào EU như chẳng có lời đe dọa nào.

Hai bên phụ thuộc nhau

Tại sao ông Putin lại nhận thất bại thảm hại như vậy với vũ khí năng lượng? Theo tôi, có rất nhiều lý do để giải thích, nhưng lý do quan trọng bậc nhất là như sau:

Ông Putin ở vị thế gần như "độc quyền bán" khí đốt cho EU, việc này là không thể phủ nhận; Tuy nhiên, EU cũng đang nắm giữ sức mạnh là gần như "độc quyền mua" được sinh ra từ đặc tính tự nhiên của loại tài nguyên này, và việc này là cũng không thể phủ nhận.

Thị trường rơi vào tình trạng thiểu quyền ở cả hai vế "Mua" và "Bán", hay nói cách khác thì quyền lực của bên này đối với bên kia xem như là bằng zero khi xét trên lý thuyết. Và, thường thì để thị trường vẫn sinh ra lợi ích, cả hai bên đều phải tuyệt đối tránh việc phá huỷ thế cân bằng này.

Vladimir Putin đã chạm vào điểm cốt tử này, đẩy bên kia rơi vào tình thế buộc phải hành động để tái lập thế cân bằng bằng cách cho phép bên thứ ba xen mạnh hơn nữa vào thị trường nhằm từng bước biến từ thiểu quyền cung thành cạnh tranh cung, cho dù sẽ có giá phải trả khi xét về mặt lợi ích kinh tế trong ngắn và trung hạn, tức là khoảng 5 năm đổ lại.

Nguồn khí đốt hóa lỏng LNG từ Qatar - hình minh 

Ngoài ra, vẫn còn một số yếu tố quan trọng như sau, nhưng có lẽ cũng đã bị lờ đi trong quyết định của Nga khi ép EU phải thanh toán bằng rouble:

Nếu không mua của Nga thì EU sẽ mua từ Mỹ, Trung Đông và Bắc Phi với giá có thể đắt hơn do phải vận chuyển bằng tàu thủy và phải hóa lỏng khí. Nhưng, vào lúc này thì đối với thế giới nói chung và EU nói riêng, lợi ích kinh tế chỉ đứng hàng thứ yếu so với việc phải bảo vệ các nền tảng nâng đỡ cho các giá trị xã hội của họ. Vì vậy, nếu có phải trả thêm tiền để mua khí đốt thay cho nguồn cung từ ông Putin thì việc này cũng không phải là vấn đề quá nặng nề đối với EU tại thời điểm này.

Mỗi ngày ông Putin thu được khoảng 1 tỷ usd từ việc bán dầu và khí vào EU, số tiền này là cực kỳ quan trọng đối với ông ta nhằm duy trì cỗ máy chiến tranh của mình đặt trong bối cảnh bị cấm vận toàn diện và nguồn dự trữ quốc gia ước vào khoảng 400 tỷ USD trong tổng số 600 tỷ USD đã bị phương Tây khóa chặt, cả tiền gửi, trái phiếu, vàng...

Nguồn thu 1 tỷ USD hàng ngày này là sống còn đối với ông ta hiện nay, bởi nếu mất nó thì cuộc chiến tại Ukraine chắc chắn phải kết thúc sớm.

Còn với EU, nhờ sự giàu có sinh ra từ tiềm lực to lớn của mình, giả sử như nếu phải chịu chi phí đắt thêm 1 tỷ USD/ngày do mua từ nguồn cung khác, thì điều này, xét trên lý thuyết, cũng không thể có bất cứ một trọng lượng gì đáng kể do nó quá bé nhỏ trước quy mô và sự bền vững của nền kinh tế EU.

Tầm quan trọng của nguồn doanh thu 1 tỷ USD/ngày đối với Nga, đã được EU hiểu rõ và nắm chặt để ứng dụng nhuần nhuyễn trong cuộc cạnh tranh với Nga.

Những yếu tố như vừa được nêu trên, dù có bị lờ đi, thì chúng vẫn luôn giữ được nguyên vẹn giá trị của mình trong cuộc đấu cân não "Hoặc là đồng rouble, hoặc là không có khí đốt" do Nga đã đặt ra cho khách hàng của mình.

EU đã tính đến chuyện chuyển đổi nguồn năng lượng

Theo cam kết tại Hiệp định Paris về chống biến đổi khí hậu, 2035 sẽ là thời hạn muộn nhất để EU chấm dứt phát thải CO2, tức chỉ còn 17 năm nữa để Nga có thể kiếm được tiền nhờ vào việc bán dầu và khí đốt cho EU.

Nhưng nay trước dã tâm xâm lược Ukraine, và trước thái độ không thể tin cậy của người bán hàng này, EU đã công bố thời hạn muộn nhất là 2027 sẽ chấm dứt hoàn toàn việc mua dầu và khí đốt của Nga, tức chỉ còn 5 năm nữa tính từ lúc này.

Trong lúc chờ đợi đến thời điểm đó, EU cũng đã quyết định giảm mua ngay trong năm nay 2/3 lượng khí đốt của Nga, và phần hụt này sẽ do Mỹ, Qatar và Ai Cập đảm nhiệm, trong đó riêng Mỹ đã cam kết cung 15 tỷ m3 LNG.

Công nghệ mới để khai thác các nguồn năng lượng như phân hạch, kể cả hợp hạch với nguyên liệu đầu vào là vô tận do được chiết xuất từ nước biển, dầu ăn tái chế, năng lượng tái tạo như gió, mặt trời, sóng biển…đang được hoàn thiện rất nhanh với giá thành ngày càng rẻ, cho phép EU thay thế nguồn năng lượng hóa thạch được cung từ Nga.

Trí tuệ, được biểu hiện bằng công nghệ tinh vi, chắc chắn sẽ sớm xóa toàn bộ lợi thế có được từ việc khai thác - xuất khẩu tài nguyên thô của Nga mà nước này đang sử dụng như vũ khí để áp đặt ý chí chủ quan của mình.

Trò chơi đe dọa sử dụng vũ khí năng lượng, cũng như đã từng đe dọa sử dụng hạt nhân cách đây vài tuần, đang được chơi quá xoàng bởi Nga.

Lý do là Nga chẳng hiểu, hoặc chẳng cần hiểu, người bị đe dọa đang nghĩ gì, và luồng suy nghĩ đó sẽ dẫn đến việc họ phản ứng ra sao trước hành động của Nga.

Trình độ chơi "game" như vậy, theo tôi, có lẽ còn thua cả tầng lớp tư bản hoang dã ở một số nước đang phát triển chơi trò chơi tài chính biến ngân hàng thành 'con tin'.

Như một số sách kinh tế học đã nêu, "nếu ông chủ ngân hàng có 100,000 USD tiền vốn và chúng ta chỉ vay được có 5,000 USD, chúng ta sẽ phải hoảng sợ trước ông ta. Nhưng, nếu chúng ta vay được từ 20,000 USD tình thế bị đảo ngược toàn bộ, tức ông chủ ngân hàng sẽ phải sợ chúng ta bởi số phận ngân hàng của ông ta hầu như đã nằm gọn trong tay chúng ta".

Sau đợt đe dọa thất bại bằng vũ khí năng lượng này, dự báo EU sẽ đưa ra yêu cầu cho Nga là phải thống nhất lại với họ về cách thức đánh giá kết cấu của giá xuất khẩu khí đốt, và tất nhiên là giá mới phải tụt so với giá hiện nay tại cửa ngõ đường ống.

Lúc đó, trò chơi mới chính thức trở nên khắc nghiệt nhất cho Nga trong cạnh tranh năng lượng do thị trường sẽ bị gạt sang một bên khi quyết định giá.

Dự báo này chắc chắn sẽ sớm thành hiện thực, và đó là cái giá đắt đỏ mà Nga sẽ phải trả cho lời đe dọa thất bại của mình hôm nay.

