7/22/22

BÀ ƠI! BÀ ĐANG Ở CÕI NÀO?

Thi Lê

Khoảng năm 1981-1982, đời sống giáo viên cực kỳ khó khăn. Tôi quyết định đi xe đạp thồ để có tiền mua sữa cho con. Chiếc xe đạp để đi dạy hàng ngày được bổ sung thêm cái giỏ phía trước và cái yên nệm mút phía sau poóc-ba-ga cho khách ngồi… êm đít!

Mỗi sáng cứ 5h là tôi ra đứng trước kiệt 7 Hoàng Diệu (Đà Nẵng) để chờ khách. Khi trời bắt đầu sáng thì bỏ đường Hoàng Diệu – nơi gần trường đang dạy, rất dễ gặp học trò – chạy xuống đường Lý Tự Trọng hoặc Trần Cao Vân đứng đón khách. Có khách hay không thì 10h30 phải quay về nấu cơm ăn để chiều… lên lớp.

Một buổi sáng đang bon bon trên đường Trần Cao Vân trước chợ Lầu Đèn, chạy về nhà chuẩn bị đi dạy, thì có một bà cụ dáng rất nhà quê đón xe. Vừa mừng vừa lo. Mừng vì được một cuốc xe có thêm tiền. Lo vì sợ khách đi xa không về ăn cơm kịp để 12h30 vào dạy tiết 1. Tôi phanh xe và hỏi:– Cụ đi mô.

Bà cụ nói:– Đây xuống bến xe Vĩnh Trung mi lấy mấy?
Thấy tuyến đường trùng với lộ trình về nhà của mình nên tôi nói:
– Đúng giá là một đồng rưỡi. Còn chừ cụ cho mấy cũng được, cụ không có tiền thì con chở giúp cụ một đoạn, con đang trên đường về.

Bà cụ cười giơ hàm răng toàn… lợi và nói:– Thằng ni đi thồ mà nói nghe vui hỉ!
Nói xong bà cụ cúi xuống cầm đôi dép lào đã mòn lín. Hai cái gót đã thủng hai lỗ lớn bằng đồng bạc cào lưng. Cụ bỏ đôi dép vào giỏ xe của tôi và nói:
Xuống bến xe mi nhớ nhắc tau lấy đôi dép ni chớ không phải mi đợi tau quên rồi lấy luôn nghe chưa!
Tôi cười bảo:– Cụ yên tâm. Con không mang dép bằng tay nên không lấy đôi dép ni mô!

Lên xe chuyện qua chuyện lại mới biết bà ở Thanh Quýt (Điện Bàn) ra thăm, mang cho con trai đang làm công nhân ở cảng một ang gạo vì nghe nói gạo mua tiêu chuẩn ăn không đủ, bữa nào cũng chỉ lưng bụng mà đi làm. Còn bà thì biết tôi là thầy giáo cấp 3 đi xe thồ thêm ngoài giờ để mua sữa cho con. Nghe hoàn cảnh của nhau, cả hai bà cháu đều im lặng. Một chặp tôi nghe bà ngồi sau chép miệng rồi nói:

Răng ai cũng khổ hết trơn ri hè!

Đến bến xe Vĩnh Trung, tôi quay lại dặn:
– Cụ ngồi im, đừng lo, để con tìm xe Vĩnh Điện cho cụ đi. Bến xe đông sợ cụ tìm không ra.
Tìm được xe đi Vĩnh Điện, tôi phanh xe đạp và nói với cụ:
– Cụ nhớ lấy đôi dép. Con chở hộ cụ một đoạn thôi không lấy tiền.
Bà trả lời: 
– Thằng ni nói nghe được. Tau không trả tiền xe nhưng chờ tau một xí.

Vừa nói cụ vừa lật lớp áo ngoài rồi mở cây ghim túi áo trong và lấy ra 3 đồng, đưa cho tôi.
Tôi nói:
– Con nói rồi. Con chở giùm không lấy tiền xe.
Cụ bảo:
– Tau cũng không trả tiền xe. Tau cũng không cho mi. Mi có chưn có tay, có sức dài vai rộng mi làm mi ăn. Tiền ni tau gửi mi đem về mua sữa cho cháu tau. Mi không lấy tau la làng là mi móc túi của tau. Răng? Nhận đi con, cho bà vui.

Nói xong cụ nhét tiền vào túi áo của tôi rồi cắp nách đôi dép lào đã mòn gót leo lên xe.

Lần đó tôi đứng khóc một mình giữa bến xe Vĩnh Trung cho đến khi chuyến xe đò rời bến… chạy khuất!

