Ngày 11/09, tổng thống Joe Biden ăn kem tại phố Trường Tiền |
Ngày 10/09/2023, chuyên cơ Air Force One chở tổng thống Joe Biden đáp xuống sân bay Nội Bài (Hà Nội). Mục đích chuyến công du được công bố chính thức là ‘‘rất đặc biệt’’, kỷ niệm 10 năm hai nước xác lập quan hệ đối tác toàn diện (2013-2023). Tuy nhiên, thành phần tháp tùng cho thấy thực chất chuyến viếng thăm :
- ngoại trưởng Antony Blinken.
- cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan.
Tuy bộ trưởng quốc phòng Lloyd Austin không có mặt, nhưng hai lãnh vực ngoại giao và quốc phòng thường đi đôi với nhau.
Về phía Việt Nam có trưởng ban đối ngoại trung ương Lê Hoài Trung. Đây là chức vụ trong trung ương đảng đặc trách về ngoại giao. Không có chính quyền.
Tổng thống Joe Biden có tinh thần thực dụng. Điều 4 Hiến pháp 2013 quy định ‘‘đảng cộng sản Việt Nam (…) là lực lượng duy nhất lãnh đạo Nhà nước và xã hội’’. Vì vậy, trước cuộc họp chính thức, Mỹ đã yêu cẩu tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng có lời mời chính thức Hoa Kỳ. Phiên họp diễn ra tại trụ sở đảng cộng sản Việt Nam và Hoa Kỳ tuy ‘‘rất đặc biệt’’, nhưng lại rất mau chóng, vì nội dung đã được hai bên chuẩn bị từ trước. Báo chí nước ngoài nói đến ‘‘đối tác chiến lược mở rộng’’ (partenariat stratégique étendu) trong khi văn bản chính thức nói đến ‘‘đối tác chiến lược toàn diện mang tính lịch sử’’ (partenariat stratégique global historique).
Trong cuộc họp báo ngày 12/09/2023, phát ngôn viên bộ ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh đã bác bỏ đối tác vừa ký kết giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.
Thiết tường cũng nên ghi nhận chủ tịch Nước Võ Văn Thưởng chỉ khoản đãi phái đoàn Hoa Kỷ trong bữa tiệc ngày 11/09, mang tính tượng trưng.
Về địa lý chính trị, Tập Cận Bình đã sai lầm khi đưa ra đường lưỡi bò, còn gọi là đuờng chín đoạn. Hai nước đồng minh của Mỹ là Nhật Bản và Hàn Quốc dùng biển Đông để chuyển vận dầu hỏa và các nguyên vật liệu. Biển Đông có bốn phương :
- Đài Loan (phương bắc) : ngày 16/11/1993, cựu TT George H.W. Bush đến Đài Loan.
Ngày 29/01/2010, bô quốc phòng Hoa Kỷ quyết định bán vũ khí cho Đài Loan. Ngày 16/03/2018, tổng thống Donald Trump ký ‘‘Luật Lữ hành Đài Loan’’ cho phép quan hệ ngoai giao cấp cao giữa Hoa Kỳ và Đài Loan.
- Phi Luật Tân (phương tây) : ngày 02/02/2023 tại Manila, bộ trưởng quốc phòng Lloyd Austin cho biết Mỹ hiện có 9 căn cứ hải quân tại Phi Luật Tân. Trước đó, ngày 12/07/2014, Tòa Trọng tài Quốc tế xử Phi Luật Tân thắng Trung Quốc về vụ kiện đường lưỡi bò.
- Indonesia (phương nam) : từ ngày 31/08/2023, Indonesia và Hoa Kỷ tập trận chung mang tên ‘‘Super Garuda Shield’’.
- Việt Nam (phương đông) : với văn bản ký kết ngày 10/09/2023 bao gồm cả lãnh vực quân sự đã vô hiệu hóa đường lưỡi bỏ của Tập Cận Bình.
Ngày 05/09/2023, trưởng ban đối ngoại đạng cộng sản Trung Quốc Lưu Kiến Siêu sang Việt Nam thuyết phúc tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng vô hiệu hóa chuyến viếng thăm của tổng thống Joe Biden.
x
x x
Chiếc kem mà tổng thống Joe Biden nhấm nháp tại Hà Nội ngày 11/09/2023 đã làm nguội lạnh tham vọng bá quyền của Trung Quốc.
Lê Đình Thông
Qua chuyến thăm của TT Biden, Việt Nam và Mỹ tăng cường hợp tác trong lĩnh vực bán dẫn ( RFI tiếng Việt ngày 25.09.2023)
Nghe: