Cử tri Đài Loan bác bỏ cảnh báo của Trung Quốc và trao cho đảng cầm quyền chiến thắng lịch sử thứ ba liên tiếp

 

Tổng thống đắc cử Đài Loan Lai Ching-te, thuộc Đảng Tiến bộ Dân chủ (DPP) và người đồng tranh cử Hsiao Bi-khim đến dự một cuộc họp báo sau chiến thắng của họ trong cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 13 tháng 1 năm 2024.

Đảng Dân Tiến cầm quyền của Đài Loan đã giành được chiến thắng lịch sử thứ ba liên tiếp cho tổng thống vào thứ Bảy khi các cử tri phớt lờ những cảnh báo của Trung Quốc rằng việc tái bầu cử của họ sẽ làm tăng nguy cơ xung đột.

Lai Ching-te, phó tổng thống đương nhiệm của Đài Loan, tuyên bố chiến thắng vào tối thứ Bảy trong khi hai đối thủ đối lập của ông đều thừa nhận thất bại.

“Đây là một đêm thuộc về Đài Loan. Chúng ta đã cố gắng giữ Đài Loan trên bản đồ thế giới,” Lai nói với hàng nghìn người ủng hộ tưng bừng tại một cuộc mít tinh sau chiến thắng của mình.

Ông nói thêm: “Cuộc bầu cử đã cho thế giới thấy cam kết của người dân Đài Loan đối với nền dân chủ, điều mà tôi hy vọng Trung Quốc có thể hiểu được”.

Người bạn đồng hành của Lai, Hsiao Bi-khim (Tiêu Mỹ Cầm), người vừa giữ chức đặc phái viên hàng đầu của Đài Loan tại Hoa Kỳ, đã được bầu làm Phó Tổng thống.

Theo Ủy ban bầu cử trung ương Đài Loan (CEC), quá trình kiểm phiếu đã kết thúc, với Lai - ứng cử viên của Đảng Dân tiến (DPP) cầm quyền của Đài Loan - chỉ nhận được hơn 40% tổng số phiếu bầu.

Ứng cử viên đảng đối lập Kuomintang (KMT) của Đài Loan, Hou Yu-ih đã giành được 33,49% số phiếu bầu, trong đó ứng cử viên Đảng Nhân dân Đài Loan (TPP) Ko Wen-je nhận được 26,45%. Hơn 14 triệu người đã tham gia, nghĩa là tỷ lệ cử tri đi bầu chỉ đạt hơn 71%.

Chiến dịch bầu cử sôi nổi, một minh họa cho các thông tin dân chủ sôi động của Đài Loan, đã diễn ra vì nhiều vấn đề sinh kế cũng như câu hỏi hóc búa về cách đối phó với nước láng giềng độc đảng khổng lồ, Trung Quốc, quốc gia dưới sự lãnh đạo của Tập Cận Bình. mạnh mẽ và hiếu chiến.

Kết quả cho thấy các cử tri ủng hộ quan điểm của DPP rằng Đài Loan là một quốc gia có chủ quyền trên thực tế nên tăng cường phòng thủ trước các mối đe dọa từ Trung Quốc và làm sâu sắc thêm mối quan hệ với các nước dân chủ anh em, ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với việc bị Bắc Kinh trừng phạt kinh tế hoặc đe dọa quân sự.

Đây cũng là một hành động hạ thấp hơn nữa tám năm chiến thuật vũ trang ngày càng mạnh mẽ đối với Đài Loan dưới thời ông Tập, người đã tuyên bố rằng việc hòn đảo này cuối cùng “thống nhất” với đại lục là “một điều tất yếu mang tính lịch sử”.

Người phát ngôn của Văn phòng Các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc khẳng định kết quả bầu cử “không thể hiện quan điểm chính thống trên hòn đảo”.

“Đài Loan là Đài Loan của Trung Quốc. Cuộc bầu cử này sẽ không thay đổi bố cục cơ bản và tiến trình phát triển trong quan hệ hai bờ eo biển; không làm thay đổi mong muốn chung của đồng bào hai bên xích lại gần nhau hơn; nó cũng sẽ không thay đổi thực tế rằng đất nước chắc chắn sẽ được thống nhất”, người phát ngôn nói thêm, được hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc, Tân Hoa Xã trích dẫn.

Những người ủng hộ Đảng Tiến bộ Dân chủ (DPP) cầm quyền tại Đài Bắc vào ngày 13 tháng 1 năm 2024

Giống như tổng thống sắp mãn nhiệm Thái Anh Văn, người không thể tái tranh cử vì giới hạn nhiệm kỳ, Lai bị các lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc công khai ghét bỏ và chiến thắng của ông khó có thể dẫn đến bất kỳ sự cải thiện nào trong mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Đài Bắc.

Trung Quốc cắt hầu hết liên lạc với Đài Bắc sau khi bà Thái nhậm chức và tăng cường áp lực ngoại giao, kinh tế và quân sự lên hòn đảo tự trị, biến eo biển Đài Loan thành một trong những điểm nóng địa chính trị lớn của thế giới.

Đảng Cộng sản cầm quyền Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình, mặc dù chưa bao giờ kiểm soát hòn đảo này. Trong khi các nhà lãnh đạo Cộng sản Trung Quốc liên tiếp tuyên bố cuối cùng sẽ đạt được “thống nhất”, ông Tập đã nhiều lần nói rằng vấn đề Đài Loan “không nên được truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác”, gắn sứ mệnh này với mục tiêu “trẻ hóa quốc gia” giữa thế kỷ của ông.

DPP nhấn mạnh rằng Đài Loan không phụ thuộc vào Đảng Cộng sản Trung Quốc và tương lai Đài Loan chỉ được quyết định bởi 23,5 triệu dân của nước này.

Trước cuộc bỏ phiếu hôm thứ Bảy, Bắc Kinh đã cảnh báo cử tri Đài Loan “hãy đưa ra lựa chọn đúng đắn” và “nhận ra mối nguy hiểm cực độ từ việc Lai Ching-te gây ra đối đầu và xung đột xuyên eo biển”.

Người đồng tranh cử của ông, Hsiao Bi-khim (Tiêu Mỹ Cầm), đã bị Trung Quốc trừng phạt hai lần vì là “kẻ ly khai cứng đầu”.

Phát biểu với giới truyền thông trước bài phát biểu chiến thắng vào tối thứ Bảy, Lai gọi chiến thắng của mình là “chiến thắng cho cộng đồng các nền dân chủ”.

Ông nói: “Chúng tôi đang nói với cộng đồng quốc tế rằng giữa dân chủ và chủ nghĩa độc tài, chúng tôi vẫn đứng về phía dân chủ”.

Ông nói thêm: “Tôi sẽ hành động phù hợp với trật tự hiến pháp dân chủ và tự do của chúng ta theo cách cân bằng và duy trì hiện trạng xuyên eo biển”. “Đồng thời, chúng tôi cũng quyết tâm bảo vệ Đài Loan khỏi các mối đe dọa và hăm dọa liên tục từ Trung Quốc”.

Ông nói thêm: “Trong tương lai, chúng tôi hy vọng rằng Trung Quốc sẽ nhận ra tình hình mới và hiểu rằng chỉ có hòa bình mới mang lại lợi ích cho cả hai bên eo biển”.

Một "Cú đấm" cho Bắc Kinh

Chiến thắng của Lai diễn ra trong bối cảnh Mỹ đang cố gắng ổn định mối quan hệ căng thẳng với Trung Quốc và ngăn chặn sự cạnh tranh chuyển sang xung đột. Trong thời chính quyền của bà Thái, Đài Loan đã tăng cường quan hệ với Hoa Kỳ, quốc gia ủng hộ quốc tế lớn nhất của họ, giúp tăng cường hỗ trợ và bán vũ khí cho hòn đảo này.

Các quan chức Mỹ từng nói rằng Washington sẽ duy trì chính sách lâu dài của mình đối với Đài Loan bất kể ai nắm giữ chức vụ đứng đầu. Theo các quan chức cấp cao, chính quyền Biden sẽ cử một phái đoàn không chính thức - bao gồm cả các cựu quan chức cấp cao - đến Đài Bắc sau cuộc bầu cử để phù hợp với thông lệ trước đây.