Bà ơi. Bà đang ở cõi nào?
Nay con có thể viết những bài báo nhận nhuận bút. Đứa cháu nhỏ thời đó nay đã là tiến sĩ làm giảng viên của một trường đại học danh tiếng. Nhưng có lẽ, cho đến lúc chia tay cuộc đời này con vẫn còn nợ bà… một hộp sữa!

Tâm Kinh - Hridaya Sūtra


Sáu trăm Prajñā bộ Thiền tông
Hai trăm tiếng Phạn nối tâm đồng
Tâm Kinh nhịp mõ chung lời tụng
Giải thoát nhân sinh khỏi bến sông.

Tadyatha nối thơ văn
Nghịch lữ trăm năm vẫn cản ngăn
Huyện cũ lều tranh là hoạt cảnh
Nhân sinh biến dạng kiếp tan hoang.

Gate, Gate kiếp đục trong
Buông theo sóng gió giữa biển Đông
Đong đưa cầm lái sao cho vững
Phước mộng an bình vẫn cậy trông.

Parasamgate viên toàn
Biển động ta cùng vượt khó khăn
Sóng phủ đầu thuyền luôn vững tiến
Tâm can giác ngộ thoát lầm than.

Bodhi Svaha vững tay chèo
Tụng niệm Tâm Kinh sóng vỗ theo
Yết Đế Ba La là sự thật
Matra Bát Nhã thoát cheo leo.

Pessac, ngày 22/07/2022
Lê Đình Thông

7/21/22

Rien Ne Reste-Chẳng Còn Gì- No Queda Nada...

 Dạo:

     Thương người tuổi trẻ ra đi,

Ngoài tro tàn đó, còn gì nữa đâu.

 

I. Cóc cuối tuần Phú Lang Sa:

 

       Rien Ne Reste

 

J'ai péri depuis quelques jours,

Bientôt devenant de la cendre,

Ne pouvant rien voir et entendre,

Quittant ce monde pour toujours.

 

Ma chérie, les larmes aux yeux,

Des prières fervemment récite,

Mais, une fois finis les rites,

Se précipite hors du lieu.

 

Les bonnes gens qui me connaissent,

Après avoir pleuré ma fin,  

S'essuient bien la face et enfin,

Sans dire un seul mot, disparaissent.

 

La fumée vers le ciel montant,

Mes proches, durant leur sortie,

Poussent gaiment en harmonie

Un soupir de soulagement.

 

Je suis dès lors inexistent,

Rien ne reste de ma présence,

Nul n'est conscient de mon absence,

L'oubli donc est la loi du temps.

         Trần Văn Lương

            Cali, 7/2022

 

 

II. Phỏng dịch thơ Việt:

 

       Chẳng Còn Gì

 

Đã mấy bữa, tôi đau buồn nhắm mắt,

Xác thân này chốc lát sẽ thành tro.

Đời có gì, cũng chẳng biết chẳng lo,

Đường thiên cổ lò dò đi khuất mặt.

 

Người tình nhỏ, lệ sầu căng khóe mắt,

Sốt sắng ngồi khoan nhặt tiếng cầu kinh.

Lễ vừa xong, vội bái biệt vong linh,

Rồi len lén chuồn nhanh qua ngõ tắt.

 

Bạn bè với những người quen có mặt,

Sau vài lần quẹt nước mắt buồn đau,

Bèn âm thầm kẻ trước nối người sau,

Trong một thoáng cùng nhau đi mất hút.

 

Nhà hỏa táng khói buồn lên nghi ngút,

Đám họ hàng lục tục rút lui mau,

Rồi nhịp nhàng, dù chẳng bảo gì nhau,

Cùng vui vẻ thở phào như thoát nợ.

 

Sự hiện hữu đã tàn theo hơi thở,

Chẳng còn gì sót lại ở trần gian,

Chẳng ai buồn nhớ đến hoặc hỏi han,

Luật quên lãng, thời gian đà áp đặt.

                   Trần Văn Lương

                      Cali, 7/2022

 

 

III. Phỏng dịch thơ Tây Ban Nha: (endecasílabos)

 

    No Queda Nada
 
He ese día alcanzado mi destino,
En un momento cenizas seré,
Y luego, no veré y tampoco oiré,
Yendo en un viaje eterno y repentino.

 

Ojos llenos de lágrimas, mi amor
Recita muy fervientes oraciones,
Y después del final de las acciones,

Se precipita fuera sin temor.