Ngoài ra, cũng dự báo rằng việc giá khí đốt tăng so với giá mua từ Nga, nếu gây ra các xáo trộn xã hội tại EU (nếu có), thì nó sẽ chủ yếu đến từ tiêu dùng của hộ gia đình ở phần ngân sách dành cho sưởi ấm, nước nóng...

Các nước thuộc EU, với mô hình xã hội là theo đuổi phúc lợi đại trà và với tiềm năng sáng tạo rất lớn từ nội lực, sẽ dễ dàng trong thời gian ngắn (không cần đợi đến khoảng thời gian là 5 năm) để thủ tiêu toàn bộ những ảnh hưởng tiêu cực này bằng cách gia tăng hơn nữa phúc lợi dành cho nhân dân cho đến khi các công nghệ mới của họ có thể giải quyết triệt để việc này.

Điều này còn có nghĩa rằng, những mong chờ chính trị từ Nga, đến từ việc gây ra các biến động xã hội cho EU khi giá khí đốt tăng, cũng sẽ tan biến.

VIỆT NAM: TIẾNG GÀO THÉT TỪ BÊN TRONG - ANDRE MENRAS

...đặc biệt đến những bạn bè ở Việt Nam. Để nghe tiếng gào thét, ăn năn, uất hận tột cùng, đặc biệt của những trí thức, sinh viên miền Nam trước 75 đã từng theo cộng sản. Để nghe chính miệng họ thốt lên: "Ngày 30.4.75 cộng sản chỉ thắng về quân sự nhưng thực chất đã thua miền Nam toàn diện, bất cứ ở khía cạnh nào!"

Người thực hiện cuốn phim đặc biệt này là André Menras, một giáo sư người Pháp, dạy Pháp văn ở trường Jean Jacques Rousseau Sài gòn từ năm 1968, cũng đã từng phản chiến, mê muội theo CS, treo cờ CS trên Tượng TQLC, công khai ủng hộ MTGPMN, đã bị VNCH bỏ tù và trục xuất về nước đầu năm 1973. Sau 75 được chế độ CS cấp quốc tịch Việt nam với cái tên Hồ Cương Quyết ( theo họ Hồ của tên đồ tể bán nước Hồ Chí Minh). Nhưng chẳng bao lâu, anh ta đã nhận ra bộ mặt thật dã man, ghê tởm của tập đoàn CS. Làm cuốn phim này, như để trả nợ, hối lỗi cho sự sai lầm ngu xuẩn của mình.

Phim dài 1 giờ 42 phút. Có nhiều cuộc phỏng vấn những "nhân vật" lạc đường, một thời "nổi danh" mà chúng ta đều biết: Tương Lai, Huỳnh Tấn Mẫm, Lê Công Giàu, Kha Lương Ngãi, Lê Thân, Nguyễn Văn Kết vv

Giá thịt bò tại Mỹ tăng lên tới Trời!

Đồng Euro 20 tuổi: Biểu tượng cho sự ổn định và hòa bình châu Âu

Minh Anh RFI - ngày 03/01/2022

Ngày 01/01/2022 là đúng 20 năm đồng euro được lưu hành trên thị trường. © AFP - DANIEL ROLAND

Vào thời khắc thế giới bước sang năm mới 2022, khu vực đồng tiền chung châu Âu cũng thổi 20 ngọn nến mừng ngày đồng Euro chính thức được lưu hành trên thị trường, thay thế đồng franc và 11 đồng tiền quốc gia khác. Hai mươi năm sau, trải qua bao cuộc khủng hoảng, đồng tiền chung duy nhất vẫn còn đang trong giai đoạn tăng trưởng.

Ngược dòng thời gian, ngày 01/01/2002, người dân tại một số nước châu Âu nói lời giã biệt với đồng franc của Pháp, peseta của Tây Ban Nha, hay đồng Mác của Đức… Tổng cộng khoảng 15 tỷ tờ giấy bạc, hơn 50 tỷ đồng kẽm đã được đưa vào thị trường. Sự xuất hiện của đồng Euro đã làm xáo trộn cuộc sống thường nhật của khoảng 304 triệu người dân châu Âu.

