Ả Rập Xê Út: Chỉ bình thường hóa quan hệ với Israel, nếu Palestine độc lập

Ngoại trưởng Ả Rập Xê Út Faycal Ben Farhane (T) và đồng nhiệm Đức Heiko Maas tại Berlin, ngày 19/08/2020. John MacDougall/Reuters

Nỗ lực của chính quyền Trump thúc đẩy cường quốc vùng Vịnh Ả Rập Xê Út bình thường hóa quan hệ với Israel, không tính đến quyền lợi của người Palestine, đã không đạt kết quả. Hôm qua, 19/08/2020, chính quyền Ả Rập Xê Út chính thức khẳng định việc bình thường hóa quan hệ song phương chỉ diễn ra, với điều kiện có một Nhà nước Palestine độc lập.

Trong một cuộc họp báo tại Berlin, ngoại trưởng Ả Rập Xê Út, ông Fayçal Ben Farhane, tuyên bố : « Cần phải có hòa bình giữa Israel và Palestine, dựa trên các cơ sở quốc tế được công nhận. (…) Một khi điều đó đạt được, thì mọi thứ mới một lần nữa có thể thay đổi ». « Các cơ sở quốc tế được công nhận » chính là kế hoạch hòa bình năm 2002 của khối các nước Ả Rập, do Ả Rập Xê Út và một số thành viên khác của Liên Đoàn Ả Rập chủ trương, nhằm giải quyết xung đột giữa Israel và Palestine. Ngoại trưởng Ả Rập Xê Út cũng lên án việc Israel sáp nhập « trái phép » đất đai của người Palestine.

Đây là lần đầu tiên Ả Rập Xê Út lên tiếng về chủ đề này, sau thỏa thuận được đánh giá là lịch sử giữa Israel và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất hồi tuần trước, được Hoa Kỳ bảo trợ, mở ra viễn cảnh tái lập quan hệ bang giao giữa hai nước. Khi chính thức tái khẳng định lập trường truyền thống này, Ryad đã khẳng định khoảng cách rõ ràng với Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất. Theo giới quan sát, nếu như Ả Rập Xê Út và Israel có thúc đẩy các hợp tác song phương, thì các hoạt động này sẽ phải nằm trong vòng bí mật.

Với quyết định bình thường hóa quan hệ với Israel, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất ngày càng khẳng định vị thế độc lập với cường quốc láng giềng hùng mạnh. Kể từ giờ, Bahrein và Oman, các vương quốc vùng Vịnh khác bị đặt vào thế phải quyết định chọn bên, theo Ả Rập Xê Út hay theo Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất.

Cũng hôm qua, theo Reuters, tổng thống Donald Trump tuyên bố chờ đợi Ả Rập Xê Út cũng làm tương tự như Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập, chấp nhận thỏa thuận hòa bình với Israel.