 

Pronto las gentes que me han conocido,
Después de lamentar mi fin temprana,  
Aprisa alcanzan la puerta cercana,  
Y sin hablar, han desaparecido.

 

Del crematorio el humo ya ha ascendido,
Mis parientes empiezan a partir. 
Con un suspiro, parecen sentir
Un alivio por todos compartido.

 

Soy inexistente de ese mismo instante.
De mi corta presencia queda nada,
Mi ausencia nunca más será notada.
La ley del tiempo, olvido, es vinculante.

                   Trần Văn Lương

                      Cali, 7/2022

 

 

IV. Phỏng dịch thơ Anh văn: (iambic pentameter)

 

 

     Nothing Remains

 

I just attained my final stage that day,
A pinch of ashes I will soon become,
And will not see nor hear the things to come,
Forever ending my short earthly stay.

 

My darling sits there with her teary eyes,
Reciting fervent prayers heartily,
But, once the rites are done, she hastily
Glides through a shortcut and away she flies.

 

And soon those who have known me for some time,
Right after having grieved my early death,
Begin to wipe their face and in a breath
Are disappearing since without a chime.

 

The crematorium smoke starts to rise,
My relatives, when starting to egress,
In harmony and cheerfully express
Their shared relief through faint concerted sighs.

 

So death has grabbed me with its fatal claw,
And nothing from my presence does remain,
My absence also gives no slightest pain,
Oblivion is time's eternal law.

               Trần Văn Lương

                  Cali, 7/2022

 

V.  Phỏng dịch thơ Latin: (dactylic hexameter) (*)

 
           Nihil Manet
 
Finem tristem vitae illa die consecutus sum,
Mox corpus meum ad parvam cinerem redigetur,

Postea audire vel videre potero nil,

Vitam terreneam in aeternum deserens nunc.

 

Ibi, perdita, sedet cum lacrimis mea amata, 
Ex animo recitans ferventes orationes.
Sed quando finitur caerimonia tandem,
Posticum tacite perlabitur et cito fugit.

 

Ii qui me noverunt in praeteritum iam,
Postquam infortunatam mortem deploraverunt,
Bene oculos faciemque deterserunt sine mora,
Et, nullum verbum dicentes, in ictu evanescunt.

 

Ascendit ad caelum fumus cremationis.
Propinquii mei, postquam exire finiverunt, 
In summa concordia et cum gaudio spirant
Solacii collectivi suspirium unum.

 

Posthac, ex hac vita terrestra exeo semper,
Nihil meae praesentiae absolute manet,
Nemo interrogabit meam absentiam iterum umquam,
Quia oblivio est dura lex, tempore facta.

                        Trần Văn Lương

                         Cali, 7/2022

 

(*) Ghi chú:

    Phân nhịp (scan) ra các pieds (dactyl: D, spondee: S):

 

Fīnēm| trīstēm| vītaeīl|lā  dĭĕ| cōnsĕcŭ|tūs sum,           SSSDDS

Mōx cōr|pūs mĕŭm|ād pār|vām cĭnĕ|rēm rĕdĭ|gētur,   SDSDDS

Pōstĕă|āudī|rē vēl| vīdē|rē pŏtĕ|rō nil,                         DSSSDS  

Vītām| tērē|nēămĭn| ǣtēr|nūm dĕsĕ|rēns nunc.            SSDSDS

 

Ībī| pērdĭtă| sēdēt| cūm lăcrĭ|mīs mĕaă|māta,                SDSDDS

Ēx ănĭ|mō rĕcĭ|tāns fēr|vēntēs| ōrătĭ|ōnes.                      DDSSDS

Sēd quān|dō fī|nītūr| cǣrī|mōnĭă| tāndem,                      SSSSDS

Pōstī|cūm tăcĭ|tē pēr|lābĭtŭr| ēt cĭtŏ| fūgit.                      SDSDDS

 

Īī| quī mē| nōvē|rūnt īn| prǣtĕrĭ|tūm iam,                       SSSSDS

Pōstquamīn|fōrtū|nātām| mōrtēm| dēplŏră|vērunt,       SSSSDS

Bēneŏcŭ|lōs făcĭ|ēmquĕ dĕ|tērsē|rūnt sĭnĕ| mōra,        DDDSDS

Ēt, nūl|lūm vēr|būm dī|cēntĕs, ĭn| īctuĕvă|nēscunt.      SSSDDS

 

