Phân tích của Michael Peck Business Insider
- Mỹ đang khám phá ra có rất ít lựa chọn tốt để ngăn chặn người Houthis.
- Vũ khí chống hạm hiện đại mạnh mẽ nhưng đủ đơn giản để một nhóm chiến binh có thể vận hành chúng.
- Phiến quân Houthi nắm giữ lãnh thổ gần eo biển quan trọng mà họ có thể đe dọa bằng máy bay không người lái và tên lửa.
Khi nói đến sức mạnh quân sự thô sơ, Mỹ và các đồng minh sẽ không gặp vấn đề gì trong việc tiêu diệt lực lượng Houthi đang tấn công các tàu chở hàng ở Biển Đỏ.
Nhưng khi tên lửa của Houthi tiếp tục làm gián đoạn các tuyến đường vận chuyển và chuỗi cung ứng toàn cầu, Mỹ nhận thấy có rất ít lựa chọn tốt để ngăn chặn Houthi. Các cuộc tấn công liên tục của lực lượng Mỹ và Anh - bao gồm cả việc đánh chìm một số thuyền của Houthi - dường như không ngăn cản được Houthis, một nhóm nổi dậy người Shiite ở Yemen, một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới bị chiến tranh tàn phá.
Người Houthis không phải là một cường quốc quân sự lớn, nhưng họ không cần phải như vậy. Họ có ba lợi thế giúp tăng cường khả năng tạo ra sự tàn phá và gây khó khăn cho phương Tây trong việc ngăn chặn chúng.
Đầu tiên, đó là địa lý. Thiên nhiên đã quyết định rằng con đường tắt tốt nhất cho tàu bè di chuyển giữa Châu Âu hoặc bờ biển phía đông Hoa Kỳ tới Ấn Độ và Đông Á là Kênh đào Suez ở Ai Cập, nối liền Biển Địa Trung Hải và Ấn Độ Dương. Đó là lý do tại sao các quốc gia đã chiến đấu hết mình để kiểm soát đường thủy trong Thế chiến thứ nhất và thứ hai. Người ta ước tính rằng có tới 15% thương mại thế giới và 20% đến 30% hàng hóa đến các cảng bờ đông Hoa Kỳ đi qua Kênh đào Suez dài 120 dặm.
Kênh đào này luôn dễ bị tổn thương, bằng chứng là khi con tàu container khổng lồ Ever Given mắc cạn vào năm 2021, làm gián đoạn thương mại toàn cầu trong nhiều tuần. Nhưng vấn đề ngày nay không phải là kênh đào Suez mà là mối đe dọa mà các tàu thuyền phải đối mặt khi đi qua Biển Đỏ và eo biển Bab el Mandeb ("cổng nước mắt" trong tiếng Ả Rập), giáp với Eritrea và Djibouti ở phía tây, và Yemen ở phía đông.
Bab el Mandeb chỉ dài 70 dặm và rộng 20 dặm, nằm trong tầm bắn dễ dàng của tên lửa chống hạm trên đất liền, máy bay không người lái và thậm chí cả pháo bắn đạn pháo tầm xa. Không giống như hầu hết các đường cao tốc, không có đường tránh nếu eo biển bị chặn.
Vấn đề thứ hai là công nghệ. Vũ khí chống hạm hiện đại mạnh mẽ nhưng đủ đơn giản để ngay cả một nhóm chiến binh cũng có thể vận hành chúng ( Hezbollah đã sử dụng tên lửa hành trình C-802 do Trung Quốc sản xuất để làm hư hại một tàu chiến của Israel vào năm 2006). Máy bay không người lái rất rẻ và ngay cả một chiếc máy bay không người lái nhỏ cũng có thể gây ra thiệt hại nhỏ cho một con tàu lớn.
Theo Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, người Houthis có một loạt tên lửa diệt tàu đa dạng , chủ yếu là từ Iran nhưng với các mẫu cũ hơn của Liên Xô và Trung Quốc, theo Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế. Tên lửa hành trình chống hạm bao gồm P-21 Termit thời Liên Xô và C-801 của Trung Quốc (với tầm bắn lên tới 80 dặm), cũng như Ghadir của Iran (185 dặm) và Quds Z-0 (được báo cáo là lên tới 500 dặm). ). Houthis cũng có tên lửa đạn đạo chống hạm do Iran sản xuất với tầm bắn khoảng 300 dặm, cũng như máy bay không người lái.
