11/10/20

Tìm hiểu về loài người ...



Nghiên cứu từ Ý như lời cảnh báo đến loài người hiện đại: từ hàng chục, hàng trăm ngàn năm trước, đã có 3 loài người rơi vào cảnh tuyệt chủng vì biến đổi khí hậu!

Công trình đứng đầu bởi nhà sinh học tiến hóa – tiến sĩ Pasquale Raia thuộc Đại học Naples Federico II (Ý) đã dựa vào các dữ liệu và mô hình cổ sinh vật học để xem xét xem các loài thuộc chi Người đã phản ứng như thế nào đối với sự biến động của khí hậu Trái đất.

Trái đất từng có rất nhiều loài người cùng chung sống, nhưng nay hầu hết đã tuyệt chủng, chỉ còn chúng ta - (Ảnh: THE SCIENTIST)

Như nhiều nghiên cứu trước đó cho thấy, chi Người (Homo) gồm rất nhiều loài, trong đó ít nhất 6-7 loài người khác từng tồn tại song song với Homo sapiens (người hiện đại, tức chúng ta) trong một giai đoạn nào đó. Homo sapiens là loài có tuổi đời "trẻ" nhất, chỉ mới xuất hiện khoảng hơn 300.000 năm nhưng là loài duy nhất chưa bị tuyệt chủng của chi Người.

Nhóm nghiên cứu của tiến sĩ Raia đã căn chỉnh các dữ liệu khí hậu trong vài triệu năm qua với vị trí phân bổ và niên đại tồn tại của 6 loài Homo, bao gồm chúng ta, Homo habilis, Homo ergaster, Homo erectus, Homo heidelbergensis và Neanderthals (Homo neanderthalensis).

Kết quả cho thấy 3 mốc biến đổi khắc nghiệt của Trái đất khi chuyển đổi qua lại giữa các thời kỳ băng hà và ấm lên toàn cầu liên quan mật thiết đến 3 lần xuất hiện cuối cùng trong hồ sơ quá thạch của Homo erectus, Homo heidelbergensis và người Neanderthals.

Homo erectus hiện diện trên Trái đất từ gần 2 triệu năm trước và tuyệt chủng khoảng hơn 110.000 năm trước; Homo heidelbergensis được cho là tồn tại từ 700.000-200.000 năm trước; Neanderthals khoảng 800.000-30.000 năm trước. Họ đều có một thời gian tồn tại song song với Homo sapiens chúng ta, trong đó một số người Neanderthals còn sống chung và hôn phổi với tổ tiên chúng ta.

Nghiên cứu cho rằng Homo sapiens dường như có khả năng thiên phú để đương đầu với biến đổi khí hậu, nên cho dù có lẽ có thiệt hại về dân số, nhưng đã tồn tại được qua các giai đoạn khó khăn của Trái đất. Ngày nay, rõ ràng biến đổi khí hậu – mà tác động từ chính chúng ta đóng vai trò lớn - vẫn đủ gây thiệt hại nghiêm trọng. Bằng chứng về 3 loài người tuyệt chủng có thể nói là một lời cảnh tỉnh.

Một số công trình trước đây cũng đưa ra bằng chứng cho thấy chế độ ăn đa dạng (ăn được nhiều cá, thực vật chứ không phụ thuộc vào thịt như Neanderthals), cùng khả năng chế tạo công cụ lao động linh hoạt, chủ động di cư tìm nguồn sống đã giúp loài người hiện đại Homo sapiens tồn tại lâu hơn những người anh em khác trong chi Người.


Một câu chuyện thiền hay



TVM

CHĂN BÔNG SƯỞI ẤM CHO CON NGƯỜI 
HAY CON NGƯỜI SƯỞI ẤM CHĂN BÔNG?



Trong một ngôi chùa cũ nát, chú tiểu nhỏ chán nản thất vọng nói với lão hòa thượng: “Trong ngôi chùa nhỏ bé này chỉ có hai thầy trò chúng ta, lúc con đi xuống núi hóa duyên, mọi người đều là nói những lời ác ý về Sư phụ và con, còn thường xuyên gọi con là hòa thượng hoang”.

Tiểu hòa thượng nói tiếp: “Hôm nay con đi khất thực, trời lạnh như vậy mà không một ai mở cửa cho con, đến cơm bố thí cũng được ít. Chùa Bồ Đề chúng ta muốn là nơi hóa độ chúng sinh, tiếng chuông vang xa không ngớt như Sư Phụ nói, con e là không thể.”

Lão hòa thượng khoác lên mình chiếc áo cà sa không nói lời nào, chỉ nhắm mắt lại lẳng lặng nghe... Tiểu hòa thượng cứ nói và cằn nhằn liên miên….
Cuối cùng lão hòa thượng mở mắt và hỏi: “Bây giờ bên ngoài gió bấc thổi mạnh, lại có băng tuyết ngập trời, con có thấy lạnh không?”
Tiểu hòa thượng toàn thân run rẩy nói: “Dạ, con lạnh, hai chân con đều tê cóng cả rồi!”
Lão hòa thượng nói: “Vậy chi bằng chúng ta đi ngủ sớm thôi.”
Lão hòa thượng và tiểu hòa thượng tắt đèn và vào trong chăn ngủ.

