Trong dịp bước sang năm mới, L’Express dành hồ sơ cho một tin vui về tiến bộ của y học. Đặt vấn đề « Liệu con người có thể sống đến 120 tuổi với sức khỏe tốt hay không ? », tuần báo điều tra về một cuộc cách mạng khoa học đang diễn ra.
Trang phục của Genworth R70 khi mặc vào sẽ mô phỏng tác động do lão hóa. Ảnh tư liệu chụp ngày 19/11/2014 tại Redwood City, California, Hoa Kỳ.ASSOCIATED PRESS - Lea Suzuki
Tái tạo tế bào để trẻ hóa cơ thể
Thần dược cải lão hoàn đồng là có thật, hàng triệu người trên thế giới đang sử dụng mà không biết. Đó là metformine, loại thuốc trị tiểu đường giá rẻ đã được phát hiện từ cả trăm năm trước, và ngày nay nhiều nhà nghiên cứu cho rằng còn có tác dụng làm chậm đi quá trình lão hóa.
Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy ngoài tác động vào đường huyết, thuốc này còn giúp giảm bớt nguy cơ bệnh tim mạch, ung thư hay loạn trí. Tại phòng thí nghiệm, metformine kéo dài đời sống của loài trùn đất và chuột. Được thử nghiệm trong thời kỳ đại dịch trên các bệnh nhân bị Covid, thuốc này làm giảm 40 % nguy cơ trở thành dạng nặng và Covid kéo dài.
Tuy nhiên hiện các bác sĩ chỉ cho toa đối với bệnh nhân tiểu đường. Sau nhiều năm vận động hành lang, một nhóm nhà khoa học đã thuyết phục được FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) cho phép tiếp tục thử nghiệm từ năm 2024, khoảng 3.000 người không bị tiểu đường từ 65 tới 79 tuổi sẽ dùng thuốc này trong 6 năm.
Một sự thay đổi quan trọng : thay vì tiếp tục chữa từng bệnh một của tuổi già, các nhà khoa học muốn trước tiên xử lý nguyên nhân chính là sự lão hóa. Ý tưởng hấp dẫn nhất là lập trình các tế bào để làm trẻ lại, viễn cảnh này sinh ra từ nỗ lực của giải Nobel Y học Shinya Yamanaka. Ông đã thành công trong việc đưa các tế bào da hay máu trở lại giai đoạn gần như các tế bào gốc được chuyên biệt hóa, khá giống như trong phôi thai.
Ước mơ thêm 40 năm tuổi thọ
Vấn đề không phải là việc phá kỷ lục của bà Jeanne Calment, người phụ nữ Pháp sống đến 122 tuổi 5 tháng và 14 ngày, mà giới khoa học có tham vọng giúp thêm nhiều người sống lâu hơn. Mức sống thọ hiện nay là 80 tuổi đối với nam và 85 tuổi với nữ, con người không thể sống quá 120 tuổi. Tuổi thọ như vậy đã tăng gấp đôi kể từ 1870, thời đó người ta chỉ sống đến khoảng 40 tuổi. Như vậy tại sao con người nay không thể sống thêm 35 đến 40 tuổi nữa ? Thống kê cho thấy một người 50 tuổi có trên 90 % cơ hội sống đến 70, nhưng chỉ phân nửa số người 70 tuổi có dịp đón sinh nhật thứ 90.
Từ 2013 đến nay, công nghệ sinh học trong lãnh vực kéo dài tuổi thọ đã huy động được gần 40 tỉ euro đầu tư, và riêng Altos Labs chuyên về tái tạo tế bào đã nhận được đến 3 tỉ đô la, số tiền khổng lồ chưa từng thấy. Nếu các đại gia nhiều tiền của không tiếc những món tiền lớn để được hưởng những phương thuốc mới vì cuộc sống là vô giá, thì các chuyên gia khuyên chúng ta trong khi chờ đợi được đại chúng hóa, nên tập 8 thói quen tốt : 150 phút tập luyện (hoặc 75 phút với cường độ cao) hàng tuần, ăn uống quân bình, không hút thuốc, ngủ 7 đến 9 giờ mỗi ngày, kiểm soát cân nặng, thường xuyên xem lại tỉ lệ cholestérol, đường và huyết áp.