Đồng Euro : Nền tảng bảo đảm hòa bình

Nhà kinh tế học Edwin Le Heron, giáo sư trường đại học Khoa học Chính trị Sciences Po tại Bordeaux trong một chuyên mục video của Le Monde nhận định : « Đây cũng là lần đầu tiên các nước có chủ quyền quyết định từ bỏ đồng tiền của mình và cùng viết nên một lịch sử mới về đồng tiền chung châu Âu ». Vào thời điểm đó, năm 2002, Liên Hiệp Châu Âu bao gồm 15 nước, nhưng chỉ có 12 nước là lao vào một cuộc phiêu lưu đầy « táo bạo », chấp nhận đồng tiền chung châu Âu (Ailen, Áo, Bỉ, Bồ Đào Nha, Đức, Hà Lan, Hy Lạp, Luxembourg, Phần Lan, Pháp, Tây Ban Nha và Ý).

Người giàu xứ ta kiếm tiền từ đâu?

Vietnamnet.vn ngày 20/12/2021

Mấy ngày gần đây, trên báo và mạng xã hội bàn luận nhiều về chuyện đấu giá đất 2,4 tỷ/m2 ở Thủ Thiêm. Tôi dành nhiều thời gian tìm hiểu nền kinh tế nước ta từ khi mở cửa phát triển thế nào, người giàu làm giàu từ đâu.

Tôi cũng tìm hiểu thêm về các tỷ phú, những người giàu trên thế giới, để từ đó so sánh ở Việt Nam ta làm ăn có khác với họ không. Tuy nhiên, ở xứ ta, câu trả lời thật chính xác về nguồn gốc làm giàu là rất khó.

"Đất vàng” tại khu đô thị mới Thủ Thiêm

Bởi nhiều người giàu không lên sàn, cả những người đã lên sàn chứng khoán cũng luôn có sự chuyển đổi từ lĩnh vực này qua lĩnh vực khác, khó xác minh. Đó là chưa kể sự thiếu minh bạch vốn tồn tại dai dẳng mà công luận đang lên tiếng. Ngay cả thứ đã công khai, số liệu, các loại thông tin nhiều khi cũng chỉ đúng một phần.

Britcoin: Ngân hàng Anh Quốc sẽ tham vấn từ 2022 để phát hành tiền điện tử

BBC tiếng Việt ngày 11.11.2021

Ngân hàng Anh Quốc sẽ bắt đầu quá trình tham vấn vấn từ 2022 để phát hành tiền kỹ thuật số mà dư luận gọi là Britcoin vào khoảng năm 2025.

Tuy thế, hiện nay cách gọi của Anh về đồng tiền 'digital' này vẫn là tên chung, CBD, viết tắt của "central bank digital currency"- tiền tệ kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành.

Báo chí Anh trong khi đó đã gọi nó là đồng 'Britcoin'.

Ngân hàng Anh Quốc (Bank of England - BoE), có vai trò ngân hàng trung ương cho toàn Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland (UK), cho hay đây không phải là dạng tiền mã hóa như 'cryptocurrency' hiện được buôn bán nhiều tại Anh.

Tại sao bò sữa lại cho sữa liên tục?

Chúng ta hầu như ai ai cũng uống và biến chế sữa bò dưới nhiều hình thức khác nhau, nhưng Bạn có biết tai sao bò sữa cho sữa liên tục?

Hầu như mọi người nghĩ rằng vì nó là bò sữa nên nó tiết ra sữa liên tục vì vậy cần phải vắt. Thực ra hoàn toàn không phải vậy.

Để bò sữa hay bất cứ động vật nào có sữa thì nó phải trải qua chu kỳ mang thai. Lúc đó hócmon mới kích thích tuyến sữa hoạt động để sinh ra sữa. Vì vậy để đạt điều này, các con bò sữa phải luôn bị người chăn nuôi “cưỡng bức” bằng cách bơm tinh trùng bò đực vào trong bò cái, ép buộc nó phải mang thai.

