Google được phép số hóa hàng triệu cuốn sách ?

Thu Hằng (RFI)

Đăng ngày 17-10-2015 Sửa đổi ngày 17-10-2015 16:44

REUTERS/Dado Ruvic/Files

Dự án thư viện điện tử « Google Books » sẽ được thực hiện. Hôm qua, 16/10/2015, tập đoàn Google đã nhận được lời khẳng định từ phía Tư pháp Mỹ rằng dự án trên không vi phạm quyền tác giả. Thế nhưng, không đồng ý với quyết định của tòa án, giới văn sĩ Mỹ sẽ đưa vụ việc lên Tòa án tối cao.

Tòa phúc thẩm bang New York kết luận bản sao điện tử một cuốn sách nhằm mục đích nghiên cứu là cách sử dụng « truyền tải », cung cấp những thông tin về cuốn sách chứ không cung cấp « một ấn bản thay thế » các tác phẩm đã được bảo vệ tác quyền.

Năm 2005, chỉ một năm sau khi dự án Google Books được đưa ra, ba tác giả người Mỹ, Jim Bouton, Betty Milles và Joseph Goulden đã kiện Google để phản đối việc hãng này số hóa tác phẩm của họ mà chưa được phép. Họ cũng phản đối việc Google đưa tác phẩm của họ vào những thư viện đối tác với Google. Tuy nhiên, đơn kiện của họ bị bác lần đầu vào tháng 11/2013, ba nhà văn đã kháng án lên Tòa thượng thẩm và hành động của họ được nghiệp đoàn tác giả Mỹ (Authors Guild) ủng hộ.

Dự án Google Books có tham vọng hình thành một thư viện khổng lồ chưa từng có trong lịch sử. Hiện thư viện này đã số hóa hơn 20 triệu đầu sách, trong đó chỉ có một phần không phụ thuộc vào quyền tác giả.

Google Books là một công cụ tìm kiếm, cho phép truy cập nội dung của hàng triệu cuốn sách. Tuy nhiên, Google chỉ đưa ra một số trích đoạn, chứ không phải toàn bộ nội dung tác phẩm, và hướng người truy cập tới những đường dẫn để mua sách.

Quyết định trên của tòa án có ý nghĩa quan trọng với Google và dự án Google Books. Tại Pháp, tập đoàn Mỹ đã ký một thỏa thuận vào đầu năm 2013 chấm dứt tranh chấp với các tòa soạn báo Pháp. Thỏa thuận cũng cho phép các đối tác Pháp của Google tăng thêm thu nhập từ quảng cáo trực tuyến. Còn tại Đức, Nghị viện nước này đã thông qua một đạo luật mang tên « luật Google » nhằm bảo vệ những ấn phẩm của các nhà xuất bản Đức.

Vào đầu năm 2015, « thuế Google » đã có hiệu lực tại Tây Ban Nha và đảm bảo một nguồn thu nhập cho các nhà xuất bản của nước này trong trường hợp ấn phẩm của họ được sử dụng. Tuy nhiên, kết quả thực hiện vẫn còn chưa rõ ràng.

Ủy ban Châu Âu đã cam kết xem xét quyền tác giả và sẽ đưa ra các đề xuất trong thời gian sắp tới.