Đại tá không quân Ukraine bất ngờ nổi tiếng thế giới

Yuli Mamchur trở thành quân nhân nổi tiếng nhất nước này những ngày qua sau khi dẫn 200 binh sĩ tay không đối đầu với nhóm vũ trang thân Nga bên ngoài một căn cứ ở Crimea.

Đại tá Mamchur dẫn đầu 200 binh sĩ tiến vào căn cứ Belbek hôm 4/3. Ảnh: AP

Yuli Mamchur nhỏ thó trong chiếc áo khoác màu xanh oliu nhàu nhĩ. Thứ duy nhất nổi bật trên người ông là chiếc mũ ngoại cỡ. Hai ngày qua, cựu phi công phụ trách căn cứ không quân Belbek ở Crimea là cái tên được nhắc đến rất nhiều lần trên các báo chí khắp thế giới.
"Vâng, tôi biết", đại tá Yuli Mamchur vừa nói vừa đổi chân trụ liên tục, có vẻ không thoải mái. "Tôi không phải là anh hùng. Tôi chỉ là một quân nhân đang làm nhiệm vụ của mình". 
Tuy nhiên, cuộc diễu hành của khoảng 200 binh sĩ Ukraine do ông Mamchur dẫn đầu trước các các binh sĩ vũ trang  Nga khi đó đang phong tỏa căn cứ của ông hôm 4/3 đã trở thành một trong những hành động kháng cự ấn tượng nhất trong toàn bộ cuộc căng thẳng đang diễn ra ở bán đảo Crimea. 
Cuộc đối đầu của ông với các nhóm vũ trang thực chất bắt đầu từ hôm 27/2, khi những người đàn ông bịt mặt mặc quân phục không gắn phù hiệu xông vào căn cứ Belbek và tuyên bố họ được lệnh "kiểm soát căn cứ này".
Đối mặt với những người mà ông tin là binh sĩ thuộc các lực lượng đặc biệt, được trang bị đến tận răng, đại tá Mamchur đã quyết định giải quyết mọi chuyện theo cách không đổ máu. 
"Tôi sẽ không đứng nhìn những anh em của mình bị bắn chết. Tôi quyết định thương lượng", ông nói.
Tuy nhiên, đến sáng sớm 4/3, các binh sĩ và sĩ quan trong đơn vị đã quyết định đi phía sau ông, không vũ trang, trở về căn cứ đang bị chiếm đóng và yêu cầu được quay lại làm nhiệm vụ. 
"Chân thành mà nói, đó là một quyết định tự phát", ông Mamchur nói. "Đó là một canh bạc. Chúng tôi là những người lính và phải hoàn thành nhiệm vụ. Họ cũng thế và họ hiểu điều đó. Vì vậy tôi hy vọng chúng tôi có thể tìm được tiếng nói chung. Chúng tôi chỉ muốn trở lại làm việc".
Cuộc tuần hành bất ngờ của đại tá Mamchur đã dẫn đến một cuộc đối đầu nghẹt thở kéo dài 5 tiếng sau đó giữa những binh sĩ thân Nga với đoàn quân cầm cờ Ukraine và Liên Xô đang tiến đến. 
Khi họ còn cách nhau hơn 20 mét, một người bắn chỉ thiên, những người khác nhanh chóng vào vị trí chiến đấu, bên hông đội ngũ của người Ukraine.
Sau phát súng thứ nhất, các binh sĩ Ukraine khựng lại, nhưng rồi tiếp tục bước. Đến phát thứ hai, thứ ba, họ cúi đầu như để tránh đạn nếu có, rồi bắt đầu chạy. Một người lấy can đảm hô to "Chúng tôi mới là chủ ở đây".
Một binh sĩ khác, phất cờ Liên Xô, gào lên: "Đây là quốc kỳ Liên Xô, các anh đang bắn quốc kỳ Liên Xô đấy!".
Tổng cộng có 5 viên đạn bắn chỉ thiên. Phía các binh sĩ thân Nga tiếp tục hét lên, rằng họ sẽ bắn. Những người Ukraine đáp lại: "Bắn đi!".
Cuối cùng, các tay súng đồng ý cho một số binh sĩ của đại tá Mamchur vào bên trong căn cứ nằm trên sườn núi để tuần tra chung với họ. Số binh sĩ Ukraine còn lại vẫn ở bên ngoài.

Ông Mamchur và vợ, bà Larissa. Ảnh: Telegraph
Sinh ra và lớn lên ở Uman, thuộc vùng Cherkesy, cách thủ đô Kiev gần 200 km về phía nam, đại tá Mamchur gia nhập không quân Ukraine từ thời thanh niên. Ông từng là phi công điều khiển các chiến đấu cơ MiG-29 và Su-27, trước khi trở thành chỉ huy của lữ đoàn không quân chiến thuật đóng ở Belbek cách đây hai năm.
Ông và vợ, bà Larissa, người mang một nửa dòng máu Nga, có một cuộc sống êm đềm ở Crimea cùng con gái và cháu gái.
"Chúng tôi yêu nơi này", bà Larissa nói khi cùng chồng đi quanh trung tâm chỉ huy hôm qua. "Đây là một trong những thành phố tuyệt nhất trên thế giới. Chúng tôi yêu Sevastopol, người Crimea rất tuyệt vời. Suốt thời gian chúng tôi ở đây, chưa bao giờ có căng thẳng nào xảy ra giữa tộc người Nga, người Ukraine và người Tatars. Tất cả chỉ mới diễn ra".
Với gia đình ông Mamchur cũng như nhiều gia đình quân nhân sống tại căn cứ Belbek, ý tưởng rằng họ đối đầu với người Nga, những người láng giềng, người thân của họ, và những người lính trước đó là đồng minh của họ, là điều vô lý.

"Chẳng có nghĩa lý gì cả. Tôi thậm chí không thể nói tôi là người Ukraine hay người Nga nữa. Đó không phải là lựa chọn  mà bất kỳ ai trong chúng tôi có thể đưa ra. Vợ tôi là người Belarus, mẹ tôi là người Nga. Chúng tôi có họ hàng ở cả hai bên", đại tá Mamchur nói. "Khi tất cả chuyện này bắt đầu, những người bạn của chúng tôi ở Moscow đã gọi điện và nói rằng họ rất sốc".
"Belarus, Nga và Ukraine thực sự đều là người Slavic", ông nói thêm. "Những sự phân biệt chỉ là hình thức. Nếu có ai ra lệnh cho hành động này, thì đó là hành động đẩy những người anh em chống lại nhau. Tình huống ấy thật điên rồ".