Chủ tịch Tập giao nhiệm vụ 56789 cho tư doanh 'để Đảng cầm quyền lâu'

 BBC tiếng Việt , ngày 27.09.2021

Vương miện ngọc và kim cương giá trên 600 ngàn USD trong một tiệm tại Bắc Kinh. Thời phô trương của giới siêu giàu TQ có vẻ đã qua đi

Trong khi thế giới còn đang lo về vấn đề của tập đoàn Evergrande (Hằng Đại tập đoàn), cuối tuần qua, cảnh sát Hải Nam tạm giữ Chủ tịch Chen Feng (Trần Phong) và CEO của tập đoàn xây dựng HNA(Hải Hàng Tập đoàn, 海航集团), Adam Tan (Tan Xiandong).

Theo Reuters (25/09/2021), HNA là tập đoàn hoạt động trong lĩnh vực hàng không, bất động sản, dịch vụ tài chính, du lịch, hậu cần... và từng đầu tư, mua tài sản ở nước ngoài trị giá 50 tỷ USD.

Trang Geopolitical Fufures cho rằng sau vụ một sáng lập viên HNA đột tử năm 2018, tập đoàn này đã cố tái cơ cấu nhưng không thành, và nay họ "rơi vào tầm ngắm của ông Tập Cận Bình".

Một loại chính sách xoay chuyển cách nhìn của lãnh tụ Tập với các nhà tư bản nội địa Trung Quốc, với nhiệm vụ gọi là 56789 nay được áp đặt cho họ.

Đây chỉ là một phần của bức tranh chung tại Trung Quốc: chuyển hướng chính sách theo các khẩu hiệu thiên tả mới của ông Tập.

Tư doanh 'chỉ yêu Đảng thôi chưa đủ'

Sau khi giảm dần sự hiện diện của các đại công ty quốc tế, Trung Quốc nay tìm cách bắt các nhà tư bản nội địa.

Trong giai đoạn 2013-19, số các tập đoàn nước ngoài đầu tư Trung Quốc giảm hơn 15%, còn số công ty Trung Quốc tăng thêm 10%, theo số liệu của Đại học Toronto.

Nữ diễn viên Trịnh Sảng đột nhiên bị báo chí nhà nước và dư luận viên TQ tấn công vì thu nhập "quá cao"

Chính phủ Trung Quốc, qua lời Phó Thủ tướng Lưu Hạc, nói các doanh nghiệp tư cần thực hiện nhiệm vụ "56789."

Đây là cách ghép lại của các con số 50-60-70-80-90, một cách dễ nhớ trong Trung văn mà không có bất cứ logic gì về kinh tế.

Tư doanh, theo đó, cần đóng 50% cho nguồn thu ngân sách từ thuế; 60% cho GDP; 70% sáng tạo (innovation), 80% việc làm ở khu vực đô thị và 90% của số doanh nghiệp đăng ký.

Nhưng quan trọng hơn cả, doanh nhân và doanh nghiệp phải "yêu Đảng", theo một bài Dexter Tiffs Roberts viết hôm 07/05/2021 trên trang Atlantic Council về chuyện chính trị nay muốn kiểm soát kinh tế Trung Quốc.

Trên Sunday Times (26/09/2021), Richard McGregor viết về chính sách "56789" của Chủ tịch Tập Cận Bình, và nói thêm rằng kinh tế Trung Quốc "sẽ khựng lại nếu không có các doanh nghiệp tư nhân", nhưng từ nay, không ai dám "đùa cợt về chủ nghĩa xã hội nữa".

"Cơn bão chính sách được tung ra, nhắm vào các đại gia công nghệ, rồi ngành giáo dục, và các ngành khác, bắt đầu từ khi tỷ phú Alibaba là Jack Ma công kích các quy định của ngành tài chính cuối năm 2020," ông McGregor viết.

Nhưng vấn đề không chỉ liên quan đến một cá nhân.

"Đảng Cộng sản TQ muốn kiểm soát kinh tế và loại trừ mọi trung tâm quyền lực khác, và còn nhằm phân tách nền kinh tế (decoupling) của TQ khỏi kinh tế Mỹ."