TY Wang, giáo sư tại Đại học bang Illinois, cho biết chuyến thăm của phái đoàn “sẽ là một tín hiệu, một cách rất mang tính biểu tượng để ủng hộ Đài Loan”.

Kết quả hôm thứ Bảy là một đòn giáng mạnh nữa vào Quốc Dân Đảng của Đài Loan, vốn đang ủng hộ mối quan hệ nồng ấm hơn với Bắc Kinh và đã không giữ chức tổng thống kể từ năm 2016.

Bắc Kinh không hề giấu diếm mong muốn được thấy Quốc Dân Đảng quay trở lại nắm quyền. Trong chiến dịch tranh cử, Quốc Dân Đảng đã cáo buộc Lai và DPP gây căng thẳng một cách không cần thiết với Trung Quốc.

Lev Nachman, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Quốc gia Chengchi của Đài Loan, cho biết trong khi Lai phải thực hiện một số điều chỉnh kinh tế do sự bất bình sâu sắc của công chúng về mức lương thấp và nhà ở giá rẻ, thì về các vấn đề như chính sách đối ngoại và quan hệ xuyên eo biển, ông dự kiến ​​sẽ chủ yếu tuân theo. Cách tiếp cận của Tsai.

Ông nói: “Phần lớn chiến dịch của Lai đã cố gắng trấn an không chỉ khán giả trong nước mà cả khán giả quốc tế rằng anh ấy là Tsai Ing-wen 2.0”.

Điều đó sẽ không được chào đón ở Bắc Kinh.

Vài ngày trước cuộc bầu cử, Văn phòng Các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc cho biết bằng cách đi theo con đường của bà Thái, Lai đang theo đuổi con đường khiêu khích và đối đầu, đồng thời sẽ đưa Đài Loan “ngày càng gần hơn với chiến tranh và suy thoái”.

Các nhà phân tích cho rằng Trung Quốc có thể gia tăng áp lực kinh tế và quân sự lên Đài Loan để thể hiện sự bất bình trong những ngày và tuần tới, hoặc để dành một phản ứng mạnh mẽ hơn khi ông Lai nhậm chức.

Nachman nói: “Đã nhiều lần Trung Quốc có thể gây ồn ào về chiến thắng của DPP, dù bây giờ hoặc cuối năm nay”.

Theo CNN Đài Bắc-Đài Loan

Cuộc bầu cử ở Đài Loan đặt ra thử thách đầu năm 2024 về mục tiêu của Mỹ trong việc ổn định quan hệ với Trung Quốc

Hầu Hữu Nghi, nguyên Thị trưởng TP Tân Bắc, Quốc Dân đảng, ứng cử viên chức Tổng thống thân Bắc Kinh  

Cuộc bầu cử ở Đài Loan vào tuần tới đặt ra những thách thức cho Washington bất kể ai thắng. Với chiến thắng thuộc về đảng cầm quyền chắc chắn sẽ làm trầm trọng thêm căng thẳng với Trung Quốc trong khi chiến thắng của phe đối lập có thể đặt ra những câu hỏi khó xử về chính sách quốc phòng của hòn đảo.

Cuộc tranh cử tổng thống và quốc hội ngày 13 tháng 1 đại diện cho quân bài đặc biệt thực sự đầu tiên vào năm 2024 cho mục tiêu ổn định quan hệ với Trung Quốc của chính quyền Biden.

Bắc Kinh tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ của mình và đã đi xa đến mức coi cuộc bầu cử trên đảo là sự lựa chọn giữa chiến tranh và hòa bình trên eo biển Đài Loan, cảnh báo rằng bất kỳ nỗ lực nào nhằm thúc đẩy nền độc lập chính thức của Đài Loan đều có nghĩa là xung đột. 

Chính phủ Đài Loan bác bỏ khẳng định chủ quyền của Trung Quốc.

Các quan chức Hoa Kỳ đã cẩn thận để tránh tỏ ra chỉ đạo hoặc can thiệp vào tiến trình dân chủ của hòn đảo.

Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Nicholas Burns cho biết vào tháng 12: “Chúng tôi kỳ vọng và hy vọng mạnh mẽ rằng những cuộc bầu cử đó không có sự đe dọa, ép buộc hay can thiệp từ mọi phía. Hoa Kỳ không liên quan và sẽ không liên quan đến những cuộc bầu cử này”.

Sự tách rời như vậy đã tỏ ra khó khăn trong quá khứ. Chính quyền Obama đã gây chú ý trước cuộc bầu cử năm 2012 ở Đài Loan khi một quan chức cấp cao của Mỹ bày tỏ nghi ngờ về việc liệu ứng cử viên tổng thống lúc đó là bà Thái Anh Văn có thể duy trì mối quan hệ ổn định với Trung Quốc hay không.

Lại Thanh Đức, Phó Tổng Thổng, nguyên thị trưởng Đài Nam, khuynh hướng Đài Loan độc lập

Lại Thanh Đức (Lai Ching-te), còn được gọi là William Lai, là một cựu bác sĩ có giọng nói nhẹ nhàng và nắm giữ hầu hết các chức vụ chính trị hàng đầu ở Đài Loan. Ông là nhà lập pháp trong hơn một thập kỷ, sau đó là thị trưởng nổi tiếng của thành phố Đài Nam phía nam. Ông Lai là người thu hút nhất đối với những người ủng hộ độc lập theo đường lối cứng rắn, nhưng trước đây ông cũng rất được lòng các cử tri trung dung. Không được Trung Quốc tin tưởng, ông từng tự mô tả mình là “người thực dụng vì độc lập của Đài Loan”. Ông Lai đã hứa sẽ tuân theo lời tuyên bố thận trọng của bà Thái Anh Văn: rằng vì Đài Loan đã độc lập nên không cần tuyên bố gì thêm. Tuy nhiên, nếu ông thắng, Trung Quốc dường như chắc chắn sẽ tiếp tục đe dọa và cô lập Đài Loan.

Ko, một bác sĩ phẫu thuật và cựu thị trưởng thủ đô Đài Bắc, đã ví mối quan hệ giữa hai bên giống như một khối u cần được để yên trong khi các bên đàm phán về mối quan hệ trong tương lai. “Ba mươi năm trước, khi tôi còn là bác sĩ phẫu thuật, nếu tìm thấy một khối u, chúng tôi sẽ cố gắng loại bỏ nó. Nhưng tại thời điểm này, chúng tôi chỉ cố gắng sống chung với nó”, ông nói. Ông nói, Trung Quốc vẫn là một vấn đề cần được quản lý để không gây ra một cuộc đối đầu lớn giữa các bên.

Ko là chủ tịch Đảng Nhân dân Đài Loan (TPP) và trước đây đã hợp tác với cả Đảng Dân tiến cầm quyền, vốn ủng hộ mạnh mẽ nhà nước độc lập trên thực tế của Đài Loan, và phe đối lập chính là Quốc dân đảng, cho rằng Đài Loan và đại lục là một phần của một quốc gia Trung Quốc duy nhất trong khi kiên quyết duy trì nền dân chủ của hòn đảo tự trị trước áp lực của Trung Quốc.

Đảng Nhân Dân Đài Loan (TPP) đã lấp đầy khoảng trống ở giữa và thu hút được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các cử tri trẻ không muốn tuân theo lòng trung thành chính trị của cha mẹ họ và ít nhạy cảm hơn với sự phân chia văn hóa giữa những người có quan hệ lâu dài với hòn đảo và những người khác có gia đình di cư đến đó trong thời kỳ nội chiến.

Mặc dù Ko không khuấy động đám đông theo cách giống như các chính trị gia truyền thống của Đài Loan, nhưng nỗ lực và phong thái không tuân thủ của ông đã khiến ông trở thành một nhân vật quan trọng trong số những người đang tìm kiếm một giải pháp chính trị thay thế.