11/9/20

Cánh Thời Gian

Anh X.và các bạn thân mến,

Cám ơn chia sẻ "Cánh Thời Gian".

Thực vậy, đừng để thời gian trôi qua trong tiếc nuối...
“Don’t miss what you don't want to miss” - “Đừng bỏ lỡ những thứ mà bạn luôn trông chờ”. Thực tế, thời gian vốn dĩ chẳng chờ đợi ai, một khi đã đi qua rồi thì chẳng thể nào quay trở lại.

Những bước chân chập chững tập đi, những lần ngã xe đạp trầy trụa đầu gối, hay những lần nằm trong vòng tay mẹ và nghe thấy tiếng vỗ về “Rồi con sẽ làm được thôi”, liệu tất cả những khoảnh khắc ấy có thể quay trở lại được hay không? Nếu như là có, thì người ta đã không cảm thấy mắt cay xè khi bất chợt một ngày nhìn thấy những tấm ảnh xưa cũ nơi góc nhà…

Dòng đời vội vã, nhiều khi nghiệt ngã, đừng bỏ qua nhau nếu như không muốn rời xa.
Đừng để thời gian qua đi mà không lấy lại được gì. Học cách quý trọng những thứ mình đang có và cố gắng nắm bắt những giá trị của thời gian, thì ít nhất, mình sẽ không phải nuối tiếc bất kỳ điều gì. Vì trong cuộc sống, có những cơ hội không bao giờ đến lần thứ hai…
Thời gian hữu hạn, vô vàn nỗi lo, nhưng đừng vì thế mà bỏ ngỏ…

Tặng các bạn và anh X một bài thơ:

Cánh Thời Gian

Trời đã vào Thu lá úa tàn
Gió mang niềm nhớ chiều Thu sang
Nắng vàng chiếu rọi xuyên cành lá
Nuối tiếc thời gian chuyện lỡ làng

Đã mấy năm rồi mãi vắng xa
Tha hương đất khách nhớ quê nhà
Thương màu phượng vỹ, ngôi trường cũ
Thương tóc già bay dưới nắng tà

Sao quên phượng vỹ đỏ sân trường
Áo trắng học trò thật dễ thương
Nhặt cánh phượng hồng bên lối nhỏ
Ép vào trang sách mãi còn vương

Giờ đây cánh phượng có còn bay ?
Có nắng vàng lên suối tóc gầy
Lối cũ hôm nào mưa tháng Hạ
Tình mình ngày tháng mãi thương vay

Tựa giấc chiêm bao của thuở nào
Mùa hoa phượng vỹ đẹp làm sao
Cánh hoa kỷ niệm ngày xưa đó
Giờ vắng xa nhau mắt lệ sầu

Đất khách trời Thu giá lạnh rồi
Sương mù giăng kín, lá vàng rơi
Tình xa, xa mãi bao giờ gặp
Nên mãi lòng tôi ... mãi nhớ thôi...

Trường

Quá Nhiều và Không Bao Giờ Đủ

Thư gửi con gái: Một người cha Da trắng nói chuyện với con gái Da đen của mình về Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris

Gabriella con, 

Mặc dù con chỉ mới bốn tuổi nhưng hôm nay đánh dấu một trong những ngày quan trọng nhất trong cuộc đời con. Đó không phải là sinh nhật của con. Không phải Giáng sinh. Nhưng hôm nay đánh dấu một thời điểm rất quan trọng đối với con và hàng triệu cô gái giống như con trên khắp đất nước chúng ta.

Những từ này sẽ không có nhiều ý nghĩa đối với con cho đến khi con lớn hơn một chút, nhưng tầm quan trọng của tin tức ngày nay sẽ đi qua lịch sử và rất có thể thay đổi cuộc đời của chính con với tư cách là một phụ nữ da màu.

Bây giờ con không thể tưởng tượng được điều này, nhưng, cho đến ngày hôm nay, cuộc sống của con - và những gì con chọn làm với nó - sẽ không bao giờ giống nhau. Con thấy đấy, nước Mỹ vừa bầu, không chỉ nữ phó tổng thống đầu tiên trong lịch sử 244 năm của đất nước chúng ta, mà là người phụ nữ da màu đầu tiên. Thượng nghị sĩ California Kamala Harris, con gái của những người nhập cư Ấn Độ và Jamaica, vừa được hơn 70 triệu người Mỹ chọn làm phó tổng thống tiếp theo của đất nước chúng ta. Cuộc bầu cử của bà đã phá vỡ một trần kính (glass ceiling) vốn đã cấm kỵ (eluded) những phụ nữ từng khao khát vào các chức vụ cao nhất ở đất nước trước đây. Việc cô ấy làm được điều này với tư cách là một phụ nữ da đen và da đỏ không chỉ là điều chưa từng có tiền lệ mà còn là dấu hiệu của một thời khắc quan trọng trong lịch sử nước Mỹ.

