1/13/23
CÂU ĐỐI TẾT QÚY MÃO 2023
10/1/22
Bài thơ một câu- Mãn thành phong vũ....
Phan Đại Lâm thời Tống(潘大臨), rất giỏi về thơ văn. Nhưng số phận long đong. Sau khi lạc đệ nhiều phen, lui về sống ẩn dật trong cảnh cơ hàn.
Sau đây là một
mẩu chuyện rất lý thú về bài thơ của ông chỉ có một câu nhưng vang dội một thời
trong làng thơ văn Trung Hoa đương thời.
滿城風雨近重陽* Mãn thành phong vũ cận Trùng dương
*Trùng dương còn gọi là Trùng cửu là ngày mùng 9 tháng 9 âm lịch. Năm nay, Trùng Cửu nhằm ngày 04.10.2022. Tết Trùng dương hay Trùng cửu vẫn còn được các vài xứ ở Á châu (Hàn quốc, Nhật bản , Việt Nam, Singapor .. .) tổ chức hằng năm ở nơi công cộng, trong các gia đình còn ảnh hưởng nền văn hóa Á đông. Trùng dương còn có ý nghĩa khá đặc biệt là "Tết của người già". Là ngày mà con cháu tỏ lòng hiếu kính cha mẹ, ông bà như mua tặng tấm áo mới, thăm viếng, đi dã ngoại, đi ăn nhà hàng...
Chuyện kể:
Phan Đại Lâm
có một người bạn thân Tạ Dật ở lân cận. Vì cùng cảnh ngộ nên họ thân nhau như anh
em ruột. Hai người thường trao đổi những bài thơ mình làm cho nhau xem.
Một mùa thu
nọ, Tạ Dật đã viết thư cho Lâm và hỏi: “Gần đây anh có tác phẩm nào hay không?”
Lâm trả lời: “Mọi thứ về phong cảnh mùa thu đều có thể viết thành một bài thơ
hay, nhưng thật đáng tiếc vì nó đã bị hủy hoại bởi những sự việc trần tục. Đúng
vậy. Hôm qua, tôi đang nằm trên giường không có việc gì làm, nghe tiếng gió và
mưa trong rừng cây bên ngoài, tôi cảm thấy một ý thơ tuyệt vời, vì vậy hôm sau tôi lập
tức viết lên tường:
(Khắp thành mưa
gió sắp Trùng dương).
Ai ngờ vừa viết được một câu thì chủ nhà đã cử người đến giục trả tiền nhà, cảm hứng của tôi bị tiêu tán, không viết được nữa. Vì vậy, chỉ có bài thơ một câu này, gửi nó cho bạn!"
Ít lâu sau, Phan Đại Lâm chết vì nghèo đói và bệnh tật, khi ông
qua đời chưa đầy năm mươi tuổi. Để tưởng nhớ Bạn , Tạ Dật đã viết tiếp bài thơ
này:
滿城風雨近重陽,Mãn thành phong
vũ cận Trùng dương,
無奈黃花惱意香。Vô nhại huỳnh
hoa não ý hương.
雪浪翻天迷赤壁,Tuyết lãng phiên
thiên mê xích bích,
令人西望憶潘郎。Linh nhân tây vọng
ức Phan Lang.
Tạm phỏng dịch:
Khắp thành mưa
gió sắp Trùng Dương,
Bất kể, hoa
vàng tỏa ngát hương.
Hay, sóng tuyết
chơi vơi nơi xích bích,
Phương tây gợi
nhớ đến chàng Phan.
Bài thơ “Khắp thành mưa gió sắp Trùng Dương”*cũng đã trở thành một thành ngữ nổi tiếng qua các thời đại: Mãn thành phong vũ*.
*Mãn thành phong vũ: Chỉ một sự kiện xã hội , chính trị... gây xôn xao dư luận.
(tiếng Anh: town is full of gossips)
Và cũng là đề tài tạo nguồn cảm hứng cho các thi nhân thời ấy.
Xin đọc thêm: Tiết Trùng Cửu - Đỗ Chiêu Đức
9/27/22
Hành Trang Tuổi Già
Cám ơn chị K. đã chia sẻ clip phim rất hay và có ý nghĩa về tuổi
già. Tôi xin mạo muội đóng góp một vài thiển kiến để cùng học hỏi.
Hành Trang Tuổi Già
Chúng ta thường có tâm lý chung là: “trẻ cậy cha, già cậy con.” Tâm lý này đã ăn sâu bén rễ trong tư tưởng của đại đa số người dân, đến nỗi nhiều người xem đó như là chuyện đương nhiên không cần bàn cãi, và đây cũng là nguồn cơn gây ra câu chuyện bi nhiều hơn hài khiến không ít người già vỡ mộng tuổi già an hưởng bên con cháu.
Sự thật là càng ngày cùng với sự phát triển của xã hội hiện đại thì số lượng người già không sống cùng con cháu mà sống riêng lại càng tăng lên. Có thể nói không phải ai cũng được con cháu kính mến đến mức sẵn sàng đón về ở chung và phụng dưỡng cẩn thận đầy đủ cho đến lúc nhắm mắt xuôi tay. Nhưng bất cứ tình huống nào, khi bước vào ngưỡng cửa tuổi già, chúng ta đều nên chuẩn bị sẵn sàng tinh thần và cả vật chất để có thể sống độc lập mà không cần phụ thuộc vào con cháu.
9/5/22
Hoài Niệm
Một lần nữa tôi nghiêm chỉnh cúi đầu, gạt đi ngấn lệ, thương tiếc hoài niệm người bạn hiền, người đã ra đi vĩnh viễn vào ngày hôm nay, năm năm trước đây (09-05-2017).
Vương Hiền Tông, khóa 5 CTKD, cao học quản trị xí nghiệp. Là bạn học từ thời trung học, đại học và cao học; là cộng sự tại Giao Thông Ngân Hàng và đã cùng trọ nhiều năm khi chúng tôi vùi đầu bên đèn sách tại "Viện Đại Học Đà Lạt".
Khi bước vào đường đời, ngay lúc quốc sự thăng trầm. Chúng tôi thường cưu mang và khuyến khích nhau khi đương đầu với cuộc sống khó khăn.
Sau khi miền Nam đổi chủ, tôi vượt biên sang Mỹ, Vương Hiền Tông định cư Canada.
Mùa thu 2015, Tông qua Mỹ thăm tôi, chúng tôi ôn chuyện đời bên tách trà ngát hương, cùng dốc bầu tâm sự suốt mấy đêm dài. Quốc biến gia nạn nợ tang bồng, thế cuộc tiêu điều, chí nam nhi đành bị cuốn trôi theo cơn lốc ai oán của vận mệnh đất nước… năm mươi năm bao nhiêu thành bại vui buồn ân tình đều trôi theo dòng thời gian và cảnh thương hải tang điền của cõi ta bà. Chúng tôi trân quý cuộc tương ngộ, tuy nhiên nhân duyên như tình bèo nước, thoáng tụ rồi lại lìa xa.
Lộ trình cuộc sống của Tông tuy dài lại ngắn _ văng vẳng như chúng tôi còn đang ngồi chung học tập tại giảng đường "Thụ Nhân" nay đã vĩnh viễn xa cách.
Đường đời của Tông tuy ngắn lại dài _ người bạn hiền dù ra đi, nhưng mãi mãi để lại cho chúng ta bao niềm thương tiếc nhớ nhung.
Có lẽ giờ này Tông đã hội ngộ cùng những bằng hữu tại một nơi xa xôi nhưng vĩnh hằng. Này là Quách Soan, là Lý Vệ Dân; kia là Diệp Đạo Nguyên, là những bạn học thân quen ngày xưa... Có lẽ giờ này những người bạn đang hàn huyên về một mái trường xưa với ngàn thông vi vút; một miền núi êm ấm được bao quanh bằng những đồi tùng bách ngàn năm xanh biếc; một đất nước đa nạn nhưng tình người thì luôn dạt dào niềm nở… Giờ đây, tất cả chỉ còn là kỷ niệm.
Thắp nén hương lòng gửi đến người bạn đã cùng tôi chung vai vùi đầu đèn sách tại vùng sương mù Đà Lạt suốt bao nhiêu năm trường...
Nhân dịp ngày ra đi 5 năm của tri giao, tôi xin chia sẻ một bài thơ của Tông viết về sự trải nghiệm của hai chúng mình trong hành trình của chuyến xe cuộc đời.