Ko mô tả mối quan hệ xuyên eo biển Đài Loan là mối quan hệ đòi hỏi phải quản lý rủi ro, cùng với sự răn đe và ý chí giao tiếp. “Trung Quốc không thực sự muốn tấn công Đài Loan, các vấn đề trong nước của họ khá nghiêm trọng”, Ko nói. “Nhưng họ hy vọng sẽ chiếm được Đài Loan thông qua các biện pháp kinh tế.”

Ông chỉ ra những vấn đề quan trọng ở Trung Quốc, nơi nền kinh tế đang suy thoái mạnh và tỷ lệ thất nghiệp gia tăng trong giới trẻ, cùng với cuộc khủng hoảng trong lĩnh vực nhà ở quan trọng khiến các công trường xây dựng trống rỗng ngay cả khi các gia đình đã tiêu tiền tiết kiệm cả đời vào những căn hộ chưa xây. .

“Trung Quốc không có ý định gây chiến với Đài Loan nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro. Bởi vì Trung Quốc là một chế độ độc tài, và... hầu hết các cuộc chiến tranh đều không thể đoán trước được nên Đài Loan vẫn cần phải cẩn thận", Ko nói. "Răn đe và liên lạc là rất quan trọng. Chúng ta phải tăng cái giá phải trả cho chiến tranh (đối với Trung Quốc). Tuy nhiên, chúng ta muốn nói chuyện với (Trung Quốc)."

Các cuộc bầu cử tổng thống vẫn chưa kết thúc, nhưng TPP tương đối mới lại thiếu nguồn tài chính và cơ sở cộng đồng vững chắc của DPP (Đảng Dân Tiến) và KMT (Quốc Dân Đảng). Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy Ko ở vị trí thứ ba, với ứng cử viên của DPP, Phó Tổng thống đương nhiệm William Lai đứng đầu.

TLK st

Kế hoạch nối vòng tay lớn của Bidenomics.

Ba năm trước, khi được được tin mình đắc cử tổng thống, ông Biden đã lên đài hứa hẹn: “Tôi cam kết trở thành một tổng thống không tìm cách chia rẽ mà tìm cách đoàn kết; không nhìn thấy những tiểu bang đỏ và xanh, mà chỉ nhìn thấy một Hoa Kỳ duy nhất”. 

Ba năm sau, đáng lẽ ông Biden phải lên đài, tuyên bố là ông đã giữ lời hứa, rằng nhờ ông mà Hoa Kỳ không còn chia rẽ nữa. Sau đó, ông sẽ hiên ngang công bố, rằng đã hoàn thành sứ mạng, cho nên sẽ không tái tranh cử, nhường chỗ cho những người cùng đảng, trẻ hơn và “sáng suốt” hơn, để họ có cơ hội ra tranh cử và biết đâu sẽ … đắc cử. Nếu ông làm được như thế, thì toàn thể người Mỹ sẽ vinh danh ông, và tên ông sẽ đi vào lịch sử Hoa Kỳ như một vị anh hùng có công thống nhất đất nước. Nhưng ông Biden đã không làm như thế, ông đã làm ngược lại lời mình hứa, để trở thành người gây chia rẽ nhất nước. Trong ba năm qua, ông Biden đã không bỏ lỡ cơ hội để lên đài kết án nhóm người theo MAGA là da trắng thượng đẳng, là khủng bố, là mối nguy cho nền dân chủ và cần bị hủy diệt. Và những khi có cơ hội được mời đọc diễn văn trước khán giả người da đen, ông Biden luôn luôn gợi lại quá khứ thời cha ông của họ bị bắt làm nô lệ và bị đối xử tàn bạo bởi những người da trắng xấu xa; rồi xách động họ đừng quên hận thù mà phải đứng lên phản đối việc lịch sử của người da đen bị xóa bỏ. Đây là những gì ông nói trước các sinh viên da đen tốt nghiệp tại đại học Howard ngày 13 tháng 5 năm nay: “Đứng lên chống lại chất độc của chủ nghĩa da trắng thượng đẳng… coi nó là mối đe dọa khủng bố nguy hiểm nhất đối với quê hương của chúng ta.” … “Chúng ta có thể đánh bại sự hận thù, nhưng nó không bao giờ biến mất. Nó chỉ ẩn mình dưới những tảng đá”, và ông kêu gọi những sinh viên tốt nghiệp hiện diện hôm đó “hãy chuộc lại linh hồn của dân tộc này”.

https://www.usatoday.com/story/news/politics/2023/05/14/joe-biden-howard-university-white-supremacy-commencement/70216418007/

Gần đây nhất, vào ngày 27 tháng 6, ông Biden trình làng một sáng chế mới mang tên ông để ca tụng chính sách kinh tế ông đang áp dụng cho nước Mỹ, đó là Bidenomics. Bidenomics chủ trương đánh thuế rất cao vào giới thượng lưu nhà giàu, để lấy tiền giúp giới trung lưu bung ra và giới nhà nghèo vương lên. Muốn chứng minh thành quả kinh tế do Bidenomics mang lại, ông Biden trình làng một sáng chế khác mang tên Maganomics để bêu xấu chính sách của đảng đối lập, là giảm thuế cho giới thượng lưu và nhà giàu để họ sinh lợi, và từ đó nhỏ giọt xuống giới trung lưu và nhà nghèo; rồi ông kết luận chủ trương của Maganomics đã làm hư hại nền kinh tế của nước Mỹ.

Một lần nữa, ông Biden quên mất lời hứa hẹn ngày nào. Ông đã không nhìn thấy một Hoa Kỳ, mà là hai Hoa Kỳ với hai màu xanh đỏ rất rõ ràng. Sự phân biệt và chia rẽ này đã khiến cục cưng Bidenomics của ông gặp trở ngại, vì đã không nhận được sự ủng hộ của 1/2 người Hoa Kỳ nằm trong nhóm bị ông gọi là nhóm đã làm hư hại nền kinh tế của nước Mỹ.

Nếu Bidenomics của ông Biden là lấy tiền của giới thượng lưu nhà giàu, trong đó có tiền của đám đại gia thượng đẳng da trắng màu đỏ xấu xa, thì có ông đại gia thượng đẳng da trắng nào ngồi yên đó, nộp tiền cho ông, để ông vừa xài vừa chửi họ? Còn giới đại gia thượng lưu màu xanh tốt lành thì đa số là ông chủ của các công ty công nghệ cao, giàu lên là nhờ lâu nay làm ăn buôn bán với Trung Quốc, mà chính sách trừng phạt Trung Quốc của ông Biden thì lại cấm không cho họ giao thương với một số công ty ở Trung Quốc, liên quan đến những sản phẩm đã giúp cho họ sinh lợi nhiều nhất, thì mấy ông đại gia thiên tả này lấy tiền tỷ đâu để nộp thuế cho ông xài thả cửa như vậy?

Từ ngày áp dụng chính sách hạn chế bán các sản phẩm công nghệ tiên tiến do Hoa Kỳ sản xuất cho Trung Quốc, nguồn thu nhập của các công ty Hoa Kỳ dính líu tới loại hàng này như Nvidia, Apple, Microsoft, đã giảm sút khiến cổ phiếu của họ cũng xuống dốc theo. Các đại gia làm áp lực lên ông Biden khiến chính quyền của ông phải đổi hướng. Sự đổi hướng này là kế hoạch nối vòng tay lớn cho Bidenomics, nối về Việt Nam, là nơi có cánh tay nối dài tới Trung Quốc, qua trung gian của các công ty mang tên Việt Nam được người Trung Quốc góp vốn. Vì vậy mới có chuyến công du đến Việt Nam của ông Biden, nâng cấp quan hệ của Hoa Kỳ và Việt Nam thành đối tác chiến lược toàn diện, để dễ dàng mở cánh cửa đưa các mối làm ăn bạc tỷ vào Việt Nam. Ở đó đã có một lô công ty mẹ và công ty con của Trung Quốc trá hình chờ sẵn để sản xuất và tiêu thụ dùm. Làm như thế thì ông Biden không vi phạm vào những quy tắc cấm vận Trung Quốc do chính quyền của ông ban ra.

https://www.reuters.com/markets/asia/chinese-suppliers-race-vietnam-covid-let-up-opens-escape-route-sino-us-trade-war-2023-03-16/#:~:text=After%20China%20ended%20its%20zero,country%2C%20Vietnamese%20government%20data%20showed.