Mặt khác, theo Richard McGregor, chủ nghĩa xã hội hoặc tư tưởng cánh tả ở Trung Quốc hoàn toàn khác 'phe tả Âu Mỹ".

Nếu như ở châu Âu, phe tả gắn liền với chính sách xã hội cấp tiến, muốn thay đổi văn hóa, thì tại TQ, chủ nghĩa xã hội rất bảo thủ.

Trung Quốc gần đây cấm các nam diễn viên "ẻo lả" và loại một loạt ngôi sao điện ảnh, truyền hình "vi phạm" tiêu chuẩn văn hóa khỏi mạng xã hội và Internet.

Buộc các giới doanh nhân phải chia sẻ tiền của, ông Tập muốn dùng khẩu hiệu "sự thịnh vượng chung" (common prosperity) ₫ể giải quyết bất công xã hội, giảm độ nóng của "tăng trưởng hoang dã".

'Không để cho ai dám chống lại'

Tuy thế, theo Richard McGregor, các thách thức cho ông Tập rất lớn mà vụ Evergrande chỉ là một phần của bức tranh.

Nghị trình thiên tả mới của Tập tạo hình ảnh ông là "bạn dân", là người đồng hành cùng các khó khăn của tầng lớp lao động

Ông Tập cần tái khởi động kinh tế, giải quyết núi nợ, hãm đà dân số già nhanh, và bảo vệ thành quả của những năm cải cách, cụ thể là vị trí và tiền của của giới trung lưu, tác giả bài "Time's up for the super rich in Xi's China" viết.

Dùng chính trị kiểm soát kinh tế không phải là dễ.

Vẫn theo Dexter Tiffs Roberts thì rủi ro là "can thiệp chính trị sẽ chỉ làm khó khăn thêm cho năng suất lao động Trung Quốc vốn đã thấp".

"Các công ty tư doanh hiện đã khó tiếp cận nguồn tín dụng của ngân hàng vốn chi khoản lớn cho các công ty quốc doanh. Mà các công ty này chỉ đóng góp 25-30% sản xuất cả nước. Tới 70% GDP của TQ trước 2007đến từ sức tăng của sản xuất, và chủ yếu nhờ 'động cơ' là tăng trưởng của khu vực kinh tế tư nhân, và nhờ cả vào dòng nhân lực chuyển từ nông nghiệp sang công nghiệp. Ngày nay, sức đẩy của sản xuất đó đã gần mất hết."

Dù có rủi ro như vậy, ông Tập vẫn làm mạnh tay với giới tư bản Trung Quốc.

Còn phóng biên BBC Stephen McDonnell từ Bắc Kinh thì viết:

"Sẽ có những người cho rằng toàn bộ quá trình này như một lẽ tự nhiên của một đất nước đang 'trưởng thành'. Những lĩnh vực chưa được kiểm soát thì cần phải có các quy định...

Nhưng hoàn toàn không rõ chiến lược này sẽ kéo dài bao lâu và sẽ được thực hiện tới mức độ nào.

Có một điều chắc chắn là bất kỳ sự thay đổi nào cũng nên được nhìn qua lăng kính "thịnh vượng chung" của ông Tập, vào thời điểm mà Đảng Cộng sản sẽ không từ bỏ một tấc quyền lực nào để thực hiện mục tiêu này.

Và ở Trung Quốc, bạn chỉ có thể hoặc 'lên theo chiếc xe' nếu không sẽ bị cán nát."

Nghị trình thiên tả mới của ông Tập, xét cho cùng là cách tạo hình ảnh ông là "bạn dân", là người đồng hành cùng các khó khăn của họ, sẽ nhằm giúp ông có thể tái đắc cử năm 2024, và cầm quyền tiếp tục không chỉ nhờ vào sự sùng bái cá nhân, theo Richard McGregor.

Xem thêm:

Chủ tịch và Giám đốc điều hành của HNA Group bị cảnh sát bắt giữ tại Trung Quốc