Những tên lửa này được bắn từ các bệ phóng di động có thể nhanh chóng thay đổi địa điểm. Họ có thể bắn một tên lửa rồi bỏ chạy trước khi Hải quân Mỹ có thể xác định chính xác địa điểm phóng và tấn công nó bằng tên lửa hành trình Tomahawk. Người Houthi đã quen với những chiến thuật này từ cuộc chiến kéo dài 9 năm với liên minh do Saudi dẫn đầu đã ném bom không ngừng vào họ.
Địa lý tạo nên mối đe dọa công nghệ. Cách phòng thủ tốt nhất của con tàu không phải là súng hay thiết bị gây nhiễu mà là không gian rộng mở. Ngay cả một tàu sân bay khổng lồ cũng khó bị phát hiện giữa đại dương bao la và radar trên tàu của tên lửa chống hạm chỉ có thể quét một khu vực nhỏ .
Đó là lý do tại sao Mỹ và các quốc gia khác đầu tư rất nhiều công sức vào vệ tinh, máy bay tuần tra và cảm biến: để cung cấp dữ liệu theo dõi theo thời gian thực nhằm dẫn đường cho tên lửa đến gần một con tàu đang di chuyển. Nhưng Bab el Mandeb chỉ rộng 20 dặm, có nghĩa là tàu có thể được theo dõi bằng radar mặt đất, thuyền nhỏ, máy bay không người lái nhỏ hoặc thậm chí là người quan sát trên đỉnh đồi với một cặp ống nhòm tốt.
Vấn đề thứ ba là chính trị. Người Houthi tuyên bố họ chỉ tấn công các tàu của Israel vì tình đoàn kết với Gaza, mặc dù nhiều tàu không liên quan gì đến Israel . Nguyên nhân thực sự có vẻ là nỗ lực của Iran trong việc sử dụng lực lượng ủy nhiệm để trở thành cường quốc thống trị ở Vịnh Ba Tư và Trung Đông. Mặc dù người Houthis không phải là con rối của Iran, nhưng họ có một nhà tài trợ mạnh mẽ ở Iran gần đó và chính phủ theo đường lối cứng rắn của người Shiite , và cuộc đối đầu của họ với Israel là một lập trường phổ biến với người dân của họ và trên khắp các quốc gia Ả Rập nói chung. Tehran không chỉ hỗ trợ lực lượng Houthi bằng vũ khí và tiền bạc: Các báo cáo cho biết các tàu Iran đang cung cấp cho lực lượng Houthi thông tin về hoạt động di chuyển của tàu ở Biển Đỏ.
Giống như viện trợ của Liên Xô và Trung Quốc đã hỗ trợ miền Bắc Việt Nam, sự hỗ trợ của Iran có thể duy trì lực lượng Houthi vô thời hạn. Các biện pháp trừng phạt chống lại người Houthis, chẳng hạn như động thái của Hoa Kỳ tái chỉ định họ là một tổ chức khủng bố, khó có thể có hiệu quả đối với một nhóm bị ám ảnh bởi sự tử đạo và dường như không quá lo lắng rằng người dân của họ đang chết đói.
Điều này không có nghĩa là người Houthis là bất khả chiến bại. Có lẽ các cuộc tấn công của phương Tây vào nền tảng quân sự và giám sát của họ - và thậm chí chống lại các nhà lãnh đạo của họ - có thể tạo ra sự khác biệt (Mỹ đã tiến hành nhiều cuộc tấn công bằng máy bay không người lái chống lại Al Qaeda ở Yemen). Một thỏa thuận hòa bình đang diễn ra nhằm chấm dứt cuộc nội chiến ở Yemen, mà Liên Hợp Quốc ước tính đã khiến 227.000 người thiệt mạng, có thể ảnh hưởng đến hành vi. Hoặc, có lẽ người Houthis sẽ quyết định tập trung vào nhu cầu của một quốc gia nghèo đến mức một nửa dân số sống sót với số tiền tương đương 2 đô la một ngày.
Link: Đọc bản tiếng Anh.