Dĩ nhiên là khi lên kế hoạch này, chính quyền của ông Biden cũng biết rằng Việt Nam và Trung Quốc đã ký thỏa thuận đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2008, và vào ngày 25 tháng 6 vừa qua, quan chức hai bên đã họp mặt để “làm sâu sắc” thêm quan hệ đối tác chiến lược toàn diện mà họ đã ký với nhau 15 năm về trước.

https://nhandan.vn/viet-nam-trung-quoc-thuc-day-quan-he-doi-tac-hop-tac-chien-luoc-toan-dien-post759330.html

Chính quyền của ông Biden chắc cũng biết thêm, là sau khi ký kết thỏa thuận đối tác chiến lược toàn diện với Hoa Kỳ, thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đã bay qua Trung Quốc ngày 16 tháng 9, để dự Hội chợ Trung Quốc và Hội nghị thượng đỉnh Thương Mại và Đầu Tư Trung Quốc. Ông ta đã gặp thủ tướng Trung Quốc Lý Cường để “khẳng định rằng phát triển quan hệ hợp tác hữu nghị, ổn định, lành mạnh với Trung Quốc là lựa chọn chiến lược và ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của Việt Nam”. Ngoài ra, ông Phạm Minh Chính cũng gặp Chủ tịch Khu vực Châu Á Thái Bình Dương của tập đoàn Công Nghệ Huawei, Chủ tịch tập đoàn Xây Dựng Giao Thông và Phó Tổng Giám Đốc tập đoàn Xây Dựng Năng Lượng. (Dĩ  nhiên là để bàn chuyện làm ăn, trao đổi những cam kết vừa ký với Hoa Kỳ, chứ chẳng lẽ để nói chuyện thời tiết bên ni và bên nớ có gì khác lạ).

https://baochinhphu.vn/thu-tuong-tiep-lanh-dao-3-tap-doan-hang-dau-cua-trung-quoc-102230916204721687.htm

Huawei là tập đoàn có tên trong danh sách cấm vận của Hoa Kỳ. Năm ngoái, công ty thiết kế chất bán dẫn Synopsys của Mỹ đã bị Bộ Thương Mại Hoa Kỳ điều tra vì bị nghi ngờ đã cung cấp sản phẩm cho Huawei. Năm nay, trong thỏa thuận ông Biden mới ký với Việt Nam, công ty Synopsys lại được vào trong danh sách các công ty được chính quyền Hoa Kỳ chọn để thiết kế chất bán dẫn tại Việt Nam. Cộng thêm việc ông Phạm Minh Chính vừa gặp gỡ đại diện của Huawei để hứa hẹn các mối làm ăn sắp tới, đưa đến một thắc mắc, đó là: “đâu là lằn ranh của sự cấm vận Trung Quốc?”. Hay là: “What happens in Việt Nam stays in Việt Nam?”. Hèn chi Việt Nam được chọn làm kế hoạch nối vòng tay lớn cho Bidenomics. 

Kế hoạch nối vòng tay lớn cho Bidenomics được chính quyền ông Biden thực hiện như thế nào?

Trước ngày ông Biden công du Việt Nam. Một số các quan chức cao cấp của chính quyền ông Biden thay phiên nhau công du Trung Quốc và Việt Nam. Bắt đầu bằng chuyến đi của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Blinken, đi Trung Quốc ngày 18 tháng 6. Kế tiếp là chuyến công du của Bộ Trưởng Tài Chính Yellen, đi Trung Quốc ngày 8 tháng 7, và đi Việt Nam ngày 20 tháng 7. Sau đó là chuyến công du của Bộ Trưởng Thương Mại Raimondo, đi Trung Quốc ngày 27 tháng 8.

Các chuyến công du đến Trung Quốc của các quan chức Hoa Kỳ đều được báo cáo là để hàn gắn mối quan hệ, bị rạn nứt sau vụ quân đội Hoa Kỳ bắn rơi chiếc balloon do thám của Trung Quốc (?); và để giảm nhiệt căng thẳng thương mại, vì lệnh cấm các công ty Hoa Kỳ bán những sản phẩm “nhạy cảm” cho Trung Quốc. Tuy nhiên, sau chuyến công du của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Blinken, các quan chức của chính quyền ông Biden minh định lại rất rõ ràng, rằng lý do cấm vận Trung Quốc là không muốn Trung Quốc sử dụng những sản phẩm này vào tham vọng quân sự vì sẽ ảnh hưởng đến nền an ninh của Hoa Kỳ, chứ không ngăn cản Trung Quốc phát triển về kinh tế của họ.

Minh định này được biểu lộ trong chuyến công du của Bộ Trưởng Tài Chính Yellen. Trước khi đi Trung Quốc, bà đã tuyên bố: “Tôi nghĩ Hoa Kỳ được lợi và Trung Quốc được lợi là do thương mại và đầu tư cởi mở; và sẽ là thảm họa nếu Hoa Kỳ cố gắng tách rời khỏi Trung Quốc”. Khi đến Trung Quốc, hình ảnh của bà lúc tiến tới bắt tay và cúi mình mấy lần trước ông  Phó Thủ Tướng của Trung Quốc, đã thể hiện sự nịnh bợ của bà. Bà Yellen còn tuyên bố: “Hoa Kỳ muốn đảm bảo sự cạnh tranh lành mạnh để cả hai cùng có lợi và bảo vệ an ninh quốc gia, chứ không cố gắng kìm hãm Trung Quốc về kinh tế”. Đi Trung Quốc về, bà Yellen lại đi Việt Nam ngày 20 tháng 7 để nối vòng tay lớn cho Bidenomics với câu tuyên bố: “Hoa Kỳ coi việc xây dựng mối quan hệ mạnh mẽ về kinh tế và an ninh với Việt Nam là một ưu tiên hàng đầu”.

https://abcnews.go.com/amp/Business/wireStory/yellen-visits-vietnam-build-us-ties-push-supply-101512239

Bộ Trưởng Thương Mại Hoa Kỳ còn nịnh bợ Trung Quốc mạnh bạo hơn bà Yellen một cấp. Hai ngày sau khi đi Trung Quốc về, ngày đầu bà cho biết các công ty Mỹ phàn nàn rằng Trung Quốc là nơi không thể đầu tư, vì các khoản tiền phạt, đột kích khám xét và các hành động sách nhiễu của chính quyền bên đó khiến việc kinh doanh ở Trung Quốc trở nên quá rủi ro. Qua hôm sau bà lại đổi giọng, cho biết mong muốn của các công ty Mỹ là được làm ăn ở Trung Quốc và bà hy vọng sẽ tăng cường mối liên hệ với các quan chức Trung Quốc về việc tăng cường quan hệ thương mại giữa hai bên. 

https://www.voatiengviet.com/amp/bo-truong-thuong-mai-my-doi-thong-diep-sau-khi-noi-trung-quoc-khong-dau-tu-duoc-/7247340.html

Hai bà bộ trưởng của một cường quốc như Hoa Kỳ mà phát ngôn mất sĩ diện như thế thì chỉ vì một lý do, đó là bị các đại gia Hoa Kỳ làm áp lực để được bình thường hóa kinh doanh của họ ở Trung Quốc. Cấm vận người ta cho đã rồi qua đến tận quốc gia của người ta để xin hòa giải, mà người Trung Quốc thì không phải là loại người rộng lượng và dễ tha thứ. Vậy thì trước khi dám vác xác qua Trung Quốc để vuốt giận các ngài bên đó, các quan chức của Hoa Kỳ đã mang quà gì để xin “tăng cường quan hệ thương mại giữa hai bên”. Món quà đó có phải là báo trước cho Trung Quốc biết, rằng mục đích của chuyến công du Việt Nam sắp tới của ông Biden, là để lót đường cho các đại gia Hoa Kỳ trở lại làm ăn với Trung Quốc, qua ngã Việt Nam không?