Āscēn|dīt ād| cǣlūm| fūmūs| crēmătĭ|ōnis.                    SSSSDS

Prōpīn|quīĭ mĕ|ī, pōst|quamēxī|rē fĭnĭ|vērunt,             SDSSDS

Īn sūm|mā cōn|cōrdĭă|ēt cūm| gāudĭŏ| spīrant           SSDSDS

Sōlā|cīī| cōllēc|tīvī| sūspĭrĭum|ūnum.                          SSSSDS

 

Pōsthāc|, ēx hāc| vītā| tērrēs|traēxĕŏ| sēmper,             SSSSDS

Nīhīl| mēǣ| prǣsēn|tīaeāb|sōlŭtĕ| mānet,                    SSSSDS

Nēmoīn|tērrŏgă|bīt mĕăm|ābsēn|tīam ĭtĕrum|ūmquam  SDDSDS

Quīaō|blīvĭŏ|ēst dū|rā lēx|, tēmpŏrĕ| fācta.               SDSSDS

 

 

VI.  Phỏng dịch thơ Hán:

 
     

 

    程,
    靈,
    ,
    .

 

    , 
    .
    結,
    

 

    場,
    . 
    , 
    .  

 

    
    ,  
    ,
    .   

 

    , 
    遺, 
     
    .

          

 

 

 

Âm Hán Việt:

 

       Vô Nhất Vật

 

Na nhật ngã đăng trình,

Tàn hôi uẩn ngã linh.

Bất năng minh thế sự,

Vĩnh cáo biệt kim sinh.

 

Tình nhân, lệ ấp cân,

Nhiệt thiết tụng kinh văn.

Nghi thức cương cương kết,

Thâu thâu cấp động thân. 

 

Chư bằng hữu tại trường,

Ai điếu diệc phần hương.

Lễ tất, can kỳ lệ,

Vô thanh tẩu tứ phương.

 

Táng yên dĩ thượng phi,

Thân thích xuất môn thì,

Đồng thổ khinh tông khí,

Khoái phao trước thử bi.  

 

Ngã sinh mệnh viễn chi,

Vô nhất vật lưu di,

Táng hậu, thùy quan chú,

Thuấn vong, thị trụ quy.

     Trần Văn Lương

        Cali, 7/2022

 

 

Nghĩa:

             

  Không Một Vật

 

Ngày đó, tôi lên đường,

(Hũ) tro tàn đựng hồn tôi, 

Không (còn) có thể biết việc đời,

Vĩnh viễn giã từ đời sống này.

 

Người tình, lệ ướt khăn,

Sốt sắng tụng kinh,

Khi nghi thức vừa xong,

Vội len lén chuyển thân đi.

 

Bạn bè có mặt tại đó

Thăm viếng và thắp hương.

Lễ xong, lau khô nước mắt,

(Rồi) không một tiếng động, chạy đi bốn hướng.

 

Khói (hỏa) táng đã bốc lên,

Họ hàng trong lúc ra khỏi cửa

Cùng thở ra nhẹ nhõm,

Nhanh vất bỏ đi nỗi buồn này.

 

Mạng sống tôi đã đi xa,

Không một vật để lại,

Đám tang xong, chẳng còn ai để ý,

(Vì) quên ngay (chính) là quy luật của thời gian.

 

Ngũ Cung Danube

Dòng Danube bên Đan viện Melk nước Áo (Österreich)*


Nước cuốn sông trôi đến hạ nguồn
Thành Vienne nhạc khúc dấu xuôi dòng
Cô tô réo rắt cung đàn nguyệt
Tuyết trắng còn nhung nhớ tiết đông.

Sóng nước trường giang điệu ngũ cung
Xàng xê cống líu xự cung thương
Dân ca nước Áo chìm trong nước
Nhạc điệu trăm năm điệu cổ phong

Thấp thoáng hò khoan tiếng nhạc sầu
Mozart sáng tác khúc mai sau
Thành Vienne vũ khúc xàng xê cống
Lặng lẽ chìm sâu nước cuốn mau.

Kỷ niệm năm nào nhớ chốn xưa
Năm nào tuyết trắng nhớ cơn mưa
Xàng xê cống líu còn vương vấn
Nhạc khúc thành Vienne mãi sớm trưa.

Pessac 20/07/2022
Lê Đình Thông

*Danube (tiếng Đức Donau)

Sông Danube chảy qua các nước theo thứ tự: Đức, Áo, Slovakia, Hungary, Croatia, Serbia, Bulgaria, România, Moldova và Ukraina.

Xem bản đồ: dòng chảy của Danube


* Đan Viện:  

Trong Giáo hội Công giáo, có hai loại hình tu trì sống theo cộng đoàn: tu hoạt động và tu chiêm niệm. 