想當初, 少年狂 Tưởng đương sơ, thiếu niên cuồng,
不懂事, 氣方剛 Bất đổng sự, khí phương cương,
不安份, 愛闖蕩 Bất an phận, ái sấm đãng,
父母話, 放耳旁 Phụ mẫu thoại, phóng nhĩ bàng.
唯自己, 到處闖 Duy tự kỷ, đáo xứ sấm,
所留處, 風與浪 Sở lưu xứ, phong dữ lang.
多少夢, 永難忘 Đa thiểu mộng, vĩnh nan vong,
孽已種, 暗徬徨 Nghiệp dĩ chủng, ám bàng hoàng,
時已逝, 覓俺堂 Thời dĩ thề, mịch yêm đàng.
誦經書, 心結放 Tụng kinh thư, tâm kết phóng,
從不再, 怨滄桑 Tòng bất tái, oán thương tang.
Dịch thơ 1:
Thuở trước niên thiếu sống mặc đời,
Dại khờ bồng bột thích rong chơi.
Gió thoảng mây bay lời cha mẹ,
Buông thả không hiểu luật đất trời.
Lêu lổng vô tri điều phi lý,
Dấy động phong ba khắp mọi nơi.
Đến tuổi xế chiều chợt tỉnh ngộ,
Mê đồ lãng tử nay phản hồi.
Dịch thơ 2:
Niên thiếu vô tri sống điên cuồng,
Lời dạy cha mẹ thường bỏ buông.
Kiêu căng ngạo nghịch thiếu lý trí,
Dấy động phong ba đời nhiễu nhương.
Hành sự vô minh sinh nhân quả,
Thân nặng nghiệp chướng cảm thê lương.
Tụng kinh chay tịnh hướng về Đạo,
Nhất tâm niệm Phật ngộ vô thường.
Trường
09-05-2022
7/31/22
Nhân Chi Sơ Tánh Bổn Thiện
6/25/22
Nỗi Niềm Quê Hương - Để nhớ lại một thuở học trò
6/16/22
Cũng Là Hoa - Mạn Đàm Về Hoa
6/10/22
BUÔNG
5/30/22
Steven Aitchison: Life's Journey - Chuyến Xe Cuộc Đời
Chuyến Xe Cuộc Đời
Bài đọc thêm: Chuyến Tàu Hoàng Hôn - HS Phan
5/15/22
Hồi ức
Chuyện xưa
"Xuân hoa thu nguyệt hà thời liễu, vãng sự tri đa thiểu?"(春花秋月何時了, 往事知多少?)
Ngày xuân ngắm hoa, đêm thu thưởng nguyệt, là những giây phút sảng khoái trong cuộc đời, đồng thời trong những giây phút ấy, những ký ức lại dâng trào biết bao kỷ niệm vui buồn của một thời đã qua; cũng như hai câu thơ trên của Hậu Chủ Lý Dục, nói lên nỗi lòng của một vị quân vương bị giam lỏng nơi đất khách, nhìn cảnh tượng mà hồi tưởng những ngày huy hoàng khi xưa như dòng nước sông kia cuồn cuộn bôn ba chảy về biển đông.
5/3/22
Ra Đi Bằng Mọi Cách
4/29/22
The Battle of Jang Sari - Một phim hay
Tản mạn trên mạng: Con đường tôi đi
có hàng cây hai bên,
với băng dài, bóng mát
và trẻ con vui đùa.
Con đường tui đi xe,
Có Pu-lít canh me,
Lỡ dzọt qúa tốc độ
Đèn chớp...tấp vô lề
Ê chề !
Thôi bắt chước bạn gìà,
Nên đi bộ tà tà,
Mệt có băng ngồi nghỉ,
Lại đỡ hao đô la,
Ha! Ha!
Cũng thảm cỏ nhung viền
Cũng hàng cây rợp bóng
Cũng ghế đá tịnh yên.
Đi bộ trong công viên
Lòng cũng thấy an nhiên
Nghe trẻ reo, chim hót
Cũng lạc vào cõi tiên...
Ai Cơ
con đường thấy yên tĩnh và đẹp.
1/21/22
Tri Ân
12/12/21
Mạn đàm về "Cao hổ cốt"
12/7/21
Mạn đàm về „Bộ Sử Ký“ của Tư Mã Thiên
11/29/21
Mạn đàm: Cây xương rồng
Hoa xương rồng* |