Kế hoạch nối vòng tay lớn cho Bidenomics đã cam kết những gì với Việt Nam và lấy tiền từ đâu để hỗ trợ những cam kết này. 

Trước chuyến đi và sau chuyến đi Việt Nam của ông Biden, chính quyền của ông đã xì tin, rằng đây là chuyến đi để hợp tác với Việt Nam về những vấn đề liên quan đến an ninh quốc gia và hòa bình thế giới. Ông Biden cũng tuyên bố thêm là sẽ hợp tác và hỗ trợ Việt Nam trong việc sản xuất chất bán dẫn, con chip, và thông minh nhân tạo.

Tuy nhiên, trong bản tóm lượt của Nhà Trắng để báo cáo về cam kết của hai quốc gia sau khi ký thỏa thuận đối tác chiến lược toàn diện, thì sự hợp tác giữa Hoa Kỳ và Việt Nam về tôn trọng nhân nhân quyền, về an ninh quốc gia và hòa bình thế giới, chỉ nói chung chung như mấy chục năm nay đã nói. Rằng hai quốc gia “nâng tầm quan hệ giữa hai nước lên đối tác chiến lược toàn diện vì mục đích hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững. Hoa Kỳ ủng hộ một nước Việt Nam mạnh mẽ, độc lập, thịnh vượng và kiên cường” ..v..v.

Hơn 1/2 của phần tóm lượt còn lại trong bản báo cáo là những cam kết liên quan đến hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư; / hợp tác khoa học, công nghệ và đổi mới kỹ thuật số; / hỗ trợ Việt Nam đào tạo lực lượng lao động chất lượng cao; / hỗ trợ cho Việt Nam về kỹ thuật và hiện đại hóa cho cơ sở hạ tầng, tích hợp năng lượng tái tạo..v..v.

Phần này còn dài lòng thòng. Bạn nào muốn đọc tiếp thì vào links sau đây:

https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2023/09/11/joint-leaders-statement-elevating-united-states-vietnam-relations-to-a-comprehensive-strategic-partnership/

https://vn.usembassy.gov/vi/to-thong-tintong-thong-hoa-ky-joe-biden-va-tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-tuyen-bo-nang-tam-quan-he-hoa-ky-viet-nam-len-doi-tac-chien-luoc-toan-dien/

Hoa Kỳ lấy tiền ở đâu để hỗ trợ những cam kết với Việt Nam? 

-Từ hợp đồng mua 50 máy bay Boeing 737 Max của các công ty hàng không Việt Nam. 

-Từ những hợp đồng ký kết đầu tư của các công ty đại cổ thụ Microsoft, Nvidia, Meta, và một lô các công ty khác.

https://fireant.vn/bai-viet/hang-loat-du-an-dau-tu-duoc-ky-ket-nhan-chuyen-tham-viet-nam-cua-tong-thong-hoa-ky-joe-biden/19614982

-Từ đạo luật “Khoa Học và CHIPS” của Hoa Kỳ. Một số công ty đầu tư vào công nghệ cao ở Việt Nam được đưa vào danh sách hưởng những ưu đãi từ đạo luật này.

https://www.eenewseurope.com/en/us-brings-vietnam-into-the-semiconductor-chips-act/

-Từ đạo luật “Giảm Lạm Phát” (trong đó bao gồm 369 tỷ đầu tư vào chống biến đổi khí hậu và năng lượng sạch) cho những công ty của Việt Nam nào qua Mỹ để xây hãng xưởng tạo công ăn việc làm cho người Mỹ. (Trong bài diễn văn của ông Biden đọc tại Hà Nội trong chuyến công du, ông đã ca ngợi hãng xe Vinfast đã tạo hơn 7000 việc làm đến cho người Hoa Kỳ, và khuyến khích các công ty ở Việt Nam cũng nên qua Mỹ để xây hãng xưởng tạo công ăn việc làm cho người Mỹ). Hiện nay có 2 công ty đã được Hoa Kỳ chấp nhận cho xây cơ xưởng tại Hoa Kỳ, và nhận được ưu đãi từ đạo luật “Giảm Lạm Phát”. Đó là công ty Gotion (một công ty bà con với Trung Quốc. Tại sao vậy ta?)- xây dựng nhà máy sản xuất pin tại Green Charter Township, tiểu bang Michigan; và công ty VinFast (một công ty của Việt Nam) - xây cơ xưởng sản xuất xe điện tại thành phố Chatham County, tiểu bang North Carolina.

-Từ hợp tác về năng lượng tái tạo: Trong chuyến công du Việt Nam, Bà Yellen cho biết Hoa Kỳ cam kết huy động 15 tỷ để hỗ trợ Việt Nam áp dụng năng lượng tái tạo như một phần của Just Energy Transition Partnership, (là hỗ trợ tài chính do G7 đưa ra nhằm giúp giảm dần sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch).

-Từ hợp tác về hiện đại hóa cho cơ sở hạ tầng: chưa nghe nói có tính lấy tiền từ đạo luật “Cơ Sở Hạ Tầng” của Hoa Kỳ hay không. 

Kế hoạch nối vòng tay lớn của Bidenomics xem như đang lấy một phần không nhỏ tiền thuế do người Mỹ đóng để giao lại cho Việt Nam xử lý. Tiền giao cho Việt Nam biết có được kiểm chứng, hay lại giống như tiền giao cho Ukraine.

Kế hoạch nối vòng tay lớn cho Bidenomics đã đánh lạc hướng người Mỹ như thế nào? 

Để khỏi bị mang tiếng là “sắp sửa” nối vòng tay lớn tới Trung Quốc, thì cứ mỗi lời tuyên bố của một quan chức Hoa Kỳ liên quan đến các công ty bên Mỹ “tha thiết muốn làm ăn” với Trung Quốc, thì chính quyền ông Biden cho đi theo một lời tuyên bố kết án ông Tập Cận Bình, hay một biện pháp mới để trừng phạt Trung Quốc. Chẳng hạn như:

-Ông Blinken đi Trung Quốc về và cho biết lý do là để hàn gắn mối quan hệ, thì ngày hôm sau ông Biden gọi ông Tập Cận Bình là nhà độc tài. 

-Bà Yellen vừa tuyên bố “sẽ là thảm họa nếu Hoa Kỳ cố gắng tách rời khỏi Trung Quốc”, thì ngày 9 tháng 8, ông Biden ký ban hành sắc lệnh mới, mục tiêu nhắm vào những đầu tư cá nhân và đầu tư liên doanh của Mỹ tại Trung Quốc trong 3 lĩnh vực gồm sản xuất chất bán dẫn, điện toán lượng tử và trí tuệ nhân tạo.

-Sau ngày ký thỏa thuận quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, và chính phủ Hoa Kỳ tuyên bố đưa Việt Nam vào đạo luật “Khoa Học và CHIPS” cho các khoản đầu tư của công ty Synopsys, Marvell, và Amkor (cả 3 công ty này đều đang có trụ sở và cơ xưởng tại Trung Quốc); thì một tuần sau Bộ Thương Mại Hoa Kỳ loan báo Hoa Kỳ vừa hoàn tất những quy luật mới để ngăn không cho các công ty Trung Quốc hưởng những ưu đãi của đạo luật “Khoa Học và CHIPS”. 

https://www.reuters.com/technology/us-finalizes-rules-prevent-china-benefiting-52-bln-chips-funding-2023-09-22/

-Ngày 16 tháng 9, truyền thông đưa tin ông Cố Vấn An Ninh Jake Sullivan bí mật gặp ông Ngoại trưởng Trung Quốc tại Malta, thì vài ngày sau, Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ tung tin là đang thương thảo với quan chức Việt Nam để bán chiến đấu cơ F16. (Ai muốn tin thì … nhào dzô).

Kết luận.