Đan viện là nơi ở dành cho những ai tu theo lối chiêm niệm (contemplative). Họ được gọi là đan sĩ (dù là linh mục hay không linh mục). Họ sinh hoạt chủ yếu trong đan viện của mình với tinh thần “Ora et Labora” (cầu nguyện và lao động). Mỗi ngày các đan sĩ dành phần lớn thời gian đọc kinh chung và cầu nguyện theo phương pháp đặc thù.

Bài đọc thêm: 

Khác biệt giữa chủng viện, đan viện và tu viện, giữa linh mục triều và dòng


*Melk: TP bên sông Donau trong thung lũng Wachau.


Cám ơn anh Thông đã gửi lên một bài thơ và hình ảnh rất đẹp về dòng Danube trong tuyết trắng.

Nắng hạn làm người nhớ tuyết đông
Riêng tôi hoài niệm những đồi thông
Nhớ người chung bước trong sương lạnh
Người đã đi rồi, biệt núi sông!


Nhan Ánh-Xuân.

7/12/22

NHỮNG MÓN ĂN DÂN DÃ CỦA NGƯỜI TÂY NAM BỘ

Miền Tây là miền quê sông nước, nơi gắn liền với bao thế hệ. Khi đến với miền Tây, du khách sẽ không chỉ cảm nhận được sự thoải mái của không khí nơi đây mà còn bị ấn tượng bởi sự thân thiện của người dân bản địa. Nơi mảnh đất của sông nước này mới có những món ăn ngon giản dị như chính con người miền Tây mộc mạc.

Canh gà lá giang

Canh gà lá giang là món ăn phổ biến miền Tây, đây là món ăn rất dễ làm và rất được ưa chuộng ở nhiều nơi bởi vị chua chua ngọt ngọt của nó vừa lạ miệng lại vừa đậm đà. Không chỉ thơm ngon, vị chua dịu đặc trưng của lá giang mà còn giúp giải nhiệt cơ thể, khiến bữa ăn thêm thanh mát.

Cá kèo kho tộ


Cá kèo kho tộ được xem là món ăn đặc trưng của Nam Bộ. Thịt cá kèo săn chắc, béo ngậy quyện với vị cay nồng của tiêu, của ớt, thêm vị thơm của hành lá. Người ta vốn thích ăn cá kèo kho tộ ăn với cơm trắng bởi hương vị đậm đà của nó hòa cùng cái nóng hổi của cơm trắng làm bao thế hệ con người miền Tây nao lòng. Vị đắng của mật, vị béo của ruột cá và vị ngọt của thịt cá làm nên huơng vị đặc trưng của món ăn mà không lẫn vào đâu được.

Lẩu bông


Lẩu bông từ lâu đã trở thành món ăn quen thuộc của người dân vùng sông nước. Lẩu bông là sự kết hợp hài hòa của hơn chục loại rau miền Tây như bông súng, kèo nèo, điên điển, rau nhút, rau muống bào, cải tím, rau đắng… Lẩu bông thường gồm một đĩa cá lăng loại bự, thịt cá được xắt thành miếng mỏng. Nhúng miếng cá lăng giòn giòn ngọt ngọt trong nước lẩu lá giang chua chua khiến thực khách ăn một lần là nhớ nhung hoài.

Canh chua cá lóc

Canh chua cá lóc- đệ nhất đặc sản miền Tây là món ăn được nhiều người ưa thích bởi vị chua ngọt tự nhiên của nó. Cá lóc khi chín có màu trắng, thịt dẻo, chắc, ít xương,mùi vị thơm, ngon, béo và ngọt mà ít có thứ cá nào sánh kịp. Người ăn có thể thưởng thức bằng cách cho một ít rau, bún và miếng thịt cá lóc, chan nước canh vào chén. Ai thích ăn cay có thể thêm lát ớt xiêm xanh cay nồng giúp ngon miệng hơn.


Lẩu tôm

Lẩu tôm được chế biến từ những nguyên liệu đơn giản nhưng khi kết hợp với nhau lại có thể tạo nên món lẩu chua cay, thơm ngon vô cùng hấp dẫn. Vị ngọt béo của thịt tôm càng xanh, rau bông thanh mát hoà quyện với nước lẩu đậm đà khiến thực khách muốn ăn hoài mà không thấy ngán. Nếm một chút nước lẩu, bạn sẽ cảm nhận ngay được vị thanh ngọt từ xương, vị chua chua, cay nồng của sả ớt vô cùng kích thích vị giác.

Theo: Dân Việt - Blog Lưu Khâm Hưng