Khi con lớn lên, con sẽ học, nếu không phải là người trực tiếp tìm hiểu, thì chắc chắn từ những lời dạy trong trường học, con sẽ cảm nhận rằng dân tộc chúng ta là đặc biệt nhưng còn lâu mới hoàn hảo.

Con sẽ thấy rằng mặc dù chế độ nô lệ đã được bãi bỏ hơn 150 năm trước, rất nhiều hình thức phân biệt chủng tộc vẫn còn tồn tại rất nhiều. Con sẽ biết rằng mặc dù phụ nữ đã đấu tranh và cuối cùng giành được quyền bầu cử khi Tu chính án thứ 19 được thông qua vào năm 1920, vai trò của họ với tư cách là công chức được bầu vẫn kém so với các đồng nghiệp nam ở tất cả các cấp; đối với phụ nữ da màu, sự thể hiện này thậm chí còn rõ ràng hơn. Nhưng con cũng sẽ biết rằng, ngày hôm nay, một cột mốc mới trong lịch sử của chúng ta với tư cách là một dân tộc đã đạt được. Ngày nay, Harris đã chứng minh rằng phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ da màu, không cần phải kiềm chế khát vọng của họ.

Hôm nay, hàng triệu cô gái trẻ như con trên khắp vùng đất vĩ đại này sẽ đi ngủ khi biết rằng đất nước này có một nơi dành cho con, bất kể con muốn đi đâu trong đời. Vào tháng Giêng tới, một phụ nữ Da đen, giống như con, sẽ là người tiếp theo cho vị trí quyền lực nhất trên trái đất.

Đừng để bất kỳ ai nói với con rằng con không thể đạt được điều gì đó vì con là phụ nữ hoặc vì con là người da đen hoặc da màu. Con luôn có thể chỉ vào Harris. Cô ấy đã theo đuổi ước mơ của mình và khi làm như vậy, cô ấy đã truyền cảm hứng cho những cô gái nhỏ bé như con cũng làm như vậy, biết chắc rằng không ước mơ nào quá lớn, không khát vọng nào quá nản lòng.

Ta là bố của con, và ta yêu con và anh chị em của con hơn bất cứ điều gì trên thế giới này, nhưng ta cũng lo lắng cho con, đứa con gái Black duy nhất của ta. Là một người đàn ông Da trắng sống ở đất nước này, ta sẽ không bao giờ cam chịu những gì mà rất nhiều người da màu vẫn gặp phải hàng ngày, ta cũng không hiểu hoàn toàn về sân chơi không công bằng mà phụ nữ thuộc mọi thành phần thường xuyên phải đối mặt trong cuộc sống thuộc lực lượng lao động. Nhưng, với tư cách là cha của con, hôm nay cũng là một ngày trọng đại đối với ta. Đêm nay, cha sẽ ngủ dễ dàng hơn một chút, vì biết rằng đất nước này có một nơi dành cho những cô gái giống như con.

Xin đừng hiểu sai rằng tin tức quan trọng này sẽ có nghĩa là cuộc sống của con sẽ luôn là một cuộc dạo chơi trong công viên. Cuộc bầu cử Tổng thống Barack Obama năm 2008 có ý nghĩa lớn, nhưng nó không chấm dứt nạn phân biệt chủng tộc. Trên thực tế, có lẽ nó đã đưa nó lên gần bề mặt hơn . Việc gần một nửa đất nước vừa bỏ phiếu cho một tổng thống đương nhiệm, người đã nhiều lần từ chối lên án những người theo chủ nghĩa cực đoancánh hữu Da trắng và thường xuyên gọi những phụ nữ chống lại ông là " xấu xa ", cho thấy rằng chúng ta vẫn còn con đường dài để đi.

Cuộc bầu cử của Harris sẽ không xóa sạch lịch sử của đất nước chúng ta về thói áp chế phụ nữ (misogyny) và phân biệt giới tính tại nơi làm việc. Việc một phụ nữ da màu sẽ sớm trở thành người đầu tiên được bầu trong chức vụ phó tổng thống không có nghĩa là mọi người sẽ không đặt những chướng ngại vật trước mặt con dựa trên giới tính hoặc chủng tộc của con khi con trải qua cuộc đời. Nhưng Harris đã phá vỡ một nền tảng mới ngày hôm nay. Cô ấy đã mở rộng các thông số mà qua đó tất cả người Mỹ sẽ bị buộc phải nhìn thế giới, ai có vị trí trong đó và ai xứng đáng có tiếng nói.

Dù con chọn theo đuổi nghề nghiệp nào, Gabriella, tin tức hôm nay sẽ tác động tích cực đến cuộc sống của con theo nhiều cách mà ngay cả ta cũng chưa thể hiểu hết được. Hôm nay đánh dấu một chương mới cho con và những cô gái nhỏ giống như con.

Cha nóng lòng được nhìn thấy con theo đuổi ước mơ của mình, Gabriella, cũng như Harris đã theo đuổi ước mơ của cô ấy.

Mọi thứ đều có thể.

Cha yêu con rất nhiều,

Cha  (tác giả: Arick Wierson)

Kim Thach (lược dịch)

Đọc bản gốc