Bài viết này chỉ viết lại những diễn biến xảy ra chung quanh việc ký thỏa thuận quan hệ đối tác chiến lược toàn diện gần đây giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, để chứng minh Bidenomics đã nối vòng tay lớn đến Việt Nam rồi từ Việt Nam sang tới Trung Quốc; chứ không đưa ra nhận xét, rằng trong thỏa thuận vừa được ký kết này, quốc gia nào lợi dụng quốc gia nào, và quốc gia nào có lợi hơn quốc gia nào. Lãnh đạo của ba quốc gia Hoa Kỳ, Việt Nam, và Trung Quốc, đều siêu đẳng với những chiêu luồng lách lướt và tung hỏa mù, cho nên không cần phải bàn những chuyện đó ở đây.

Nhung Lam

(Cám ơn PT Hân đã chuyển lại bài viết của chị Lâm Tuyết Nhung K4 cho mọi người cùng đọc.Trọng Đan)

HỆ QUẢ CHUYẾN ĐI HÀ NỘI CỦA JOE BIDEN NGÀY 10-11/09/2013 XÉT VỀ LUẬT QUỐC TẾ

 

Ngày 11/09, tổng thống Joe Biden ăn kem tại phố Trường Tiền

Ngày 10/09/2023, chuyên cơ Air Force One chở tổng thống Joe Biden đáp xuống sân bay Nội Bài (Hà Nội). Mục đích chuyến công du được công bố chính thức là ‘‘rất đặc biệt’’, kỷ niệm 10 năm hai nước xác lập quan hệ đối tác toàn diện (2013-2023). Tuy nhiên, thành phần tháp tùng cho thấy thực chất chuyến viếng thăm :

- ngoại trưởng Antony Blinken.

- cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan.

Tuy bộ trưởng quốc phòng Lloyd Austin không có mặt, nhưng hai lãnh vực ngoại giao và quốc phòng thường đi đôi với nhau.

Về phía Việt Nam có trưởng ban đối ngoại trung ương Lê Hoài Trung. Đây là chức vụ trong trung ương đảng đặc trách về ngoại giao. Không có chính quyền.

Tổng thống Joe Biden có tinh thần thực dụng. Điều 4 Hiến pháp 2013 quy định ‘‘đảng cộng sản Việt Nam (…) là lực lượng duy nhất lãnh đạo Nhà nước và xã hội’’. Vì vậy, trước cuộc họp chính thức, Mỹ đã yêu cẩu tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng có lời mời chính thức Hoa Kỳ. Phiên họp diễn ra tại trụ sở đảng cộng sản Việt Nam và Hoa Kỳ tuy ‘‘rất đặc biệt’’, nhưng lại rất mau chóng, vì nội dung đã được hai bên chuẩn bị từ trước. Báo chí nước ngoài nói đến ‘‘đối tác chiến lược mở rộng’’ (partenariat stratégique étendu) trong khi văn bản chính thức nói đến ‘‘đối tác chiến lược toàn diện mang tính lịch sử’’ (partenariat stratégique global historique). 

Trong cuộc họp báo ngày 12/09/2023, phát ngôn viên bộ ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh đã bác bỏ đối tác vừa ký kết giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.

Thiết tường cũng nên ghi nhận chủ tịch Nước Võ Văn Thưởng chỉ khoản đãi phái đoàn Hoa Kỷ trong bữa tiệc ngày 11/09, mang tính tượng trưng.

Về địa lý chính trị, Tập Cận Bình đã sai lầm khi đưa ra đường lưỡi bò, còn gọi là đuờng chín đoạn. Hai nước đồng minh của Mỹ là Nhật Bản và Hàn Quốc dùng biển Đông để chuyển vận dầu hỏa và các nguyên vật liệu. Biển Đông có bốn phương :

- Đài Loan (phương bắc) : ngày 16/11/1993, cựu TT George H.W. Bush đến Đài Loan. 

Ngày 29/01/2010, bô quốc phòng Hoa Kỷ quyết định bán vũ khí cho Đài Loan. Ngày 16/03/2018, tổng thống Donald Trump ký ‘‘Luật Lữ hành Đài Loan’’ cho phép quan hệ ngoai giao cấp cao giữa Hoa Kỳ và Đài Loan.

- Phi Luật Tân (phương tây) : ngày 02/02/2023 tại Manila, bộ trưởng quốc phòng Lloyd Austin cho biết Mỹ hiện có 9 căn cứ hải quân tại Phi Luật Tân. Trước đó, ngày 12/07/2014, Tòa Trọng tài Quốc tế xử Phi Luật Tân thắng Trung Quốc về vụ kiện đường lưỡi bò.

- Indonesia (phương nam) : từ ngày 31/08/2023, Indonesia và Hoa Kỷ tập trận chung mang tên ‘‘Super Garuda Shield’’.

- Việt Nam (phương đông) : với văn bản ký kết ngày 10/09/2023 bao gồm cả lãnh vực quân sự đã vô hiệu hóa đường lưỡi bỏ của Tập Cận Bình.

Ngày 05/09/2023, trưởng ban đối ngoại đạng cộng sản Trung Quốc Lưu Kiến Siêu sang Việt Nam thuyết phúc tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng vô hiệu hóa chuyến viếng thăm của tổng thống Joe Biden.

x

x x

Chiếc kem mà tổng thống Joe Biden nhấm nháp tại Hà Nội ngày 11/09/2023 đã làm nguội lạnh tham vọng bá quyền của Trung Quốc.

Lê Đình Thông

---

Qua chuyến thăm của TT Biden, Việt Nam và Mỹ tăng cường hợp tác trong lĩnh vực bán dẫn ( RFI tiếng Việt ngày 25.09.2023)

Nghe: 

Biden cùng đối tác G20 lập tuyến vận chuyển thuỷ bộ nối trục Ấn-Âu

New Delhi, Ấn Độ (NV) – Tổng Thống Joe Biden và các đồng minh hôm Thứ Bảy, 9 Tháng Chín, công bố một kế hoạch đầy tham vọng nhằm xây dựng tuyến đường vận chuyển hoả xa và đường biển kết nối Ấn Độ với Trung Đông và Châu Âu. 

Nỗ lực to lớn này, được công bố trong Hội Nghị Thượng Đỉnh G20 năm 2023, nhằm mục đích thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tăng cường hợp tác chính trị trên quy mô toàn cầu.

Tổng Thống Joe Biden (giữa) được ông Narendra Modi (bìa phải), thủ tướng Ấn Độ, mời vào chỗ ngồi tại hội nghị G20. (Hình: EVAN VUCCI/POOL/AFP via Getty Images)

Tổng Thống Biden bày tỏ tầm quan trọng của dự án này, nói rằng: “Đây là một kế hoạch lớn. Đây thực sự là một sự kiện lớn,” theo AP.

Hành lang vận chuyển được đề xuất này, trải rộng trên nhiều quốc gia, bao gồm Ấn Độ, Saudi Arabia, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Jordan, Israel và Liên Âu, sẵn sàng tăng cường thương mại, tạo thuận lợi cho việc vận chuyển các nguồn năng lượng và cải thiện kết nối kỹ thuật số.

Ông Jake Sullivan, cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ, nhấn mạnh dự án này là sự thể hiện “hiệu quả” của sức mạnh Mỹ, qua tầm nhìn của Tổng Thống Biden về “các khoản đầu tư sâu rộng” và hợp tác quốc tế hiệu quả.

Cố Vấn Sullivan nhấn mạnh tác động tích cực của cơ sở hạ tầng được cải thiện đối với tăng trưởng kinh tế, sự gắn kết khu vực và biến Trung Đông thành trung tâm hoạt động kinh tế, chống lại mối liên hệ lịch sử của khu vực này với những thách thức, xung đột và khủng hoảng.

Ông Narendra Modi, thủ tướng Ấn Độ, nhấn mạnh tăng cường kết nối là ưu tiên hàng đầu của Ấn Độ, không chỉ nhằm thúc đẩy thương mại lẫn nhau mà còn xây dựng niềm tin lẫn nhau giữa các quốc gia. 

Tổng Thống Joe Biden (hàng đầu, trái) cùng ông Narendra Modi, thủ tướng Ấn Độ, dẫn đầu đoàn lãnh đạo G20 đến đài tưởng niệm cố Thủ Tướng Mahatma Gandhi ở Raj Ghat, New Dehli. (Hình: -/PIB/AFP via Getty Images)

Tuyến hành lang hoả xa và vận tải đường biển, cùng sự cung cấp kết nối kỹ thuật số được dàn trải trên khắp các khu vực địa lý rộng lớn, thúc đẩy thương mại. Dự án này cũng sẽ là giải pháp thay thế cho các sáng kiến cơ sở hạ tầng rộng lớn được Trung Quốc đưa ra trước đây trong kế hoạch “Một vành đai, một con đường.”

Trong khi chi tiết chi phí và tài chính của dự án vẫn chưa được tiết lộ, Thái Tử Mohammed bin Salman của Saudi Arabia đã đề cập đến con số $20 tỷ trong một thông báo, tuy nhiên hiện không rõ liệu khoản ngân quỹ này có áp dụng riêng cho cam kết của Ả Rập Saudi hay không.

Bà Ursula von der Leyen, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu, mô tả dự án hoả xa và vận tải biển là “cây cầu xanh và kỹ thuật số xuyên lục địa và các nền văn minh”, bao gồm các dây cáp để truyền cả điện và dữ liệu. Bà cũng tiết lộ “Hành lang xuyên châu Phi” kết nối cảng Lobito của Angola với các khu vực không giáp biển của Cộng Hòa Congo và Zambia.

Ông Amos Hochstein, điều phối viên về cơ sở hạ tầng toàn cầu và an ninh năng lượng của Tổng Thống  Biden, đã vạch ra một mốc thời gian dự kiến cho dự án. Trong 60 ngày tới, các nhóm làm việc sẽ xây dựng một kế hoạch toàn diện và đặt ra các mốc thời gian.

Giai đoạn đầu tiên sẽ liên quan đến việc xác định các khu vực cần đầu tư và kết nối cơ sở hạ tầng vật chất giữa các quốc gia. Ông Hochstein hy vọng rằng những kế hoạch này có thể được thực hiện trong năm tới, tiến tới tài trợ và xây dựng.

Cố Vấn Sullivan giải thích rằng nguồn gốc của dự án bắt đầu từ chuyến thăm của ông Biden tới Saudi Arabia vào Tháng Bảy, 2022, tại đó tổng thống nhấn mạnh tầm quan trọng của hội nhập kinh tế khu vực.

Các cuộc trò chuyện với các đối tác trong khu vực đã bắt đầu vào Tháng Giêng và các đánh giá chi tiết về cơ sở hạ tầng hoả xa hiện có đã được tiến hành vào mùa Xuân. Sau đó, các cuộc đàm phán và hợp tác giữa các quốc gia đã lên đến đỉnh điểm khi công bố dự án.

Lãnh đạo khối G20 trong giây phút tưởng niệm cố Thủ Tướng Mahatma Gandhi. (Hình: -/PIB/AFP via Getty Images)

Mặc dù dự án hoả xa và vận tải biển không phải là tiền đề cho việc bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa Israel và Ả Rập Saudi, nhưng có sức nặng địa chính trị đáng kể. 

Tất cả các quốc gia tham gia đều nhấn mạnh sự tập trung vào kết quả thiết thực, phát triển kinh tế và cải thiện khả năng kết nối để mang lại lợi ích cho người dân của họ. Sự tham gia của Israel và Jordan đã được đặc biệt chú ý như một khía cạnh quan trọng của sáng kiến.

Tổng Thống Biden tận dụng hội nghị thượng đỉnh G20 như một cơ hội để vận động tăng cường đầu tư vào giảm thiểu biến đổi khí hậu và nhấn mạnh những tác động bất lợi toàn cầu của cuộc chiến của Nga ở Ukraine, dẫn đến giá lương thực và năng lượng tăng cao, cũng như lãi suất nợ cao hơn đối với nhiều quốc gia. (MPL) [kn]

 

BRICS mở rộng : Một liên minh thống lĩnh thị trường nguyên nhiên liệu ?

Minh Anh - RFI

Ngày 24/08/2023, kết thúc thượng đỉnh lần thứ 15 tại Johannesburg, Nam Phi, nhóm BRICS – gồm năm nước Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi – thông báo đón thêm sáu thành viên mới. Một số nhà quan sát cho rằng BRICS mở rộng còn đồng nghĩa với việc thúc đẩy tiến trình phi đô la hóa và hình thành một liên minh thống trị thị trường dầu khí, nguyên nhiên liệu.

Nghe phần âm thanh:

Kể từ ngày 01/01/2024, BRICS sẽ trở thành BRICS+, khi có thêm sáu thành viên mới là Achentina, Ai Cập, Ả Rập Xê Út, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Ethiopia và Iran. Hầu hết giới chuyên gia đều có chung một nhận xét : Đây là một thắng lợi của Nga và nhất là của Trung Quốc.

Đây là hai nước quyết tâm mở rộng nhóm nhiều nhất. Với Bắc Kinh, sự mở rộng này đồng nghĩa với khả năng gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc với nhóm các nước phương Nam. Về phần Matxcơva, sự mở rộng này có thể hạn chế phần nào thế cô lập của Nga trên trường quốc tế vì cuộc chiến xâm lược Ukraina.

Sự kiện cũng cho thấy ảnh hưởng gia tăng của Trung Quốc trong nhóm. Ấn Độ và Brazil lo sợ tầm ảnh hưởng của mình sẽ bị tan biến. New Dehli – đối thủ cạnh tranh của Bắc Kinh – cũng có tham vọng trở thành một trong những đầu tầu của những nước đang phát triển.

Một sự mở rộng quá nhanh và quá lớn có nguy cơ biến « BRICS thành một diễn đàn chống phương Tây để phục vụ trước hết các lợi ích của Trung Quốc và Nga », theo như lời một quan chức ngoại giao Ấn Độ được nhật báo Pháp Le Monde dẫn lại.

Raoul Delcorde, đại sứ danh dự của Bỉ, trả lời nhật báo kinh tế L’Echo (Bỉ) nhận định « Trung Quốc có thể ép buộc được các nước còn lại vì chỉ riêng nước này đã đóng góp đến 70% GDP của toàn bộ nhóm BRICS ».

Thay đổi trật tự thế giới

Dù vậy, giữa các nước đều có chung một mẫu số : Cùng phản đối một trật tự kinh tế thế giới do phương Tây thiết lập và mong muốn hướng đến một thế giới đa cực. Mở rộng cửa đón các thành viên mới cho phép củng cố hơn nữa vai trò thay thế của BRICS trên bình diện địa chính trị, trước các định chế quốc tế do phương Tây thống trị.

Nhà kinh tế học Jean-Joseph Boillot, cố vấn cho Viện Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược (IRIS), trả lời RFI Pháp ngữ, nhắc lại BRICS được thành lập năm 2009, sau khi cơn bão khủng hoảng tài chính của Mỹ quét qua, đẩy nhiều nước đang phát triển và nước nghèo lâm vào cảnh khốn khó trong vòng 5-10 năm liên tiếp.

BRICS cho rằng, bất chấp quy mô diện tích, dân số và kinh tế, nhóm này đã không được đại diện đầy đủ trong các định chế quốc tế. Chuyên gia kinh tế Jean-Joseph Boillot, cố vấn cho Viện Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược (IRIS), trả lời RFI Pháp ngữ, giải thích vì sao dù có những khác biệt lớn về trọng lượng kinh tế nhưng nhiều nước vẫn được chọn để tham giam BRICS:

« Điều cốt lõi ở đây là vì những nước này bị gạt ra khỏi các định chế quốc tế lớn. Năm nước thành viên của BRICS chiếm khoảng 15% phiếu bầu ở Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) trong khi cả năm nước gộp lại có đến gần 3,5 tỷ dân và chiếm gần 25% GDP của toàn cầu. Đây là ý tưởng chính dẫn đến việc hình thành BRICS.

Từ quan điểm này, Ả Rập Xê Út là cường quốc thứ chín trên thế giới và trên phương diện GDP tính theo đầu người, Ả Rập Xê Út cũng không xa mấy các nước châu Âu, nhưng trên bình diện chính trị, vai trò và quyền phủ quyết trong các tổ chức quốc tế lớn là không có. Do vậy, việc bày tỏ nguyện vọng tham gia nhóm BRICS còn nhằm mục đích làm thay đổi trật tự kinh tế thế giới. »

Nhưng BRICS có thêm thành viên mới không chỉ là mở rộng câu lạc bộ, mà đây còn là một liên minh mở rộng cho phép vạch lại mô hình tài trợ phát triển của các nước mới trỗi dậy, thống trị các thị trường dầu khí và nguyên liệu thiết yếu trong quá trình chuyển đổi năng lượng.

Các vương quốc Ả Rập : Những ông chủ ngân hàng mới

Và trong tầm nhìn này, Trung Quốc sẽ là bên hưởng lợi trước tiên. Trang mạng La Tribune (25/08/2023) nhận định việc mở rộng nhóm cho phép Trung Quốc tăng tốc dự án Những Con đường Tơ lụa Mới (BRI), được khởi động từ năm 2013, liên quan đến gần 70 nước, đông đến khoảng 4,4 tỷ dân, và chiếm đến khoảng 40% GDP toàn cầu, nhưng bị đình trệ vì đại dịch Covid-19.

Như vậy, BRICS có thể huy động thêm được nguồn vốn cho ngân hàng phát triển của nhóm – New Development Bank (NDB), được thành lập năm 2014 – để có thể tài trợ các dự án đầu tư cho các nước mới trỗi dậy mà không cần các khoản vay có điều kiện từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (World Bank – WB).

Kinh tế gia Alexandre Kateb, chủ tịch Văn phòng tư vấn The Multipolarity Report, trên đài truyền hình tư nhân BFMTV, nhấn mạnh việc mở rộng BRICS cũng có nghĩa là phi đô la hóa:

« Đúng là phi đô la hóa và phát triển một đồng tiền trao đổi thay thế như nhân dân tệ chẳng hạn sẽ đi cùng với việc mở rộng nhóm. Ở đây thật sự có một lô-gic kết nối hai khía cạnh này với nhau. Theo tôi, điều này thể hiện rõ qua việc kết nạp hai nước Ả Rập Xê Út và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, bởi vì đây là những nước có thể tài trợ cho một hệ thống tài chính mới dựa trên đồng tiền của BRICS hay một đơn vị tiền tệ dự trữ nào đó mà đồng tiền này được ấn định theo bản vị vàng hay dầu hỏa. »

Về điểm này, nhà nghiên cứu thuộc IRIS, trên đài RFI lưu ý thêm rằng « ngân hàng NDB của BRICS vốn đang thiếu nguồn tài chính, bỗng nhiên có thêm hai chủ ngân hàng, giờ có thể cấp vốn cho các nước phương Nam nào có nhu cầu. Cho đến hiện tại, Trung Quốc là bên giữ vai trò này, tất cả các nước đều tỏ ra nghi ngại về ảnh hưởng quá lớn của Trung Quốc ở trong nhóm. Do vậy, sự có mặt của hai nước Ả Rập là một sự tái cân bằng khá thú vị. »

Liên minh BRICS và OPEC+ để thống lĩnh thị trường dầu lửa

Trong bối cảnh này, Nhà Trắng ra sức ngăn cản nhiều nước tham gia BRICS, khi cam kết giải ngân « khoảng 50 tỷ đô la tiền vay cho các nước có thu nhập trung bình và các nước nghèo », đồng thời mời gọi các nước đồng minh và đối tác tham gia đóng góp để nâng tổng số tiền hỗ trợ có sẵn là 200 tỷ đô la.

Liệu rằng Mỹ có thể cạnh tranh với Trung Quốc ? Câu trả lời là Khó, vì giới quan sát cảnh báo thêm rằng đại đa số các nước thành viên khối OPEC Mở rộng, nhóm các nước khai thác và xuất khẩu dầu hỏa, cũng sẽ sớm gia nhập nhóm BRICS. Sự hội nhập này sẽ mang lại cho nhóm một vị thế vượt trội trên các thị trường dầu khí.

La Tribune ước tính tổ chức OPEC+ được hội nhập vào BRICS có thể sẽ chiếm đến hơn 60% sản lượng khai thác và 40% khả năng tinh lọc vàng đen của thế giới. Trung Quốc và Ấn Độ là những khách hàng quan trọng của các nước Vùng Vịnh. Việc bảo đảm nguồn cung dầu khí là mang tính sống còn cho nền kinh tế Trung Quốc, vốn dĩ một phần lớn nhập khẩu là để đáp ứng các nhu cầu trong nước.

Ông Alexandre Kateb nhận định, việc nhiều nước khai thác và xuất khẩu dầu hỏa gia nhập BRICS cho thấy rõ một mục tiêu chiến lược khác : Giảm bớt sự phụ thuộc vào đô la trong việc niêm yết giá dầu trên thị trường thế giới.

« Đây thực sự là chất xúc tác cho sự chuyển đổi này và vai trò của nhân dân tệ trong việc thanh toán các hợp đồng dầu mỏ. Quá trình đã được bắt đầu với việc Ả Rập Xê Út ký một thỏa thuận với Trung Quốc để thanh toán những hợp đồng xuất khẩu dầu lửa bằng nhân dân tệ. Rồi chuyển giao hàng khí hóa lỏng đầu tiên của Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất đến Trung Quốc cũng được trả bằng đồng nhân dân tệ.

Hơn nữa, chính hãng Total của Pháp là bên đưa ra sáng kiến giao dịch này. Và ngày nay chúng ta thấy rõ là có cả một phong trào nhằm thiết lập các giao dịch trong một khuôn khổ đa phương, nơi xuất phải cho ý tưởng về một loại tiền dự trữ cho BRICS, một loại đơn vị tiền tệ trao đổi đóng vai trò như là một đơn vị thanh toán cho tất cả các hoạt động giao dịch này và như vậy cũng sẽ cho phép gộp những nước khác mắc nợ Trung Quốc, cung cấp tài chính cho họ mà không dùng đến đồng đô la, như trường hợp của Achentina hiện nay ».

Châu Âu và sự phụ thuộc vào BRICS trong tương lai ?

Cuối cùng, trong lĩnh vực nguyên liệu, mức độ tập trung còn quan trọng hơn và trở nên mang tính chiến lược cho nhiều nước mới trỗi dậy muốn tận dụng quá trình chuyển đổi năng lượng để có thể tự mình phát triển các chuỗi công nghiệp thế giới và hưởng lợi các chuỗi giá trị cao như kế hoạch IRA của tổng thống Mỹ Biden trị giá 370 tỷ đô la, hay của kế hoạch của Liên Hiệp Châu Âu, 750 tỷ euro.

Những nước muốn tham gia, hay đã là thành viên, đều là những quốc gia giầu khoảng sản, nhất là những nguồn đất hiếm như nickel, cobalt, platine hay palladium… Trọng lượng của những nước này (Nga, Indonesia, Cộng hòa Congo, Nam Phi, hay Trung Quốc…) trong lĩnh vực dầu khí và nguyên nhiên liệu, cũng như trữ lượng của chúng có khả năng thúc đẩy sự hội tụ lợi ích giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng trong nhóm BRICS trong tương lai.

Điều này có nguy cơ làm thay đổi cấu hình hiện tại của thị trường quốc tế và các chuỗi cung ứng. Đó cũng là những gì đã xảy ra cho dầu lửa và khí đốt khi chiến tranh Nga – Ukraina nổ ra, qua việc phát triển khai thác mỏ tại lục địa châu Phi.

Nếu như Hoa Kỳ vẫn có thể trông cậy vào nguồn khai thác và sản xuất dầu khí ở trong nước và trong một chừng mực nào đó là các loại nguyên liệu hiếm từ Canada, rõ ràng là việc BRICS mở rộng nhưng dưới sự ảnh hưởng của Nga và Trung Quốc có thể làm suy yếu Liên Hiệp Châu Âu. Khu vực này có nguy cơ bị lệ thuộc nhiều vào nguồn cung dầu lửa từ nhiều nước thành viên tương lai của BRICS, chủ yếu ở vùng Trung – Cận Đông và châu Phi.